Ο Ρήγκαν είχε δοκιμάσει το βρετανικό πείραμα… και απέτυχε

AP Photo/Alberto Pezzali

Τις προηγούμενες ημέρες, η στερλίνα έχει δεχτεί το ένα χτύπημα πίσω από το άλλο, μετά την ανακοίνωση της νέας πρωθυπουργού της Βρετανίας, Λιζ Τρας, γι σαρωτικές μειώσεις φόρων και τεράστιες αυξήσεις δημοσίων δαπανών ώστε να διασωθεί η οικονομία της χώρας από την ύφεση.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, οι επενδυτές να σαστίσουν από την απόφαση της Βρετανικής κυβέρνησης να προχωρήσει στη μεγαλύτερη μείωση της φορολογίας εδώ και μισό αιώνα, ταυτόχρονα να αυξήσει σημαντικά τις δημόσιες δαπάνες και να προχωρήσει σε τεράστιο δανεισμό από τις αγορές σε μία στιγμή που ο πληθωρισμός κυμαίνεται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 40 ετών.

Αναλυτής της Citibank χαρακτήρισε την απόφαση «ένα τεράστιο, άστοχο τζογάρισμα με τη βρετανική οικονομία». Και, φυσικά, οι αγορές είχαν την ανάλογη αντίδραση σε μία τόσο αμφιλεγόμενη απόφαση.

Η ίδια η Λιζ Τρας υπεραμύνθηκε της πολιτικής της παραθέτοντας μάλιστα και μία δήλωση του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ, Ρόναλντ Ρήγκαν: «Δίνουμε τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να επενδύσουν και βοηθάμε τα νοικοκυριά να πληρώνουν λιγότερους φόρους».

Ωστόσο, μάλλον, δε διδάχτηκε από το παράδειγμα του Ρεπουμπλικανού πρώην Προέδρου των ΗΠΑ.

Όταν ο Ρήγκαν μπήκε στο Οβάλ Γραφείο, ο πληθωρισμό στη χώρα άγγιζε το 10% και η αυστηρή νομισματική πολιτική είχε οδηγήσει τα επιτόκια στο 19%. Όμως, όπως και η Τρας, ο Ρήγκαν υποστήριξε ότι οι τεράστιες περικοπές φόρων και απορρύθμιση της αγοράς θα αυξήσουν την παραγωγικότητα.

Η κυβέρνηση της Τρας υποστηρίζει ότι η μείωση των φόρων δεν οδηγεί αυτόματα σε αύξηση των τιμών. Όπως λένε, επί Ρήγκαν, ο πληθωρισμός υποχώρησε και η ανάπτυξη ενισχύθηκε.

Όμως, το τίμημα δεν ήταν μικρό. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, οι μειώσεις φόρων του Ρήγκαν κόστισαν στην Ομοσπονδιακή κυβέρνηση περίπου το 9% των εσόδων της τα δύο πρώτα χρόνια. Ενώ η ανεργία κινούνταν διαρκώς ανοδικά.

Το Κογκρέσο συμπέρανε ότι οι σαρωτικές μειώσεις φόρων δεν ήταν βιώσιμες και προχώρησε σε μεγάλες αυξήσεις το 1982, το 1983, το 1984 και το 1987.

Το δίδαγμα είναι το εξής: Όταν οι μειώσεις φόρων δεν είναι βιώσιμες, ακολουθούνται από αυξήσεις φόρων.

Και, βραχυπρόθεσμα, για το Ηνωμένο Βασίλειο, ο κίνδυνος για το νόμισμα είναι πολύ αυξημένος. Επί Ρήγκαν, το δολάριο ενισχύθηκε επειδή είναι ένα παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Το ισχυρό νόμισμα βοηθάει να τιθασευτεί ο πληθωρισμός, καθώς μειώνεται το κόστος των εισαγωγών.

Το Λονδίνο, όμως, βλέπει τη στερλίνα να βουλιάζει, καθώς δεν απολαμβάνει το ίδιο καθεστώς αποθεματικού νομίσματος.

Το συμπέρασμα είναι, σύμφωνα με τους ειδικούς, ότι η στερλίνα θα πιάσει πάτο σε τρεις μήνες. Και, όπως θυμίζουν, την τελευταία φορά που το Λονδίνο προχώρησε σε τόσο μεγάλες μειώσεις φόρων, το αποτέλεσμα ήταν να εκτοξευτεί ο πληθωρισμός και το χρέος και η χώρα να καταλήξει να πάρει δάνεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο…

ΣΧΕΤΙΚΑ