Toyota: Το μεγάλο χαμένο στοίχημα της μεγαλύτερης αυτοκινητοβιομηχανίας
Η Toyota είναι η αυτοκινητοβιομηχανία που πουλάει τα περισσότερα αυτοκίνητα κάθε χρόνο από οποιαδήποτε άλλη εταιρεία. Παρόμοιες φιλοδοξίες οραματιζόταν όταν ίδρυε μια τεχνολογική startup το 2021, η οποία με τη χρήση μιας αμερικανικής τεχνολογίας αποσκοπούσε στην ανάπτυξη ενός λογισμικού για τα αυτοκίνητά της που θα γινόταν πρότυπο για ολόκληρο τον κλάδο.
Τόσο μεγάλες ήταν οι φιλοδοξίες για τη startup, που ένα από τα σχέδιά της ήταν να χτίσει μια ολόκληρη νέα πόλη στους πρόποδες του όρους Φούτζι, όπου θα μπορούσε να κάνει δοκιμές με αυτοοδηγούμενα αυτοκίνητα, ρομπότ και με υδρογόνο για την παραγωγή ενέργειας. Ο τότε διευθύνων σύμβουλος Ακίο Τογιόντα, είχε δηλώσει είπε ότι η νέα μονάδα θα βοηθήσει την Toyota να πλοηγηθεί σε μια «περίοδο βαθιάς αλλαγής που συμβαίνει μια φορά σε έναν αιώνα». Μια περίοδος στην οποία τα αυτοκίνητα γίνονται ηλεκτρικά, συνδέονται στο διαδίκτυο, είναι αυτόνομα και εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το λογισμικό.
Ο Τογιόντα αποκάλυψε ότι η εταιρεία θα ονομαζόταν Woven Planet, μια σαφής αναφορά στην προέλευση της Toyota ως κατασκευάστρια αυτόματων αργαλειών τη δεκαετία του 1920. Ο ίδιος μάλιστα επένδυσε 34 εκατ. δολάρια για να αποκτήσει το 5% των μετοχών της νέας εταιρείας, υποδεικνύοντας παράλληλα πόσο πίστευε στο νέο εγχείρημα.
Σήμερα, οι φιλοδοξίες της Woven Planet έχουν μετριασθεί. Ενώ η εταιρεία υποστηρίζει ότι το όραμά της παραμένει σε ισχύ, η πλήρης κυκλοφορία του λογισμικού της Toyota που θα επιτρέπει στους οδηγούς να αναβαθμίσουν τα αυτοκίνητά τους ασύρματα, έχει καθυστερήσει και η νέα πόλη δεν έχει ακόμη ανοίξει. Μετά από τρία χρόνια βραδύτερης από την αναμενόμενη πρόοδο και με ένα λογισμικό που αποδείχτηκε πολύ φιλόδοξο για να παραδοθεί στην ώρα του, η πραγματικότητα είναι άλλη.
Τα πρώτα λάθη του τμήματος ανάπτυξης του λογισμικού, όπως περιγράφονται από σημερινά και πρώην στελέχη, συνιστούν ένα καλό παράδειγμα για τους παραδοσιακούς ηγέτες εταιρειών που γνωρίζουν ότι χρειάζονται ένα νέο είδος τεχνογνωσίας όμως προσπαθούν να το συνδυάσουν με παλιές ικανότητες και συνήθειες. Η Woven ξεκίνησε με φιλοδοξίες που τελικά δεν ανταποκρίθηκαν στην επιθυμία της Toyota για συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στο λογισμικό έτοιμα να τοποθετηθούν στα αυτοκίνητα αρκετά γρήγορα. Η Woven προσπάθησε να ανταποκριθεί στους μεταβαλλόμενους στόχους της μητρικής της, η οποία προσπαθεί να επανεφεύρει τον εαυτό της ενώ κατασκευάζει 10 εκατομμύρια οχήματα το χρόνο.
