Ο πλανήτης μαθαίνει να ζει με λιγότερο πετρέλαιο
Η πανδημία του κορωνοϊού κατέστρεψε κυριολεκτικά τη ζήτηση για βενζίνη και καύσιμα αεροπλάνων, καθώς δισεκατομμύρια άνθρωποι έμειναν κλεισμένοι στα σπίτια τους, ωστόσο, όπως λένε πολλοί ειδικοί, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι η τιμή του μαύρου χρυσού θα ανακάμψει ολοκληρωτικά από τις απώλειες των τελευταίων εβδομάδων.
Η αγορά του πετρελαίου ήταν στους μεγάλους χαμένους της κρίσης, καθώς επλήγη από τη μείωση των μετακινήσεων και των ταξιδιών. Ταυτόχρονα, οι κάτοικοι των συνήθως μολυσμένων πόλεων έχουν αρχίσει να συνηθίσουν τον καταγάλανο και καθαρό ουρανό και ζητούν περισσότερους ελέγχους για τη μόλυνση, ενθαρρύνοντας τις κυβερνήσεις να αναλάβουν δράση για να αντιμετωπίσουν την καταστροφή του περιβάλλοντος.
Η τάση αυτή φαίνεται να ενισχύεται και πολλοί αναλυτές προειδοποιούν ότι η ζήτηση για μαύρο χρυσό ίσως να μην επιστρέψει ποτέ στα επίπεδα – ρεκόρ που είδαμε το 2018, γεγονός που θα έχει δραματικές επιπτώσεις για τις εταιρείες πετρελαίου και τους υπαλλήλους τους σε μέρη από το Τέξας μέχρι τη Δυτική Ευρώπη και σε χώρες, όπως η Ρωσία, η Νιγηρία και το Ιράκ, που βασίζονται στην παραγωγή και πώληση πετρελαίου.
Επιπλέον, η απειλή ενός δεύτερου κύματος εξάπλωσης του κορονοϊού ρίχνει βαριά σκιά πάνω από τους παραγωγούς πετρελαίου. Οι τιμές υποχώρησαν τις προηγούμενες ημέρες στα χαμηλότερα επίπεδα εδώ και δεκαετίες, καθώς οι παραγωγοί έπρεπε να αντιμετωπίσουν την αυξημένη προσφορά σε συνδυασμό με την υποχώρηση – σοκ στη ζήτηση.
Πριν την πανδημία, οι αναλυτές ανέμεναν ότι το peak στη ζήτηση του πετρελαίου θα έφτανε περίπου το 2040, λόγω της αύξησης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, την αυξημένη αποτελεσματικότητα της ενέργειας, αλλά και τη μετάβαση σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας.
Όμως, η κρίση του κορονοϊού φαίνεται να αλλάζει πολλά δεδομένα στην αγορά ενέργειας, αλλά και τις προηγούμενες προβλέψεις.
Καθώς οι κυβερνήσεις σε ολόκληρο τον κόσμο έβαλαν τις οικονομίες τους στην κατάψυξη για να αποφύγουν την εξάπλωση του κορονοϊού, η ζήτηση για πετρέλαιο κατέρρευσε. Η Παγκόσμια Υπηρεσία Ενέργειας προβλέπει ότι η ζήτηση για πετρέλαιο παγκοσμίως τα υποχωρήσει κατά 9,3 εκατ. βαρέλια ημερησίως το 2020, ενώ εκτιμά ότι η ζήτηση του Απριλίου υποχώρησε σε επίπεδα που είχαμε να δούμε από το 1995, όταν η παγκόσμια οικονομία είχε τελείως διαφορετική εικόνα.
Για να επανέλθει η ηρεμία στην αγορά, λένε οι αναλυτές, θα πρέπει να μειωθεί σημαντικά η προσφορά πετρελαίου, καθώς κι η παραγωγή των χωρών του ΟΠΕΚ, κάτι που σημαίνει ότι πολλές εταιρείες θα καταρρεύσουν.
Οι τρέχουσες προβλέψεις αναλυτών της Wall Street μιλούν για ολοκληρωτική ανάκαμψη των τιμών πετρελαίου σε ένα με δύο χρόνια, υπό την προϋπόθεση ότι οι κυβερνήσεις θα χαλαρώσουν τα μέτρα εγκλεισμού και ότι η οικονομική δραστηριότητα θα ανακάμψει γρήγορα στα επίπεδα προ της κρίσης.
Έκθεση της Goldman Sachs αποκαλύπτει ότι η ζήτηση στην κίνα είναι αυτή τη στιγμή μειωμένη κατά μόλις 5%, γεγονός που δείχνει ότι η οικονομική δραστηριότητα ανακάμπτει. Ωστόσο, υπάρχει και ένα δεύτερο σενάριο με καθυστέρηση στην άρση των περιοριστικών μέτρων, που αν συμβεί, τότε η ζήτηση για πετρέλαιο ίσως να μην ανακάμψει ποτέ.
Σε αυτά πρέπει να υπολογιστεί ο ψυχολογικός παράγοντας του κορονοϊού, ο οποίος θα επηρεάζει τους πολίτες για καιρό ακόμα, πράγμα που σημαίνει ότι αργεί η ανάκαμψη των ταξιδιών. Αεροπορικές εταιρείες, όπως η Lufthansa και η British Airways έχουν ήδη ανακοινώσει μείωση της λειτουργίας τους εκτιμώντας ότι ο τομέας των αεροπορικών ταξιδιών θα χρειαστεί χρόνια για να συνέλθει.
Η κρίση αυτή παρουσιάζει μία σημαντική ευκαιρία για τις κυβερνήσεις ώστε να αναλάβουν πιο επιθετική δράση προς την κατεύθυνση της κατάργησης των ορυκτών καυσίμων, στο πλαίσιο και της Συμφωνίας των Παρισιών για τη μείωση των εκπομπών αερίου.
Ήδη ευρωπαϊκές πόλεις φαίνεται να χρησιμοποιούν την πανδημία ως ευκαιρία για να μειώσουν την ατμοσφαιρική ρύπανση. Το Μιλάνο ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα – ενώ ανοίγει την οικονομία του – ότι θα αυξηθούν οι ανοιχτοί χώροι για ποδηλάτες και πεζούς.
Η Γερμανίδα Καγκελάριος, Άγκελα Μέρκελ, δήλωσε ότι δεν πρέπει να ξεχάσουμε την κλιματική αλλαγή όσο ο πλανήτης προσπαθεί να ανακάμψει από την πανδημία.
Όσο για τις Ηνωμένες Πολιτείες; Όλα θα κριθούν στις εκλογές του Νοεμβρίου. Ο Τραμπ – που υπήρξε αρνητής της κλιματικής αλλαγής – θα συνεχίσει να στηρίζει τα ορυκτά καύσιμα, όμως αν κερδίσει τις εκλογές ο Τζο Μπάιντεν, είναι πιθανό να δούμε μία νέα «Πράσινη Συμφωνία» στη μεγαλύτερη οικονομική δύναμη του πλανήτη.