Τι κερδίζει και τι χάνει η Τουρκία από την επέμβαση στη Συρία

Ο Ερντογάν και οι αξιωματούχοι του προετοιμάζουν την επίθεση / AP Images

Ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, απειλεί εδώ και χρόνια να στείλει στρατεύματα στη Βορειοανατολική Συρία για να καθαρίσει τη μεθόριο από τους Κούρδους μαχητές, τους οποίους η Άγκυρα θεωρεί τρομοκράτες που συνεργάζονται με το PKK. Η εισβολή είναι από χθες το απόγευμα σε εξέλιξη, μετά την ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ ότι αποσύρει του Αμερικανούς στρατιώτες που βρίσκονται στην περιοχή ώστε να αφήσει ελεύθερο το πεδίο στον Ερντογάν.

Η Τουρκία θέλει να δημιουργήσει μία «ζώνη ασφαλείας» σε μία περιοχή στα νότια σύνορά της με τη Συρία, την οποία αυτή τη στιγμή ελέγχουν οι Κούρδοι μαχητές, το YPG. Η Άγκυρα θεωρεί το YPG τρομοκρατική οργάνωση, παράρτημα του PKK, το οποίος πολεμά την Άγκυρα εδώ και 35 χρόνια. Έτσι, θεωρεί και την περιοχή που ελέγχεται από τους Κούρσους ως μία «ενεργή απειλή» για την ασφάλεια και την κυριαρχία της. Γι’ αυτό το λόγο, ο Ερντογάν απαιτεί εδώ και καιρό τη δημιουργία μίας «ζώνης ασφαλείας» στα σύνορα μήκους 480 χιλιομέτρων που θα έχει βάθος 30 χιλιομέτρων. Αρχικά, θεωρούσε ότι οι Αμερικανοί θα τον βοηθούσαν στα σχέδιά του, όμως κάτι τέτοιο δε συνέβη.

Μόλις, ασφαλιστεί η περιοχή, ο Ερντογάν θέλει να εγκαταστήσει στην περιοχή 2 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες, που έφτασαν στην Τουρκία από τότε που ξεκίνησε ο εμφύλιος στη Συρία. Βέβαια, ουδείς γνωρίζει πώς θα γίνει αυτή η μετατόπιση του πληθυσμού. Μάλιστα, οι ανθρωπιστικές οργανώσεις προειδοποιούν ότι αντιθέτως οι μάχες θα δημιουργήσουν κι άλλους πρόσφυγες αντί να βρεθεί τόπος για τους ήδη υπάρχοντες.

Ταυτόχρονα, ο Ερντογάν έχει αναλύσει το σχέδιο του για την κατασκευή υποδομών, χωριών, νοσοκομείων, δρόμων και σχολείων στην περιοχή, όμως όπως ισχυρίζεται η Τουρκία έχει ήδη δαπανήσει 40 δισ. δολάρια για τους πρόσφυγες και δεν μπορεί να δώσει κι άλλα χρήματα. Γι’ αυτό το λόγο ζητά δωρεές, αλλά και οικονομική βοήθεια από την Ευρώπη, προειδοποιώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση θα ανοίξει τις πόρτες για να φύγουν οι πρόσφυγες προς της Ευρωπαϊκές χώρες.

Η Τουρκία έχει κάνει ήδη δύο επιδρομές στη Βόρεια Συρία τα τελευταία χρόνια με τη βοήθεια των ανταρτών. Στην πρώτη το 2016, η Τουρκία κατάφερε να διώξει τους μαχητές του Ισλαμικού Κράτους δυτικά του ποταμού Ευφράτη. Στη δεύτερη επιχείρηση που έγινε πέρυσι, η Τουρκία κατέλαβε το Αφρίν, το οποίο έλεγχαν οι Συρο-Κουρδικές δυνάμεις. Αυτή τη στιγμή, οι περιοχές αυτές ελέγχονται από ομάδες φιλικές προς την Άγκυρα και διοικούνται σα να πρόκειται για τουρκικές επαρχίες.

Οι αναλυτές θεωρούν ότι η στάση των Κούρδων είναι μία περίπλοκη υπόθεση. Οι ίδιοι δε θέλουν να εγκαταλείψουν μία περιοχή, στην οποία πολέμησαν το Ισλαμικό Κράτος, αφού εκπαιδεύτηκαν από τους Αμερικανούς, και φυσικά ορκίζονται να την υπερασπιστούν μέχρι τέλους.

Αναλυτές εκτιμούν ότι η τουρκική επιχείρηση στην περιοχή πιθανότατα θα είναι περιορισμένη και με δυσκολία θα φτάσει έως τα Ιρακινά σύνορα. Ωστόσο, πολλοί φοβούνται ότι οι τουρκικές επιχειρήσεις θα δημιουργήσουν νέα αστάθεια στην ήδη εύθραυστη περιοχή και, κατά πάσα πιθανότητα, θα οδηγήσουν τους Κούρδους σε συμφωνία με το Ιράν και τη Ρωσία. Ενώ η Μόσχα ουσιαστικά θα ελέγχει την περιοχή.

Το μεγάλο ερώτημα φυσικά είναι αν η κίνηση του Τραμπ να επιτρέψει στον Ερντογάν να εισβάλει στη βόρεια Συρία θα ενδυναμώσει τους τζιχαντιστές, τους οποίους έχουν καταφέρει ουσιαστικά να κινήσουν οι Κούρδοι μαχητές. Η Άγκυρα επιμένει ότι δε θα επηρεαστεί η μάχη ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος, που οδήγησε τους τζιχαντιστές σε μαζική υποχώρηση.

Από την άλλη, όμως, οι Κούρδοι έχουν προειδοποιήσει ότι η επίθεση του Ερντογάν θα τους αναγκάσει να στρέψουν τις δυνάμεις τους προς το μέτωπο της Τουρκίας και να αφήσουν αφύλαχτους τους τζιχαντιστές που έχουν πιαστεί αιχμάλωτοι τα τελευταία χρόνια. Οι κουρδικές αρχές έχουν υπό την κατοχή τους πάνω από 20 φυλακές διασκορπισμένες στη Βορειοανατολική Συρία με 10.000 φυλακισμένους μαχητές του ISIS.

Ο Λευκός Οίκος διατείνεται ότι έχει συμφωνήσει με τον Ερντογάν να αναλάβει αυτός τους τζιχαντιστές, όμως κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να τους αφήσει να φύγουν ή απλά να το σκάσουν προς την Ευρώπη.

ΣΧΕΤΙΚΑ