Πώς «γεννιέται» ένας δισεκατομμυριούχος; -Το τάιμινγκ, το ταλέντο και ο παράγοντας τύχη
Σύμφωνα με το Forbes οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν 813 δισεκατομμυριούχους, η Κίνα (συμπεριλαμβανομένου και του Χονγκ Κονγκ) είναι δεύτερη με 473 και η Ινδία τρίτη με 200. Το πόσο μεγάλες είναι αυτές οι περιουσίες είναι δύσκολο να κατανοηθεί καθώς το ένα δισεκατομμύριο είναι ένας τεράστιος αριθμός, πόσο μάλλον όταν σε ορισμένες περιπτώσεις μιλάμε για περισσότερα.
Σε μια προσπάθεια να κατανοήσουμε τα μεγέθη μπορούμε να υπολογίσουμε το εξής: Ένα εκατομμύριο δευτερόλεπτα είναι 11 ημέρες, ενώ ένα δισεκατομμύριο δευτερόλεπτα είναι 32 χρόνια! Για ορισμένους η ύπαρξη δισεκατομμυριούχων είναι ανήθικη. Περίπου 81 από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο έχουν συνολικά περισσότερο πλούτο από ό,τι τα φτωχότερα τέσσερα δισεκατομμύρια.
Σε μια έκθεση για την ανισότητα το 2023, η Oxfam, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι: «Κάθε δισεκατομμυριούχος είναι ένα πολιτικό λάθος. Η ίδια η ύπαρξη των ακμαζόντων δισεκατομμυριούχων και των κερδών ρεκόρ, ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με τη λιτότητα, την αυξανόμενη φτώχεια και την κρίση του κόστους ζωής, είναι η απόδειξη ενός οικονομικού συστήματος που έχει αποτύχει να προσφέρει στην ανθρωπότητα».
Αυτή η ανισότητα έχει οδηγήσει σε εκκλήσεις σε πολλές χώρες και για φορολόγηση του πλούτου και όχι απλά του εισοδήματος. Στις ΗΠΑ, η Γερουσιαστής των Δημοκρατικών Ελίζαμπεθ Γουόρεν πρότεινε φόρο 2% για περιουσιακά στοιχεία άνω των 50 εκατομμυρίων δολαρίων και 3% για περιουσιακά στοιχεία άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων.
Κάποιο στηρίζουν την ύπαρξη υπερπλούσιων
Δεν λείπουν όμως και εκείνοι που υποστηρίζουν ότι η προοπτική του μεγάλου πλούτου προσφέρει έμπνευση στη δημιουργία και την καινοτομία που βελτιώνει την ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων. Ο Αμερικανός οικονομολόγος Μίχαελ Στρέιν υποστηρίζει ότι χρειαζόμαστε περισσότερους δισεκατομμυριούχους και επικαλείται τον νομπελίστα Γουίλιαμ Νόρντχαους, ο οποίος κατέληξε στο συμπέρασμα ότι περίπου το 2% κερδών από την τεχνολογική καινοτομία πηγαίνει στους ιδρυτές και στους εφευρέτες και το υπόλοιπο είναι κέρδος για την κοινωνία.
Ο Στρέιν αποκαλεί τους δισεκατομμυριούχους «σε μεγάλο βαθμό αυτοδημιούργητους καινοτόμους που έχουν αλλάξει τον τρόπο που ζούμε». Αναφέρει παραδείγματα όπως ο Μπιλ Γκέιτς και ο Στιβ Μπάλμερπου έφεραν την επανάσταση στην πληροφορική, ο θρυλικός επενδυτής Γουόρεν Μπάφετ, ο Τζεφ Μπέζος που άλλαξε το λιανικό εμπόριο και ο Έλον Μασκ που έφερε τα πάνω κάτω στην αυτοκινητοβιομηχανία. «Κανένας από αυτούς δεν είναι “αποτυχία πολιτικής”» καταλήγει. «Άντι να ευχόμαστε να μην υπήρχαν, θα έπρεπε να είμαστε ενθουσιασμένοι με την ύπαρξή τους».
Πολλοί δισεκατομμυριούχοι δωρίζουν επίσης μεγάλα ποσά για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Ο Γκέιτς και ο Μπάφετ ανέπτυξαν το «The Giving Pledge» μια πρωτοβουλία που όποιος συμμετέχει δεσμεύεται να δώσει πάνω από το μισό του πλούτου του κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Ο ράπερ, μεγαλοεπιχειρηματίας και δισεκατομμυριούχος, Jay-Z, αν και δεν έχει δεσμευτεί να λάβει μέρος στο πρόγραμμα, υπερασπίστηκε τον πλούτο του λέγοντας ότι: «δεν μπορώ να βοηθήσω τους φτωχούς αν είμαι ένας από αυτούς. Έτσι έγινα πλούσιος και έδωσα χρήματα. Για εμένα αυτό είναι μια κατάσταση που όλοι κερδίζουν».
