Η Ρωσία μπορεί να μάθει από το Ιράν να παρακάμπτει τις κυρώσεις

Καθώς η Ρωσία βρίσκεται αντιμέτωπη με πρωτοφανείς κυρώσεις σε όλους τους τομείς της οικονομίας της, ίσως χρειαστεί να στρέψει το βλέμμα της προς μία χώρα σύμμαχο, με εμπειρία τεσσάρων δεκαετιών στις Δυτικές κυρώσεις.

Μέχρι τον πόλεμο της Ουκρανίας, το Ιράν ήταν η χώρα στην οποία είχαν επιβληθεί οι περισσότερες κυρώσεις στον κόσμο, σύμφωνα με αναλυτές. Τώρα το ρεκόρ ανήκει στη Ρωσία και οι δύο χώρες βρίσκονται σε αυτό που θα αποκαλούσαμε «γάμο συμφερόντων», ο οποίος είναι πιθανό να γίνει πιο ισχυρός όσο κλιμακώνεται η επίθεση της Μόσχας στην Ουκρανία.

Όταν πριν από ένα μήνα, η Ρωσία και η Δύση αντάλλασσαν κυρώσεις, ο υπουργός Μεταφορών της Ρωσίας δήλωσε ότι η χώρα του «μελετά την περίπτωση του Ιράν» ώστε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που δημιουργούν οι κυρώσεις στη συντήρηση μηχανημάτων και στην έλλειψη ανταλλακτικών. Για παράδειγμα, το Ιράν ακόμα λειτουργεί κάποια αεροπλάνα, τα οποία είχαν αγοραστεί πριν την Ισλαμική Επανάσταση του 1979, που έκοψε τις σχέσεις με τη Δύση.

Μετά από δεκαετίες κυρώσεων από τη Δύση, η Ισλαμική Δημοκρατία έχει γίνει ειδική στην αποφυγή τους, χρησιμοποιώντας παράνομες αγορές και χειραγωγώντας την παρακολούθηση πλοίων για την παράκαμψη των κυρώσεων. Σήμερα, η Ρωσία ζει μία παρόμοια κρίση.

Το ερώτημα, λοιπόν, που τίθεται είναι αν η Ρωσία μπορεί να ακολουθήσει τα χνάρια του Ιράν. Σύμφωνα με αναλυτές, το κάνει ήδη.

Οι ΗΠΑ, η G7, η ομάδα των επτά πλουσιότερων χωρών, και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν επιβάλει πρωτοφανείς κυρώσεις στη Ρωσία, ωστόσο το σημαντικότερο πλήγμα θα ήταν στον τομέα της ενέργειας, που το 2020 αποτελούσε πάνω από τις μισές εξαγωγές της Ρωσίας.

Οι ΗΠΑ και η Βρετανία έχουν ήδη απαγορεύσει το ρωσικό πετρέλαιο. Ενώ ακόμα και η Ευρωπαϊκή Ένωση – που έχει μεγάλη εξάρτηση από τις ρωσικές προμήθειες – σκέφτεται να προχωρήσει σε παρόμοια κίνηση, όμως οι χώρες – μέλη δεν έχουν ακόμα καταφέρει να συμφωνήσουν.

Ένας τρόπος για να παρακάμψει η Ρωσία τις κυρώσεις στο πετρέλαιο είναι αλλάξει την πορεία των πλοίων και να αλλάξει ή να μετονομάσει το φορτίο της, πρακτική που ακολουθεί εδώ και χρόνια το Ιράν.

Η Τεχεράνη έχει καταφέρει να περάσει εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου μέσα από άγνωστα μικρά λιμάνια της Ασίας, ενώ συχνά αλλάζει φορτίο στα πλοία, μεταφέροντας μέσα στη νύχτα βαρέλια πετρελαίου από ένα πλοίο σε ένα άλλο, με διαφορετική σημαία, και διαμέσου ενός Ασιάτη αγοραστή.

Ειδικοί εκτιμούν ότι το 8% των μεγαλύτερων τάνκερ στον κόσμο εμπλέκεται σε λαθρεμπόριο πετρελαίου, κυρίως από το Ιράν ή τη Βενεζουέλα.

Το «Ghosting» είναι ένας άλλος πολύ διαδεδομένος τρόπος, με τα πλοία να σβήνουν το αυτόματο σύστημα ταυτοποίησης και να είναι αόρατα από τα διεθνή συστήματα όταν κάνουν την αλλαγή από το ένα φορτίο στο άλλο.

Ήδη η Μόσχα μετονομάζει τα φορτία σε πλοία με πετρέλαιο για να τα πουλάει σε αγοραστές από το εξωτερικό. Βέβαια, δε διαθέτει προς το παρόν τη σκιώδη οικονομική επιχείρηση που έχει στήσει το Ιράν – με σειρά εταιρειών και θυγατρικών – όμως θα μπορούσε γρήγορα να μάθει...