ΗΠΑ: Ο Μπάιντεν επέβαλε νέους δασμούς κατά της Κίνας – Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα πλήττονται περισσότερο

Οι πρόσθετοι δασμοί ενέχουν τον κίνδυνο να αυξήσουν τις τιμές για τους καταναλωτές που ήδη πλήττονται από τον πληθωρισμό και να προκαλέσουν την οργή της Κίνας.

Την αύξηση των δασμών στις εισαγωγές σε ένα ευρύ φάσμα κινεζικών προϊόντων, μεταξύ άλλων ημιαγωγών, μπαταριών, ηλιακών κυψελών και κρίσιμων ορυκτών, ανακοίνωσε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν. Η ανακοίνωση αυτή που έχει στόχο να ενισχύσει την εγχώρια παραγωγή σε κρίσιμες βιομηχανίες, έρχεται το 2024 μια χρονιά στην οποία τον Νοέμβριο θα διεξαχθούν οι προεδρικές εκλογές.

Οι ΗΠΑ θα αυξήσουν επίσης τις εισφορές σε γερανούς για λιμάνια και ιατρικά προϊόντα, εκτός από τις αυξήσεις που έχουν ανακοινωθεί σε χάλυβα, αλουμίνιο και ηλεκτρικά οχήματα. Οι αλλαγές αναμένεται να επηρεάσουν περίπου 18 δισεκατομμύρια δολάρια ετήσιων εισαγωγών σε τρέχουσες τιμές, όπως δήλωσε ο Λευκός Οίκος.

Οι κινήσεις αυτές αποτελούν την πιο ολοκληρωμένη κίνηση του Μπάιντεν για επιβολή δασμών στην Κίνα, μια πολιτική που πρώτος υιοθέτησε ο προκάτοχός του, πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. Από την άλλη, η απόφαση υποδεικνύει ότι η επιθετική προσέγγιση στο εμπόριο με το Πεκίνο παραμένει δημοφιλής στους Αμερικανούς ψηφοφόρους. Κανένας από τους δασμούς του Τραμπ δεν θα μειωθεί.

Ο Μπάιντεν θα αυξήσει τους συντελεστές για προϊόντα για τα οποία οι ΗΠΑ δυσκολεύθηκαν να εισάγουν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς και για βασικούς κλάδους -όπως οι ημιαγωγοί και η πράσινη ενέργεια-, κλάδοι τους οποίους προσπάθησε να ενισχύσει από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του.

Σε τεντωμένο σκοινί

Παρόλα αυτά, ο Μπάιντεν βαδίζει σε μια λεπτή ισορροπία. Οι πρόσθετοι δασμοί ενέχουν τον κίνδυνο να αυξήσουν τις τιμές για τους καταναλωτές που ήδη πλήττονται από τον πληθωρισμό και να προκαλέσουν την οργή της Κίνας, η οποία θα μπορούσε να επιλέξει να προβεί σε αντίποινα.

Οι αλλαγές είναι κλιμακωτές ώστε να τεθούν σε ισχύ από το 2024 έως το 2026 και είναι πιο στοχευμένες από τους οριζόντιους δασμούς 60% που έχει προτείνει ο Τραμπ. Η μεγαλύτερη αύξηση αφορά τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, με τον δασμολογικό συντελεστή να τετραπλασιάζεται, ενώ σε άλλες εισαγωγές διπλασιάζονται ή να επιβάλλονται για πρώτη φορά.

Ο Μπάιντεν θα ανακοινώσει επίσημα τα μέτρα σε εκδήλωση στον Λευκό Οίκο σήμερα Τρίτη. Αξιωματούχοι, οι οποίοι περιέγραψαν το σχέδιο υπό τον όρο της ανωνυμίας πριν από την επίσημη ανακοίνωσή του, δήλωσαν ότι συνδυάζονται οι εγχώριες επενδύσεις από τον διακομματικό νόμο για τις υποδομές και τον νόμο για τους ημιαγωγούς και την επιστήμη, με νέους δασμούς για να εξισωθούν οι όροι ανταγωνισμού με την Κίνα.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι δασμοί εφαρμόζονται σε κλάδους όπου η Κίνα έχει μόνο ένα μικρό τμήμα της αμερικανικής αγοράς, αλλά αποσκοπούν στο να αποτρέψουν έναν πιθανό κατακλυσμό εισαγωγών.

«Η Κίνα είναι απλώς πολύ μεγάλη για να παίξει με τους δικούς της κανόνες», δήλωσε στους δημοσιογράφους η διευθύντρια του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου Λαέλ Μπρέιναρντ. «Η Κίνα χρησιμοποιεί το ίδιο εγχειρίδιο που έχει χρησιμοποιήσει και στο παρελθόν για να τροφοδοτήσει τη δική της ανάπτυξη εις βάρος των άλλων, συνεχίζοντας να επενδύει, παρά την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα και κατακλύζοντας τις παγκόσμιες αγορές με εξαγωγές που είναι πιο φθηνές λόγω αθέμιτων οικονομικών πρακτικών».

Στοχευμένες βιομηχανίες

Ο δασμολογικός συντελεστής για τους ημιαγωγούς θα διπλασιαστεί από 25% σε 50% έως το 2025, στοχεύοντας σε έναν κλάδο που ο Μπάιντεν έχει καταστήσει κεντρικό σημείο της ατζέντας του μέσω επιδοτήσεων δισεκατομμυρίων για την ενίσχυση της παραγωγής στις ΗΠΑ.