Το αποτέλεσμα ήταν οι προθεσμίες συνεχώς να μετακινούνται, φτάνοντας μέχρι το 2027 για την πλήρη διάθεση του λογισμικού. Σήμερα, η Toyota έχει εγκαταστήσει βετεράνους του ομίλου και έχει φέρει την Woven πιο κοντά στην υπόλοιπη εταιρεία. Με το νέο καθεστώς και τη δομή, η Toyota και η Woven λένε ότι τα σχέδια της μονάδας είναι πλέον σε καλό δρόμο, με μια πρώιμη έκδοση του λογισμικού να έχει κυκλοφορήσει έως το 2025.
Η Toyota συνιστά έναν ακρογωνιαίο λίθο της οικονομίας στην Ιαπωνία, όπου απασχολεί άμεσα και έμμεσα εκατομμύρια εργαζομένους. Για περισσότερο από μισό αιώνα, είναι πρότυπο για τις αυτοκινητοβιομηχανίες, με κατασκευαστικές αρχές που δίνουν έμφαση στην αποτελεσματικότητα, τη μείωση των απορριμμάτων και τη συνεχή βελτίωση.
Η κουλτούρα της εταιρείας, χτισμένη γύρω από μεθοδικά χρονοδιαγράμματα παραγωγής και τον αυστηρό έλεγχο των προϋπολογισμών, αποφεύγει τους συναισθηματισμούς. Τα περισσότερα από τα κορυφαία στελέχη, συμπεριλαμβανομένου του σημερινού διευθύνοντος συμβούλου Κόγι Σάτο, είναι Ιάπωνες που έχουν περάσει ολόκληρη την ενήλικη ζωή τους στην Toyota χτίζοντας μια καριέρα και αποφεύγοντας τα λάθη.
Η Woven Planet άρχισε να δίνει υψηλούς μισθούς για να προσελκύσει κορυφαίους ξένους προγραμματιστές και απέκτησε μια σειρά από startups, συμπεριλαμβανομένης της μονάδας αυτόνομης οδήγησης της αμερικανικής εταιρείας Lyft τον Απρίλιο του 2021.
Για τα γραφεία της στο στιλ της Σίλικον Βάλεϊ, η Toyota αγόρασε έναν χώρο σε ένα πολυώροφο κτίριο στο κεντρικό Τόκιο. Απέχει 180 μίλια από τα κεντρικά γραφεία στην Toyota City, όπου η εταιρεία είναι γνωστό ότι χρησιμοποιεί λιγότερο τον κλιματισμό και έχει απενεργοποιήσει τους ανελκυστήρες για να μειώσει το κόστος.
Για να διευθύνει τη Woven Planet, ο Τογιόντα επέλεξε τον Τζέιμς Κάφνερ, ο οποίος ήταν στην αυτοκινητοβιομηχανία από το 2016, αφού υπηρέτησε ως μέλος της ομάδας που δημιούργησε το αυτοοδηγούμενο αυτοκίνητο της Google. Ο Κάφνερ, διαχειριζόταν τους περισσότερους από 2.000 υπαλλήλους της Woven Planet και του δόθηκε επίσης η άτυπη υποχρέωση να καθοδηγεί τον γιο του Τογιόντα, Νταισούκε, ο οποίος ανέλαβε εκτελεστικό ρόλο στην εταιρεία. Ο ίδιος κέρδισε σχεδόν 9 εκατ. δολάρια το οικονομικό έτος που έληξε τον Μάρτιο του 2023, περίπου 2 εκατ. δολάρια περισσότερα από τον Τογιόντα, το αφεντικό του.
Μεταξύ των φουτουριστικών έργων της εταιρείας περιλαμβάνεται μια πόλη πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων με υδρογόνο στη βάση του όρους Φούτζι, με την ονομασία Woven City, όπου χιλιάδες άνθρωποι θα ζουν και θα δοκιμάζουν αυτοοδηγούμενα αυτοκίνητα και έξυπνα σπίτια εξοπλισμένα με ρομπότ.
Ένα άλλο έργο είναι η δημιουργία του κορυφαίου λογισμικού για τα αυτοκίνητα της Toyota.
