Η κρίση της Evergrande ρίχνει φως στις πόλεις – φαντάσματα της Κίνας
Η αποκάλυψη της υπόθεσης της Κινεζικής εταιρείας διαχείρισης ακινήτων, Evergrande, έχει τραβήξει το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας, όμως τα οικονομικά προβλήματα της επιχείρησης είναι μόνο ένα κομμάτι του συνολικού προβλήματος.
Εδώ και αρκετές εβδομάδες, η Κινεζική εταιρεία ακινήτων βρίσκεται στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς Τύπου, καθώς οι επενδυτές αναμένουν να δουν τι θα γίνει με το τεράστιο χρέος της. Και καθώς το μέγεθος της κρίσης αποκαλύπτεται, οι αναλυτές εφιστούν την προσοχή σε ένα ακόμα βαθύτερο πρόβλημα: η αγορά ακινήτων της Κίνας αποθερμαίνεται μετά από χρόνια υπερβολικής προσφοράς.
Ωστόσο, τα προειδοποιητικά σημάδια ήταν εμφανή εδώ και πολύ καιρό. Πριν εμφανιστούν τα προβλήματα της Evergrande, δεκάδες εκατομμύρια διαμερίσματα πιστεύεται ότι είναι άδεια σε ολόκληρη τη χώρα, με το πρόβλημα να έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η Κίνα έχει τουλάχιστον 30 εκατομμύρια εκτάσεις απούλητες, οι οποίες θα μπορούσαν να στεγάσουν 80 εκατομμύρια ανθρώπους, ολόκληρο σχεδόν τον πληθυσμό της Γερμανίας.
Πέραν αυτού, περίπου 100 εκατομμύρια ακίνητα έχουν πουληθεί χωρίς να κατοικούνται, παρότι μπορούν να στεγάσουν σχεδόν 260 εκατομμύρια ανθρώπους. Πρόκειται γι’ αυτό που αποκαλείται «πόλεις – φάντασμα».
Το Real estate και οι σχετικοί τομείς δραστηριότητας αποτελούν ένα μεγάλο κομμάτι της Κινεζικής οικονομίας, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 30% του ΑΕΠ της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη.
Για δεκαετίες, το γεγονός ότι οι κατασκευές αποτελούν το σημαντικότερο κομμάτι του ΑΕΠ ευνοούσε την ανάπτυξη, όμως δεν ήταν λίγοι αυτοί που αναρωτιούνταν αν αυτός ο τρόπος ανάπτυξης είναι βιώσιμος. Και η αιτία της ανησυχίας είναι τα τεράστια χρέη που δημιουργούν οι κατασκευαστές για να χρηματοδοτήσουν τα σχέδιά τους.
Ως η πιο χρεωμένη κατασκευαστική, η Evergrande έχει γίνει το «κακό παράδειγμα» της μη βιώσιμης ανάπτυξης, με χρέη που ξεπερνούν τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια.
Όμως, η Evergrande δεν είναι η μόνη εταιρεία που αντιμετωπίζει τέτοιου είδους προβλήματα. Σύμφωνα με ειδικούς, τουλάχιστον 12 εταιρείες ακινήτων δεν κατάφεραν να αποπληρώσουν υποχρεώσεις ύψους 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους.
Στα παραπάνω, πρέπει να προστεθεί και το πρόβλημα των ατελείωτων έργων, ακόμα και όταν υπάρχει ζήτηση. Η πλειονότητα των νέων κατασκευών στην Κίνα – σχεδόν το 90% - πωλούνται πριν ολοκληρωθούν, πράγμα που σημαίνει ότι αν οι κατασκευαστές αντιμετωπίσουν πρόβλημα, τότε οι αγοραστές δε θα έχουν σπίτι.
Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της Bank of America, η Evergrande έχει πουλήσει 200.000 σπίτια, τα οποία δεν έχουν παραδοθεί στους αγοραστές τους. Αυτό, φυσικά, αυξάνει τις ανησυχίες ότι οι αγοραστές σπιτιών από τη δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία ακινήτων της Κίνας, τελικά θα φύγουν με άδεια χέρια και θα χάσουν τα χρήματά τους.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η κυβέρνηση έχει στρέψει την προσοχή της στο να περιορίσει την κρίση και να προστατεύσει τον απλό κόσμο. Η Κεντρική Τράπεζα ρίχνει χρήμα στην αγορά για να σταθεροποιήσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα και, την ίδια ώρα, οι περισσότερες κατασκευαστικές εταιρείες δεν κινδυνεύουν με κατάρρευση. Ωστόσο, αυτό μπορεί να αλλάξει ανά πάσα στιγμή.