Οι ιστορίες των δισεκατομμυριούχων
Οι δισεκατομμυριούχοι δεν αποκτούν τον πλούτο τους από το πουθενά. Η επιτυχία τους λέει κάτι και για τον εαυτό μας. Είναι δύσκολο να γίνεις τόσο πλούσιος, εκτός εάν προσφέρεις κάτι που οι άνθρωποι έχουν ανάγκη ή το θέλουν ή το απολαμβάνουν. Μπορεί αυτό να είναι κάποιο από τα προϊόντα της Prada ή οι ταινίες Star Wars.
Πολλοί από τους δισεκατομμυριούχους, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο έχουν αλλάξει τον κόσμο και συχνά οι ιστορίες τους είναι ενδιαφέρουσες και συναρπαστικές. Για παράδειγμα, οι ιδρυτές της Google προσπάθησαν να πουλήσουν μια πρώιμη έκδοση της μηχανής αναζήτησης για 1 εκατομμύριο δολάρια, αλλά κανείς δεν ενδιαφέρθηκε να δώσει αυτά τα χρήματα. Σήμερα η Google αξίζει 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια και ο συνιδρυτής Σεργκέι Μπριν έχει περιουσία που αγγίζει τα 135 δισεκατομμύρια, όσο περίπου είναι το ΑΕΠ του Μαρόκου.
Η Μαρία Μπιάνκι ήταν κομμουνίστρια στην Ιταλία της δεκαετίας του 1960 και σπούδαζε σε σχολή θεάτρου πριν αλλάξει το όνομά της σε Μιούτσια Πράντα ιδρύοντας στη συνέχεια την εταιρεία πολυτελών ειδών.
Η πρώτη αυτοδημιούργητη γυναίκα δισεκατομμυριούχος της Ινδίας, η Κίραν Μαζουμντάρ – Σο, ξεκίνησε να παρασκευάζει μπύρα αλλά ήρθε αντιμέτωπη με την προκατάληψη λόγω φύλου. Στη συνέχεια δοκίμασε να δραστηριοποιηθεί στα φαρμακευτικά προϊόντα με αποτέλεσμα να γίνει τελικά ο μεγαλύτερος παραγωγός ινσουλίνης στην Ασία.
Η ατομική επιτυχία των δισεκατομμυριούχων είναι συχνά αποτέλεσμα ευρύτερων ιστορικών, πολιτικών ή τεχνολογικών τάσεων. Ο Τζακ Μα, ο οποίος συνίδρυσε τον όμιλο Alibaba, ήταν ο κερδισμένων από την γέννηση του διαδικτυακού λιανικού εμπορίου και της αυξανόμενης οικονομικής δύναμης της Κίνας.
Κάποιες φορές χρειάζεται τύχη αλλά και θυσίες
Φυσικά υπάρχουν και ιστορίες όπου η τύχη χαμογέλασε πλατιά σε ορισμένους ανθρώπους. Ο ιδρυτής της Microsoft Μπιλ Γκέιτς έτυχε να φοιτήσει σε ένα από τα ελάχιστα σχολεία στις ΗΠΑ στα τέλη της δεκαετίας του 1960 που διέθεταν υπολογιστή. Η Rihanna πήρε την πρώτη της μεγάλη ευκαιρία χάρη σε μια οντισιόν με έναν παραγωγό που έτυχε να βρίσκεται στα Μπαρμπάντος για διακοπές.
Σε αρκετές περιπτώσεις χρειάστηκε να γίνουν μεγάλες θυσίες. Για παράδειγμα, ολόκληρη η οικογένεια της Taylor Swift μετακόμισε από την Πενσυλβάνια στο Νάσβιλ για το καλό της καριέρας της έφηβης κόρης τους. Η μητέρα του Μάικλ Τζόρνταν πρότεινε στον γιο της να «ακούσει τι έχει να πει η Nike» πριν υπογράψει μια συμφωνία με την Adidas ή την Converse και έτσι άνοιξε ο δρόμος για την πιο επικερδή συμφωνία χορηγίας αθλητή στην ιστορία.
Με πληροφορίες από το BBC