Οι επόμενες μεγάλες προκλήσεις της παγκόσμιας οικονομίας
Παρότι ξεπεράστηκε η άνευ προηγουμένου απειλή της στάσης πληρωμών των Ηνωμένων Πολιτειών, η παγκόσμια οικονομία δεν έχει ακόμα γλυτώσει από πιθανές κρίσεις και είναι πολλά τα σύννεφα που μπορεί να φέρουν καταιγίδα…
Τη νύχτα της Τετάρτης, η συμφωνία για την αποφυγή στάσης πληρωμών πέρασε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και η έγκριση από τη Γερουσία θεωρείται βέβαιη. Όμως, οι ανησυχίες για την παγκόσμια οικονομία παραμένουν, εξ αιτίας του υψηλού πληθωρισμού, των μειωμένων ρυθμών ανάπτυξης, αλλά και της αναταραχής στις παγκόσμιες αγορές.
Χθες, επίσημα στοιχεία έδειξαν ότι ο πληθωρισμός μειώθηκε στην Ευρώπη και αυτό αφορά και τις μεγαλύτερες οικονομίες, όπως η Γερμανία, η Ισπανία και η Ιταλία.
Ταυτόχρονα, ο πληθωρισμός αποκλιμακώθηκε – πέραν της ευρωζώνης – και στη Μεγάλη Βρετανία, αλλά και τις Ηνωμένες Πολιτείες στο 8,7% και το 4,9%, αντίστοιχα. Ωστόσο παραμένει παντού σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα σε σχέση με το στόχο των κεντρικών τραπεζών που είναι το 2%.
Οι επενδυτές εκτιμούν ότι τα διοικητικά συμβούλια των κεντρικών τραπεζών θα προχωρήσουν σε νέες αυξήσεις επιτοκίων τις επόμενες εβδομάδες, κάτι που φυσικά επηρεάζει αρνητικά τους ρυθμούς ανάπτυξης.
Ο πληθωρισμός οδηγεί σε αυξήσεις των αγαθών και των υπηρεσιών, με αποτέλεσμα να αποθαρρύνεται η κατανάλωση. Ταυτόχρονα, η αύξηση των επιτοκίων καθιστά ακριβότερο το δανεισμό, γεγονός που οδηγεί σε μείωση των δαπανών τις επιχειρήσεις, αλλά και τα νοικοκυριά.
Τα συνολικά αποτελέσματα των αυξήσεων επιτοκίων δεν είναι ακόμα απολύτως ορατά. Σε έκθεσή της, η Deutsche Bank εκτιμά ότι έρχεται κύμα χρεοκοπιών σε αμερικανικές και ευρωπαϊκές εταιρείες, λόγω της πιο σφικτής νομισματικής πολιτικής των τελευταίων 15 ετών, που συνδυάζεται με τα αυξημένα επίπεδα χρέους και τη μειωμένη κερδοφορία. Μάλιστα, οι αναλυτές της τράπεζες εκτιμούν ότι η κορύφωση αυτών θα γίνει στα τέλη του 2024.
Οποιαδήποτε ύφεση, ακόμα και αν είναι ελαφριά, επιδεινώνεται από ένα απροσδόκητο σοκ. Αυτό, όπως φάνηκε δε θα έρθει από τις ΗΠΑ, μετά τη συμφωνία για το χρέος, αλλά η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με δύο άλλες μεγάλες απειλές: τον πόλεμο στην Ουκρανία και την κλιματική κρίση, που απειλούν την εφοδιαστική αλυσίδα και τις τιμές των προϊόντων.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν προειδοποιεί εδώ και μέρες για αντίποινα στις επιθέσεις με drone στη Μόσχα. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει ακόμα και περιορισμούς στις εξαγωγές σιτηρών ή και ακύρωση της σχετικής συμφωνίας επηρεάζοντας κυρίως τις φτωχότερες χώρες.
Ήδη οι τιμές των τροφίμων στην Ευρώπη – παρά την πτώση του πληθωρισμού – συνεχίζουν να κινούνται σε επίπεδα ρεκόρ. Σε αυτό συμβάλουν και οι πρόσφατες καταστροφικές πλημμύρες στη Βόρεια Ιταλία και την Ισπανία. Και οι δύο χώρες είναι από τους σημαντικότερους εξαγωγείς φρούτων και λαχανικών, αλλά και σιτηρών, ρυζιού και ελαιόλαδου.