Πώς η πολιτική Τραμπ και Κένεντι Τζούνιορ για την υγεία θα μπορούσαν να επηρεάσουν την Ευρώπη

Νέα φάρμακα, πρόσβαση σε θεραπείες, παρακολούθηση μολυσματικών ασθενειών είναι μεταξύ αυτών που έχουν πέσει προς συζήτηση στο τραπέζι. Ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει δεσμευτεί να θέσει την Αμερική πρώτη στη δεύτερη θητεία του – αλλά η ατζέντα του για την εγχώρια υγεία θα μπορούσε να επηρεάσει και την Ευρώπη.

Η δημόσια υγεία αποτέλεσε ένα «καυτό» θέμα τις ημέρες των εκλογών στις ΗΠΑ, με τον Τραμπ να λέει ότι θα άφηνε τον Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ – έναν εξέχοντα σκεπτικιστή για τα εμβόλια, δικηγόρο για το περιβάλλον, μέλος της πολιτικής δυναστείας Κένεντι και υποψήφιο για την προεδρία να γίνει σύμμαχός του.

Ο Τραμπ είναι εμφανώς απρόβλεπτος, επομένως δεν είναι σαφές πόσο μακριά θα φτάσει το δίδυμο, αλλά σε μια μετεκλογική συνέντευξη στο NPR, ο Κένεντι έδωσε κάποιες ενδείξεις.

Ανέφερε ότι ο Τραμπ του έχει δώσει τρεις εντολές: να απαλλάξει ρυθμιστικούς οργανισμούς όπως ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) από τη «διαφθορά και τις συγκρούσεις», να «επαναφέρει τους οργανισμούς στον χρυσό κανόνα που βασίζεται στην εμπειρική, τεκμηριωμένη επιστήμη και ιατρική» και να «τερματίσει την επιδημία χρόνιων ασθενειών», με αποτελέσματα σε δύο χρόνια.

Δεν γνωρίζουμε ακόμη αν ο Κένεντι θα γίνει de facto ο τσάρος της υγείας των ΗΠΑ –ή πόσο καιρό θα παραμείνει στις υπηρεσίες του Τραμπ– αλλά ανεξάρτητα από τον ρόλο του, η νέα κυβέρνηση φαίνεται έτοιμη να περιορίσει την εξουσία των αμερικανικών υγειονομικών και επιστημονικών υπηρεσιών, σημειώνει το Euronews.

Πώς θα μπορούσε να επηρεαστεί η Ευρώπη

Ορισμένες προτάσεις, όπως ο τερματισμός της πρακτικής της προσθήκης φθορίου στο νερό, θα επηρέαζαν κυρίως τους Αμερικανούς, αλλά άλλες αλλαγές θα μπορούσαν να επηρεάσουν ολόκληρη την Ευρώπη.

Πρόσβαση σε φάρμακα 

Ο Τραμπ πρότεινε καθολικό δασμό 10 τοις εκατό σε όλες τις εισαγωγές στις ΗΠΑ, κάτι που θα μπορούσε να επηρεάσει το παγκόσμιο εμπόριο για φάρμακα και τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για αυτά, καθώς η Ευρώπη αντιμετωπίζει ήδη ελλείψεις, σύμφωνα με το Euronews.

Οι ΗΠΑ είναι ο κύριος εμπορικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για πολλά φαρμακευτικά προϊόντα, με τις ΗΠΑ να αντιπροσωπεύουν το 33% όλων των εξαγωγών της ΕΕ και το 39% των εισαγωγών το 2023.

«Όταν έχετε ένα σύστημα ιατρικών αλυσίδων εφοδιασμού το οποίο είναι ήδη αδύναμο, τότε το να προσθέσετε αυτά τα πράγματα δημιουργεί απλώς περισσότερες επιπλοκές», ανέφερε ο Dr Martin McKee, καθηγητής ευρωπαϊκής δημόσιας υγείας στο London School of Hygiene and Tropical Medicine και πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Δημόσιας Υγείας (EUPHA), σε δήλωσή του στο Euronews Health.

Ακόμα κι έτσι, ο McKee προειδοποίησε ότι οι προτεραιότητες της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ μπορεί να μην μεταφραστούν σε συγκεκριμένες πολιτικές μόλις αναλάβει τα καθήκοντά του.

Ανάπτυξη νέων φαρμάκων και εμβολίων

Ο Τραμπ πρότεινε ότι θέλει να περικόψει δαπάνες από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ, τα οποία επενδύουν το μεγαλύτερο μέρος του ετήσιου προϋπολογισμού τους 47,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων (44,1 δισεκατομμύρια ευρώ) στην ιατρική έρευνα.

Για παράδειγμα, διοχέτευσαν 31,9 δισεκατομμύρια δολάρια (29,5 δισεκατομμύρια ευρώ) για την ανάπτυξη των εμβολίων mRNA COVID-19 που χρησιμοποιούνται σε όλο τον κόσμο.

«Το NIH είναι ένας σημαντικός παραγωγός αποδεικτικών στοιχείων ως παγκόσμιο δημόσιο αγαθό, επομένως οι περικοπές στο NIH και οι διακοπές εκεί θα έχουν αντίκτυπο παγκόσμια», δήλωσε ο McKee.

Ακόμη και πριν από τις εκλογές, ο ευρωπαϊκός φαρμακευτικός τομέας πίεζε για περισσότερες κλινικές δοκιμές και ανάπτυξη φαρμάκων στην ΕΕ, προειδοποιώντας ότι η Ευρώπη υστερεί από τον ανταγωνισμό των ΗΠΑ και της Κίνας. Εάν περάσουν οι περικοπές των ΗΠΑ, θα μπορούσε να επισπεύσει αυτή τη διαδικασία.