Η Toyota ονόμασε το concept Arene, ένα είδος λειτουργικού συστήματος για αυτοκίνητα με το οποίο οραματίζεται ότι θα επιτρέπει στους οδηγούς να κατεβάζουν ασύρματα μια ευρεία γκάμα αναβαθμίσεων, ακριβώς όπως κάνει η Tesla. Τα οχήματα που θα κινούνται με το Arene θα συνδέονται σε ένα δίκτυο cloud, συλλέγοντας και μοιράζοντας δεδομένα μεταξύ εκατομμυρίων οχημάτων, έξυπνων κατοικιών και υποδομών πόλεων. Οι προγραμματιστές εκτός της Toyota θα μπορούν να το χρησιμοποιούν για να σχεδιάζουν τις δικές τους εφαρμογές και υπηρεσίες για τα αυτοκίνητα και το Arene θα είναι ανοιχτό για χρήση και από άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες, όπως το Android, το λειτουργικό σύστημα κινητής τηλεφωνίας που τρέχει σε πολλές εταιρείες smartphone.
Είναι ένα τεράστιο όραμα και είναι δύσκολο να καθοριστούν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα. Το έργο της ανάπτυξης του λογισμικού, κατέστη επίσης πιο δύσκολο επειδή η εταιρεία θέλει να παράγει πολλούς τύπους οχημάτων, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρικών καθώς και των υβριδικών, βενζινοκίνητων και υδρογονοκίνητων αυτοκινήτων, στα οποία η Toyota παραμένει προσηλωμένη στην παραγωγή.
Ακόμη και εντός της Toyota και της Woven Planet, πολλοί δυσκολεύονται να κατανοήσουν το όραμα.
Πριν από περίπου έξι μήνες, σε μια συνάντηση όλου του προσωπικού της Woven, το ερώτημα ενός υπαλλήλου «Τι είναι το Arene;» ψηφίστηκε στην κορυφή της λίστας των ερωτήσεων που τέθηκαν στη διοίκηση της εταιρείας.
Ο Κάφνερ αναφέρθηκε εκτενώς στο αρχικό του όνειρο για το Arene: να σώσει ζωές με τις αυτοματοποιημένες λειτουργίες ασφαλείας και να προχωρήσει πέρα από τον απλό έλεγχο των λειτουργιών για την οδήγηση ενός αυτοκινήτου. Οι άνθρωποι που παρευρέθηκαν στη συνάντηση, αναρωτήθηκαν γιατί μεγάλο μέρος της απάντησης δόθηκε σε παρελθόντα χρόνο.
Εκείνη την εποχή, το ερώτημα «Τι είναι το Arene;» ήταν το ίδιο που συζητήθηκε από τη διοίκηση των Woven Planet και Toyota. Η ανάπτυξη της πλατφόρμας κράτησε περισσότερο από όσο περίμενε η Toyota. Κάποια στιγμή, στόχος ήταν να κυκλοφορήσει μια πλήρης έκδοση της πλατφόρμας το 2025, αλλά οι ομάδες που σχεδιάζουν τη γκάμα αυτοκινήτων της επόμενης γενιάς της Toyota εκτίμησαν ότι η παράδοσή τους θα καθυστερήσει για το 2027.
Σε μια συνάντηση για την ανάπτυξη προϊόντων πέρυσι, ο τότε διευθύνων σύμβουλος Τογιόντα ξέσπασε αφού άκουσε από τη διοίκηση της Woven Planet ότι πολλές από τις ενημερώσεις του λογισμικού που η Toyota στόχευε να κυκλοφορήσει το 2025 δεν θα ολοκληρώνονταν εγκαίρως.
Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, η Woven Planet επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη λογισμικού που θα μπορούσε να παραδοθεί σύντομα. Αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να σχεδιάσει ένα λογισμικό ειδικά με γνώμονα τα οχήματα της Toyota και να φέρει ηγέτες με εμπειρία στην αυτοκινητοβιομηχανία. Για την αρχική του κυκλοφορία, το Arene σχεδιάστηκε εκ νέου να εστιάζει περισσότερο στην εμπειρία του αυτοκινήτου, με χαρακτηριστικά που επιτρέπουν στους οδηγούς να τροποποιούν τα αυτοκίνητά τους για να κάνουν ήχους στις στροφές σαν σπορ αυτοκίνητα ή ακόμα και να οδηγούν σαν να έχουν χειροκίνητο κιβώτιο ταχυτήτων.
