Γιατί δεν ανησυχεί ο Ερντογάν με τη διολίσθηση της λίρας
Το εθνικό νόμισμα της Τουρκίας έχει διολισθήσει κατά 45% έναντι του δολαρίου φέτος, ωστόσο ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δε δείχνει να ενοχλείται καθόλου, όπως σημειώνει σε ανάλυσή του το BBC.
Η λίρα φλέρταρε με ιστορικά χαμηλά επίπεδα καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας που μας πέρασε, ωστόσο ο επί χρόνια ηγέτης της Τουρκίας πιέζει να προχωρήσει ο «οικονομικός πόλεμος της ανεξαρτησίας» που έχει κηρύξει, με την υποστήριξη χαμηλών επιτοκίων.
Και το ερώτημα, φυσικά, είναι: Γιατί ο Ερντογάν επιμένει σε μία πολιτική μείωση επιτοκίων, υψηλής ανεργίας και φτώχειας διατηρώντας χαμηλά επιτόκια; Και, βέβαια, τι σημαίνει αυτό για τους Τούρκους.
Ανορθόδοξη πολιτική
Η απλή αιτία της διολίσθησης της Τουρκικής λίρας είναι η ανορθόδοξη οικονομική πολιτική των χαμηλών επιτοκίων για να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη και τις εξαγωγές με ένα ανταγωνιστικό νόμισμα.
Οι περισσότεροι οικονομολόγοι θεωρούν ότι όταν αυξάνεται ο πληθωρισμός, τον ελέγχεις αυξάνοντας τα επιτόκια. Ωστόσο, ο Ερντογάν θεωρεί τα επιτόκια δανεισμού «ένα κακό που κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους και τους φτωχούς φτωχότερους».
Ο ετήσιος πληθωρισμός ξεπέρασε το 21%, όμως η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας, πιεζόμενη από τον Ερντπογάν, μείωσε πρόσφατα τα επιτόκια από το 16% στο 15%, στην τρίτη περικοπή φέτος.
Η αλήθεια είναι ότι ο πληθωρισμός έχει ανοδικές τάσεις σε ολόκληρη τον κόσμο, οπότε οι Κεντρικές Τράπεζες έχουν αρχίσει να συζητούν το ενδεχόμενο αυξήσεων των επιτοκίων για να τον συγκρατήσουν. Αυτό, βέβαια, δεν ισχύει για το Ερντογάν, ο οποίος είναι βέβαιος ότι τελικά ο πληθωρισμός θα υποχωρήσεις.
Υπενθυμίζεται ότι ο Τούρκος Πρόεδρος έχει απομακρύνει τρεις Κεντρικούς Τραπεζίτες τα τελευταία δύο χρόνια και την περασμένη εβδομάδα άλλαξε και υπουργός Οικονομικών, ο οποίος δεν είχε κλείσει καν χρόνο στο γραφείο του.
Μία αιτία του υψηλού πληθωρισμού είναι, φυσικά, η διολίσθηση της λίρας, η οποία ακριβαίνει τις εισαγόμενες πρώτες ύλες σε μία χώρα που βασίζεται σημαντικά στις εισαγωγές για την παραγωγή αγαθών. Για παράδειγμα, για την καλλιέργεια της ντομάτας, η χώρα εισάγει λιπάσματα και αέριο, με αποτέλεσμα οι τιμές της ντομάτας να έχουν ενισχυθεί κατά 75% τον Αύγουστο σε σχέση με ένα χρόνο πριν.
Η τουρκική λίρα έχει τόσο πολλές διακυμάνσεις που οι τιμές των προϊόντων αλλάζουν καθημερινά. Μόνο για τους παραγωγούς, ο πληθωρισμός αγγίζει – και ίσως να ξεπερνάει – το 50%.
Εργαζόμενοι στα σούπερ μάρκετ ανεβάζουν στα κοινωνικά δίκτυα φωτογραφίες προϊόντων με τιμές, πριν και μετά.
Ταυτόχρονα, τα χρέη σε ξένο νόμισμα έχουν γίνει ένα αβάσταχτο βάρος για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και οι περισσότερες θεωρούν πλέον ότι τους συμφέρει να κρατάνε τα προϊόντα στις αποθήκες αντί να τα πουλάνε. Αυτό βέβαια αυξάνει τη φτώχεια και ανοίγει περισσότερο την ψαλίδα μεταξύ φτωχών και πλουσίων.