Γιατί οι ΗΠΑ θεωρούν ότι τους συμφέρει η καλή σχέση με το Ισραήλ

Μπέντζαμιν Νετανιάχου και Τζο Μπάιντεν

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ιστορικούς και οικονομικούς δεσμούς με το Ισραήλ. Οι ΗΠΑ, που στήριξαν εξ αρχής τη δημιουργία Εβραϊκού κράτους μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι ο βασικός εμπορικός εταίρος του Ισραήλ, με τις μεταξύ τους συναλλαγές για προϊόντα και υπηρεσίες να αγγίζουν τα 50 δισεκατομμύρια δολάρια.

Πέραν αυτού, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι ανέκαθεν θεωρούσαν ότι η σχέση των δύο χωρών έχει στρατηγική αξία, καθώς το Ισραήλ θεωρείται παράγοντας σταθερότητας στη Μέση Ανατολή, κρατώντας μακριά τις αναταραχές που θα απειλούσαν την πρόσβαση στην προμήθεια πετρελαίου των χωρών της περιοχής, από την οποία η Αμερική παραμένει εξαρτημένη.

Αρχικά, το Ισραήλ χρησίμεψε ως αντισταθμιστική δύναμη στη Σοβιετική επιρροή, όμως αυτός ο τρόπος σκέψης παρέμεινε ακόμα και μετά τον Ψυχρό Πόλεμο. Και, φυσικά, επιδεινώθηκε μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, όταν έγινε γνωστό ότι κάποιοι από τους δράστες του τρομοκρατικού χτυπήματος στις ΗΠΑ ήταν πολίτες της Σαουδικής Αραβίας, μία χώρα την οποία οι ΗΠΑ επίσης θεωρούν σύμμαχο στην περιοχή.

Γνωρίζοντας ότι δύσκολα θα μπορούσαν να συνεχίσουν να βασίζονται στη Σαουδική Αραβία, οι ΗΠΑ άρχισαν να εξαρτώνται περισσότερο από το Ισραήλ, με βάση και τη λογική ότι οι δύο χώρες μοιράζονται τις ίδιες αξίες και έχουν κοινά ενδιαφέροντα – σε αυτά περιλαμβάνεται η δέσμευση στη δημοκρατία, παρά τις παραφωνίες του Νετανιάχου, ειδικά μετά την πρόσφατη δικαστική μεταρρύθμιση.

Πιο πρόσφατα, το Ισραήλ έχει υπάρξει βασικός πυλώνας του στόχου των ΗΠΑ για τη δημιουργία μίας «ασφαλούς Μέσης Ανατολής που θα ευημερεί», καθώς η Ουάσιγκτον έχει στρέψει το ενδιαφέρον της σε άλλα μέρη του πλανήτη, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας και της Κίνας.

Η διοίκηση Τραμπ διευκόλυνε τις συμφωνίες για να εξομαλυνθούν οι σχέσεις μεταξύ του Ισραήλ και πολλές από τις γειτονικές Μουσουλμανικές χώρες, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν και το Μαρόκο.

Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι οι επιθέσεις της Χαμάς είχαν ως στόχο να σαμποτάρουν τις προσπάθειες της κυβέρνησης Μπάιντεν να εξομαλύνει τις σχέσεις ανάμεσα στο Ισραήλ και την αντίπαλη τοπική δύναμη, τη Σαουδική Αραβία, για να οργανώσουν ένα κοινό μέτωπο απέναντι στο Ιράν, έναν κοινό εχθρό που στηρίζει οικονομικά τη Χαμάς.

Ωστόσο, ο πόλεμος στη Γάζα απειλεί τη θέση του Ισραήλ ως όχημα των ΗΠΑ για τη διατήρηση της ειρήνης στην περιοχή.

Ιστορικά, η στήριξη των Αμερικανών πολιτών στο Ισραήλ ήταν εξαιρετικά υψηλή, με τη βοήθεια και του καλά χρηματοδοτούμενου Ισραηλινού λόμπι στην Ουάσιγκτον. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, η στήριξη αυτή φθίνει, ιδίως μεταξύ των Δημοκρατικών.

Ειδικοί υπενθυμίζουν ότι το Ισραήλ δε στήριξε τις ΗΠΑ στους τελαυταίους δύο πολέμους, στο Ιράκ και στον Πόλεμο του Κόλπου. Ενώ οι δεκαετίες εποικισμού των Ισραηλινών στη Δυτική Όχθη μειώνουν τη δημόσια στήριξη στο Τελ Αβίβ και την ηγεσία του.

ΣΧΕΤΙΚΑ