Ο Τζον Αμπσμάιερ ο επικεφαλής τεχνολογίας της μονάδας, ο οποίος προσλήφθηκε πέρυσι μετά από χρόνια εργασίας τόσο στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας όσο και στην τεχνολογία, δήλωσε ότι το απόλυτο όραμα για το Arene, όπως η μετατροπή του σε βιομηχανικό πρότυπο, παραμένει το ίδιο. «Αυτό που άλλαξε τον περασμένο χρόνο είναι ότι δεν θα γίνει μια μεγάλη έκρηξη», είπε. «Πρέπει να γίνει βήμα προς βήμα».
Οι αλλαγές στη Woven επιταχύνθηκαν τον περασμένο Ιανουάριο, όταν ο Τογιόντα αποφάσισε να παραδώσει τα ηνία της αυτοκινητοβιομηχανίας στον Σάτο, έναν μηχανικό για πολλά χρόνια. Η δουλειά του Σάτο ως νέος CEO της εταιρείας ήταν να επιταχύνει την αργή διείσδυσή της στα ηλεκτρικά οχήματα.
Μέρες μετά την ανάληψη του νέου του ρόλου, ο Σάτο δεσμεύτηκε να κυκλοφορήσει 10 νέα μοντέλα ηλεκτρικών οχημάτων έως το 2026. Ήθελε η πλήρης κυκλοφορία του Arene να μεταφερθεί για να συμπέσει με την κυκλοφορία αυτών των μοντέλων.
Ο ίδιος έβαλε τη Woven Planet στη διαδικασία της κατασκευής λογισμικού που θα μπορούσε να παραδοθεί σύντομα.
Η Woven Planet μετονομάστηκε σε «Woven by Toyota». Στελέχη για πολλά χρόνια στην Toyota όπως ο πρώην οικονομικός διευθυντής Κέντα Κον και ο Κόγι Κομπαγιάσι εντάχθηκαν στο διοικητικό συμβούλιο της τμήματος λογισμικού.
Τα μπόνους για το έτος που έληξε τον Μάρτιο του 2023 μειώθηκαν εξαιτίας των χαμένων στόχων και των χρονοδιαγραμμάτων, όπως υποστηρίζουν εργαζόμενοι της Woven by Toyota. Ο πρώην διευθύνων σύμβουλος Τογιόντα μεταβίβασε το μερίδιό του στην εταιρεία στην Toyota, καθιστώντας την Woven by Toyota πλήρως θυγατρική.
Σε μια εσωτερική δημοσίευση, η εταιρεία είπε ότι ο Τογιόντα έδωσε τις μετοχές του ελέω ανησυχιών για σύγκρουση συμφερόντων ενώ ήταν ταυτόχρονα πρόεδρος της Toyota και μέτοχος σε μια εταιρεία που αναπτύσσει προϊόντα για αυτήν. «Τα συναισθήματά μου για τη Woven by Toyota, που θεωρώ σαν δικό μου παιδί, δεν έχουν αλλάξει», δήλωσε.
Τον Οκτώβριο, ο Κάφνερ εγκατέλειψε τη θέση του μετά από δυόμισι χρόνια και ανέλαβε ο Χαγίμε Κουμάμπε, ο οποίος ήρθε από τη Denso, τη μεγαλύτερη προμηθεύτρια ανταλλακτικών για τα αυτοκίνητα της Toyota. Ο Kuffner είναι τώρα ανώτερος συνεργάτης στην Toyota, εργάζεται στην ανάπτυξη και εκπαίδευση ψηφιακών δεξιοτήτων εντός της εταιρείας εκτός από την ανάπτυξη λογισμικού.