Φαρμακευτική ρύθμιση 

Ο Κένεντι είπε ότι θέλει να εξαλείψει την «περιστρεφόμενη πόρτα» μεταξύ του FDA και της βιομηχανίας φαρμάκων και ότι ο οργανισμός δεν θα πρέπει να λαμβάνει πληρωμές από εταιρείες που διαθέτουν φάρμακα και εμβόλια που περιμένουν έγκριση από τις ρυθμιστικές αρχές.

Ο Τραμπ έχει επίσης σηματοδοτήσει ότι θα μπορούσε να εκκαθαρίσει τον FDA και άλλους οργανισμούς. Τους τελευταίους μήνες της πρώτης του θητείας, ο Τραμπ επανακατηγοριοποίησε περίπου 50.000 ομοσπονδιακούς εργαζομένους, διευκολύνοντας την απόλυση και την πρόσληψη πολιτικών συμμάχων.

Ενώ ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν απέσυρε το μέτρο, ο Τραμπ αναμένεται να το επαναφέρει όταν ανακτήσει και επίσημα τον Λευκό Οίκο.

Ο Lawrence Gostin, καθηγητής παγκόσμιου δικαίου υγείας στο Πανεπιστήμιο Georgetown στις ΗΠΑ, είπε ότι ο FDA θεωρείται το παγκόσμιο «χρυσό πρότυπο» για τον προσδιορισμό του εάν τα φάρμακα και τα εμβόλια είναι ασφαλή και αποτελεσματικά – αλλά ότι με τέτοια αβεβαιότητα που περιστρέφεται γύρω από τον οργανισμό, η κατάστασή του θα μπορούσε να βρίσκεται σε κίνδυνο».

«Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων μπορεί να αντικαταστήσει τον FDA ως το χρυσό πρότυπο εάν ο FDA βγει εκτός πορείας και δηλητηριαστεί πολιτικά», δήλωσε ο Γκόστιν στο Euronews Health.

Επιδημίες μολυσματικών ασθενειών

Τα κυβερνητικά προγράμματα για την παρακολούθηση των μολυσματικών ασθενειών θα μπορούσαν επίσης να πληγούν εάν τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) και άλλοι φορείς υγείας αποδυναμωθούν.

Το CDC, για παράδειγμα, παρακολουθεί την εξάπλωση της γρίπης των πτηνών H5N1 και του mpox, που και οι δύο αποτελούν απειλές για την παγκόσμια υγεία. Οι ευρωπαϊκές υπηρεσίες παρακολουθούν τις δικές τους απειλές και θα μπορούσαν να αναγκαστούν να κάνουν περισσότερα εάν οι ΗΠΑ μειώσουν τις δικές τους προσπάθειες.

«Για να είστε αποτελεσματικοί και προετοιμασμένοι για την επόμενη πανδημία, που σίγουρα θα έρθει, χρειάζεστε σταθμούς μέτρησης σε όλο τον κόσμο που συνεργάζονται πολύ στενά, και σίγουρα οι ΗΠΑ είναι ένας σημαντικός παίκτης», δήλωσε ο Δρ Ferry Breedveld, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Ακαδημιών. Ιατρικής και καθηγητής εσωτερικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν στην Ολλανδία, στο Euronews Health.

Σκεπτικισμός για τα εμβόλια

Οι μελλοντικές πολιτικές των ΗΠΑ πιθανότατα να οδηγήσουν σε αυξημένο σκεπτικισμό για τα εμβόλια.

Για παράδειγμα, οι πολιτείες των ΗΠΑ προσβλέπουν στο CDC και το FDA όταν λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με τους συνήθεις παιδικούς εμβολιασμούς που θα απαιτηθούν για να εγγραφούν τα παιδιά στο σχολείο, στοχεύοντας ασθένειες όπως η ιλαρά και η πολιομυελίτιδα.

 Αλλά ο Τραμπ έχει πει ότι θα ανακαλέσει ομοσπονδιακά χρήματα από τις πολιτείες που επιβάλλουν τα εμβόλια.

Εν τω μεταξύ, ο Kennedy – ο οποίος έχει προωθήσει την απομυθοποιημένη ιδέα ότι τα εμβόλια προκαλούν αυτισμό – είπε ότι ενώ «δεν πρόκειται να αφαιρέσουμε τα εμβόλια από κανέναν», θέλει πρόσθετη έρευνα για την ασφάλεια των εμβολίων για να βοηθήσει τους ανθρώπους να λάβουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με το αν θα εμβολιαστούν αυτοί και τα παιδιά τους.

Οι ειδικοί στη δημόσια υγεία ανησυχούν ότι η ρητορική του θα μπορούσε να εγείρει αβάσιμους φόβους για τα συνήθη εμβόλια.

Οι Αμερικανοί είναι ήδη λιγότερο πιθανό να εμβολιάσουν τα παιδιά τους σήμερα από ό,τι ήταν μόλις πριν από λίγα χρόνια. Εάν αυτό το ποσοστό συνεχίσει να μειώνεται, περισσότερα παιδιά στις ΗΠΑ θα μπορούσαν να αρρωστήσουν με ασθένειες που μπορούν να προληφθούν.
Ωστόσο, ενώ τα τρέχοντα σχέδια του Τραμπ και του Κένεντι θα μπορούσαν να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στις ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο, προς το παρόν, εξακολουθούν να υπάρχουν περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις, είπε ο ΜακΚί.

«Υπάρχει κάθε είδους αβεβαιότητα εδώ», σημείωσε χαρακτηριστικά.