Το πολιτικό πρόβλημα των τραπεζών
Κοιτώντας κανείς τις τράπεζες στην Ελλάδα φαίνεται ότι έχει σταματήσει ο χρόνος. Μπορεί σε γενικές γραμμές οι συνθήκες στη χώρα και την οικονομία να έχουν βελτιωθεί αισθητά, η αβεβαιότητα να έχει τερματιστεί και οι δραματικές στιγμές του 2012 και του 2015 να αποτελούν πια ανάμνηση, ωστόσο τα μεγάλα προβλήματα των τραπεζών παραμένουν άλυτα. Τα «κόκκινα» δάνεια παραμένουν σε δυσθεώρητα ύψη, οι καταθέσεις παραμένουν καταποντισμένες, ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης αρνητικός, τα έσοδα σε αναιμικά επίπεδα. Κερασάκι στην τούρτα αποτελούν τα capital controls, τα οποία επιβλήθηκαν σε μια νύχτα και τρία χρόνια μετά παραμένουν.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για την κακοδαιμονία των τραπεζών ωστόσο ένας βασικός είναι η πολιτική. Οι τράπεζες έμπλεξαν από νωρίς με την πολιτική ή καλύτερα οι πολιτικοί, και τα κόμματα, έμπλεξαν για τα καλά τις τράπεζες στην προσπάθειά τους να «σώσουν» τη χώρα.
Οι τράπεζες και οι τραπεζίτες αποτέλεσαν έναν εύκολο στόχο για την μετάθεση ευθυνών: ότι την κρίση την προκάλεσαν οι τράπεζες, ότι οι ανακεφαλαιοποιήσεις έγιναν για να σωθούν οι τραπεζίτες, ότι λαμβάνουν δισεκατομμύρια ευρώ τα οποία δεν διοχετεύουν στην πραγματική οικονομία, για τα «κόκκινα» δάνεια και πολλά άλλα.
Οι τράπεζες πολιτικοποιήθηκαν. Ο νόμος Κατσέλη αποτέλεσε μια «βόμβα» στα θεμέλια του τραπεζικού συστήματος. Ασφαλώς θα έπρεπε να προστατευτούν από την λαίλαπα της κρίσης ωστόσο ο νόμος Κατσέλη, έδωσε την ευκαιρία σε χιλιάδες δανειολήπτες που δεν αντιμετώπιζαν πρόβλημα επιβίωσης να αθετήσουν τις υποχρεώσεις τους χωρίς συνέπειες. Αποτέλεσε εργαλείο για την εξυπηρέτηση της κομματικής πελατείας. Έτσι ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα γιγαντώθηκε και γιγαντώθηκε ακόμα περισσότερο στην πορεία λόγω των ατελείωτων υποσχέσεων περί Σεισάχθειας, διαγραφής χρεών κ.α.
Και αφού τα μη εξυπηρετούμενα ανήλθαν σε επικίνδυνα ύψη το πολιτικό προσωπικό, πάλι με πρόσχημα την προστασία των «αδυνάμων», ουσιαστικά «πάγωσε» τους πλειστηριασμούς και τις δυνατότητες των τραπεζών να διεκδικήσουν τα χρωστούμενα. Έτσι, δέκα χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης, και ενώ στα χαρτιά η χώρα πέτυχε την «καθαρή» έξοδο, οι τράπεζες και κατ’ επέκταση η οικονομία βρίσκονται καθηλωμένες κάτω από το αβάστακτο βάρος των «κόκκινων» δανείων.
Το πολιτικό προσωπικό, αγωνιώντας μόνο για το σήμερα και το κόμμα, δεν έχασε την ευκαιρία για την ποινικοποίηση της τραπεζικής. Μια δικαιοσύνη αν όχι αστοιχείωτη, σίγουρα ελλιπώς καταρτισμένη για τα οικονομικά και τα τραπεζικά, ερευνά το πώς δόθηκαν δάνεια 15 χρόνια πριν. Ανώτερο τραπεζικό στέλεχος που αποσύρθηκε το 2010, έχει λάβει πάνω από 10 εισαγγελικές κλήσεις για υποθέσεις του 2002 και του 2004. Τόνοι τυπωμένων σελίδων, γεμίζουν δωμάτια, που συχνά δεν βγάζουν νόημα. Χιλιάδες ανθρωποώρες χαμένες από ένα δικαστικό σύστημα που αθώωσε τον Σώρρα (για να αναιρέσει την απόφαση πολύ αργότερα όταν το …κίνημα του τρισ. είχε λάβει διαστάσεις) και κυνηγά τον Γεωργίου για την χρεοκοπία της χώρας. Και ποιο στέλεχος, και γιατί, να αναλάβει την ευθύνη για την αναδιάρθωση επιχειρήσεων όταν αύριο μπορεί να βρεθεί κατηγορούμενος;
Οι πολιτικοί έμπλεξαν με την πολιτική τις τράπεζες και κάπως έτσι οι τράπεζες μοιάζουν ακινητοποιημένες, ανήμπορες να λύσουν τα προβλήματα και να προχωρήσουν μπροστά. Ακριβώς όπως καθηλωμένη παραμένει η χώρα, καθώς τα μεγάλα δομικά και διαρθρωτικά προβλήματα, αυτά που προκάλεσαν την κρίση, στον πυρήνα τους παραμένουν άλυτα, από ένα πολιτικό προσωπικό που δεν μπορεί να ατενίσει πέρα από το σήμερα και το κόμμα.