«Το ερώτημα είναι αν η Toyota έχει βρει αυτό που θα είναι τελικά ένα επιτυχημένο μοντέλο μακροπρόθεσμα. Η εποχή του Κάφνερ έχει τελειώσει και αυτό που ξεκίνησε ως εταιρεία με επιχειρηματικό πνεύμα από την Καλιφόρνια έχει τώρα έναν πρόεδρο από την Denso, είναι σαν μια καθαρή ιαπωνική εταιρεία», επισημαίνει ο Τακάκι Νακανίσι, αναλυτής για τον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας και συγγραφέας πρόσφατα ενός βιβλίου για τις αλλαγές της Toyota στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και στις στρατηγικές για το λογισμικό.
Στο Woven by Toyota, ορισμένοι εργαζόμενοι λένε ότι δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες. Το καινοτόμο λογισμικό δεν είναι κάτι που μπορεί να παραγγελθεί και να παραδοθεί σε αυστηρή προθεσμία, όπως τα τακάκια φρένων ή η εξάτμιση, τονίζουν. Άλλοι λένε ότι έχουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην ικανότητά τους να φέρουν προϊόντα στην αγορά τώρα που η Toyota έχει παρέμβει. Η διευθύνουσα σύμβουλος λειτουργίας της Woven, Σινίντ Κάιγια, μακροχρόνια στέλεχος του κλάδου λογισμικού και μία από τις λίγες γυναίκες στις τάξεις των στελεχών, αποχώρησε πρόσφατα από την εταιρεία. Πριν από λίγους μήνες, οι εργαζόμενοι στη Woven ίδρυσαν ένα σωματείο για να ανταποκριθούν σε αυτό που ορισμένοι αποκαλούν δυσφορία για την κατεύθυνση της εταιρείας, μεταξύ άλλων θεμάτων.
Ο Αμπσμάιερ, CTO της Woven, πιστεύει ότι η εταιρεία διατηρεί τα σωστά στοιχεία της κουλτούρας των startup, ενώ τώρα «βρίσκεται σε πλήρη ευθυγράμμιση με την Toyota».
Η Toyota, όπως και ο κλάδος γενικότερα, «σκόνταψε με την πάροδο του χρόνου για να προσπαθήσει να αλλάξει», υποστηρίζει ο Αμπσμάιερ. Όπως προσθέτει, η εταιρεία έχει τα θεμέλια και τον οδικό χάρτη για το λογισμικό της και «τώρα εκτελείται και το φέρνει σε κλίμακα».
Υπό την επίβλεψη του Νταισούκε Τογιόντα, η κατασκευή της πρώτης περιοχής της Toyota Woven City αναμένεται να ολοκληρωθεί το επόμενο έτος και η Woven προσλαμβάνει επί του παρόντος πιθανούς κατοίκους.
Στα τέλη Σεπτεμβρίου, η Woven πραγματοποίησε ένα αποχαιρετιστήριο πάρτι για τον Κάφνερ στα κεντρικά γραφεία της στο Τόκιο. Οι εργαζόμενοι συγκεντρώθηκαν στην τεράστια αίθουσα του εστιατορίου της εταιρείας και στελέχη, όπως οι Αμπσμάιερ, Κον και Νταισούκε Τογιόντα έκαναν παρατηρήσεις ευχαριστώντας τον Κάφνερ για τη δουλειά του.
Ο νέος διευθύνων σύμβουλος της Woven, Χαγίμε Κουμάμπε, ο οποίος είχε συνεργαστεί με τον Kuffner σε έργα ανάπτυξης λογισμικού στο παρελθόν, είπε ότι πρόθεσή του δεν είναι να εγκαταλείψει τα οράματα του προηγούμενου αρχηγού αλλά να τα μετατρέψει σε πραγματικότητα.
Ο Κάφνερ φαινόταν κουρασμένος, σύμφωνα με παρευρισκόμενους στην εκδήλωση. Όταν ήρθε η σειρά του να μιλήσει, πνίγηκε, λέγοντας ότι ήταν ευγνώμων για την εμπειρία και ότι θα του λείπουν οι πρώην συνάδελφοί του στο νέο του ρόλο. Επίσης, είπε πως άλλο ένα πράγμα θα του λείψει: η ποσότητα των μαλλιών που είχε πριν αναλάβει τη δουλειά.