Ο ΟΠΕΚ χάνει την αίγλη και την ισχύ του

Ένα χρόνο πριν χτυπήσει την ανθρωπότητα ο Covid-19, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής έγιναν για πρώτη φορά από το 1952 καθαρός εξαγωγέας ενέργειας, στέλνοντας ένα ξεκάθαρο μήνυμα στον υπόλοιπο πλανήτη: Η χώρα δε θα είναι όμηρος των ξένων παραγωγών πετρελαίου.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει σε ανάλυσή του το CNN, με την αύξηση της ζήτησης αργού πετρελαίου να αυξάνεται καθώς φθίνουν οι συνέπειες της πανδημίας, η κατάσταση δείχνει να αλλάζει.

Ο OPEC+, με τις χώρες του Οργανισμού των χωρών που εξάγουν πετρέλαιο και τους συμμάχους τους όπως η Ρωσία, δείχνει για άλλη μία φορά τα δόντια του. Η άρνηση των μελών του Οργανισμού να αποδεχτούν την πρόταση του Αμερικανού Προέδρου, Τζο Μπάιντεν, για αύξηση της παραγωγής – μία κίνηση, η οποία θα μείωνε τις ανοδικές πιέσεις στις τιμές πετρελαίου και βενζίνης – υποχρέωσε τις ΗΠΑ και άλλες χώρες – καταναλωτές ενέργειας να ρίξουν πριν από μερικές ημέρες στην αγορά μέρος των στρατηγικών τους αποθεμάτων.

Πράγμα που, σύμφωνα με το CNN, δείχνει ότι ο OPEC και ο OPEC+ επηρεάζουν σημαντικά, την τρέχουσα περίοδο, τις αγορές.

Η συγκεκριμένη συγκυρία κατέδειξε τη δύναμη που έχουν στις αγορές οι χώρες του Οργανισμού, παρά το γεγονός ότι κερδίζει διαρκώς έδαφος η «πράσινη μετάβαση». Η ζήτηση για πετρέλαιο αναμένεται να κορυφωθεί σύντομα αν οι χώρες ανταποκριθούν στους στόχους τους της για μηδενικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ωστόσο οι χώρες του ΟΠΕΚ και η Ρωσία εκτιμούν ότι είναι πολύ νωρίς ακόμα για να εξαγγείλουμε το «τέλος» του πετρελαίου.

Όπως επισημαίνει το CNN στην ανάλυσή του, είναι πολύ νωρίς ακόμα για να προβλέψουμε τη μελλοντική πορεία των τιμών πετρελαίου. Η πανδημία σίγουρα αυξάνει την αβεβαιότητα, ειδικά τη στιγμή που οι επιστήμονες προσπαθούν ακόμα να εκτιμήσουν τις επιπτώσεις της παραλλαγής, Όμικρον.

Η Όμικρον θα μπορούσε δυνητικά να βγάλει ξανά από το προσκήνιο τις χώρες του ΟΠΕΚ και τη Ρωσία, ενώ σε αυτό θα μπορούσε να προστεθεί και η πιθανή αύξηση της αμερικανικής παραγωγής την επόμενη χρονιά.

Βέβαια, με τον καιρό οι χώρες του ΟΠΕΚ θα μπορούσαν να ξανακερδίσουν έδαφος, καθώς πολλές χώρες θα μειώνουν την παραγωγή πετρελαίου γυρνώντας σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Η αμερικανική παραγωγή αναμένεται να αυξηθεί την επόμενη χρονιά. Σύμφωνα με ειδικούς, το 80% της αύξησης παραγωγής κατά τη δεκαετία του 2010 προήλθε από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Σημαντική είναι η επιρροή στην αγορά πετρελαίου των πιέσεων που ασκούνται στις πετρελαϊκές εταιρείες και τις εταιρείες φυσικού αερίου να επανεξετάσουν τη στρατηγική τους και να στραφούν προς τις ΑΠΕ.

Την ίδια ώρα, σημαντικοί παίκτες της αγοράς όπως η Σαουδαραβική, Saudi Aramco, προσπαθούν να αυξήσουν την παραγωγή τους ώστε να συνεχίσουν να πουλάνε πετρέλαιο όσο υπάρχει ζήτηση.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο ΟΠΕΚ και η Ρωσία θα αυξήσουν το μερίδιό τους στην παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου από το 47% που ήταν το 2020 στο 49% το 2030 όσο οι άλλες χώρες στρέφονται προς τις ΑΠΕ. Έως το 2050, το μερίδιό τους θα φτάνει το 58% της παγκόσμιας παραγωγής.

Βέβαια, όπως συνέβαινε και στο παρελθόν, η δύναμη του Οργανισμού προέρχεται από την πολιτική. Πολλά θα εξαρτηθούν από το αν οι χώρες θα συνεχίσουν να συνεργάζονται και να υιοθετούν μία κοινή πολιτική. Ας μην ξεχνάμε ότι η ένταση ανάμεσα στη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία το Μάρτιο του 2020 οδήγησε σε κατάρρευση των τιμών πετρελαίου. Ενδεχόμενο νέο ρήγμα στις σχέσεις των χωρών θα έχει άμεσες συνέπειες στις τιμές.