Οι φόροι αποσκοπούν στο να αντιμετωπίσουν τη ζέση της Κίνας για τα λεγόμενα legacy chips, τα οποία είναι εξαρτήματα παλαιότερης γενιάς που εξακολουθούν να είναι απαραίτητα για την παγκόσμια οικονομία. Η κυβέρνηση Μπάιντεν ολοκλήρωσε πρόσφατα μια έρευνα σε περισσότερες από 100 αυτοκινητοβιομηχανίες, αεροδιαστημικές, αμυντικές και άλλες εταιρείες σχετικά με τις αλυσίδες εφοδιασμού τους για αυτούς τους λιγότερο προηγμένους ημιαγωγούς και η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει το ενδεχόμενο να ξεκινήσει μια παρόμοια δική της έρευνα.

Πώς διαμορφώνονται οι νέοι δασμοί

Σε ορισμένα κρίσιμα ορυκτά θα επιβληθεί δασμός ύψους 25% φέτος, ενώ ο φυσικός γραφίτης και οι μόνιμοι μαγνήτες θα έχουν τον ίδιο συντελεστή από το 2026, ενώ κατά 25% θα επιβαρυνθούν οι γερανοί για μεταφορά από πλοίο σε ξηρά από φέτος.

Ο δασμός για τα ηλεκτρικά οχήματα θα τεθεί σε ισχύ φέτος, με τελικό δασμολογικό συντελεστή 102,5%, από 27,5% που είναι τώρα. Και οι δασμοί σε χάλυβα και αλουμίνιο από την Κίνα -που σήμερα αντιμετωπίζουν δασμούς 0% ή 7,5%- θα αυξηθούν στο 25% φέτος.

Οι δασμοί στις μπαταρίες ιόντων λιθίου για ηλεκτρικά οχήματα, καθώς και στα εξαρτήματα των μπαταριών, θα εκτοξευθούν στο 25% από 7,5% φέτος, ενώ οι μπαταρίες ιόντων λιθίου για μη ηλεκτρικά οχήματα θα φορολογηθούν με τον ίδιο συντελεστή από το 2026. Οι δασμοί για τις ηλιακές κυψέλες θα αυξηθούν από 25% σε 50% φέτος.

Οι ΗΠΑ θα επιβάλουν επίσης δασμό 50% στις σύριγγες και βελόνες φέτος, ενώ οι δασμοί στον εξοπλισμό ατομικής προστασίας, όπως οι αναπνευστήρες και οι μάσκες προσώπου, αυξάνονται στο 25% από 0% ή 7,5% αντίστοιχα. Οι δασμοί στα ιατρικά και χειρουργικά γάντια από καουτσούκ θα ανέβουν στο 25% από 7,5% από το 2026.

Ερωτηματικό πώς θα αντιδράσει η Κίνα

Δεν είναι σαφές αν οι κινήσεις αυτές θα προκαλέσουν αντίποινα από την Κίνα, όμως το δασμολογικό καθεστώς που είχε προταθεί από την κυβέρνηση υπό τον Τραμπ εφαρμόζεται ήδη σε αγαθά αξίας περίπου 226 δισ., σύμφωνα με εκτίμηση που παρείχε η κυβέρνηση, με βάση τα στοιχεία του 2023.

«Ελπίζουμε ότι δεν θα δούμε μια σημαντική κινεζική αντίδραση, όμως αυτό είναι πάντα μια πιθανότητα», δήλωσε η υπουργός Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν σε συνέντευξή της στην τηλεόραση του Bloomberg τη Δευτέρα.

Η ίδια ανέφερε ότι «ο πρόεδρος Μπάιντεν και εγώ έχουμε δει από πρώτο χέρι τις επιπτώσεις της έξαρσης ορισμένων τεχνητά φθηνών κινεζικών εισαγωγών στις αμερικανικές κοινότητες στο παρελθόν και δεν θα το ανεχθούμε ξανά».

«Αυτά τα προβλήματα συσσωρεύτηκαν με την πάροδο του χρόνου και δεν θα λυθούν σε μια μέρα», πρόσθεσε η Γέλεν.

Η ανακοίνωση της Τρίτης αποτελεί την κορύφωση μιας υποχρεωτικής αναθεώρησης των δασμών του Τραμπ που διήρκεσε περισσότερο από ένα χρόνο και υπό τη σκιά των επικείμενων εκλογών. Και οι δύο υποψήφιοι έχουν προσπαθήσει να παρουσιάσουν μια σκληρή στάση απέναντι στο Πεκίνο, με τον Τραμπ να υπόσχεται οριζόντιους δασμούς στην Κίνα σε περίπτωση εκλογής του.

Ο Μπάιντεν εκθειάζει την εγχώρια κατασκευαστική έκρηξη που, όπως λέει, διατηρεί τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ στο εσωτερικό και οι σύμμαχοί του έχουν επικρίνει την πρόταση του Τραμπ για τους δασμούς, λέγοντας ότι θα επιδεινώσει μόνο τον ήδη υψηλό πληθωρισμό που αποτελεί μόνιμο πρόβλημα.

Αθέμιτες εμπορικές πρακτικές

Οι δασμολογικές αλλαγές δεν περιλαμβάνουν αντισταθμιστικές μειώσεις. Ένας από τους αξιωματούχους σημείωσε ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν δει να αλλάζει κάτι σε πολλές αθέμιτες κινεζικές εμπορικές πρακτικές, όπως η αναγκαστική μεταφορά τεχνολογίας, από τότε που επιβλήθηκαν για πρώτη φορά οι δασμοί, γεγονός που δεν δικαιολογεί τις όποιες μειώσεις.

Η Μπρέιναρντ αναφέρθηκε στους εγχώριους υπολογισμούς που παίζουν ρόλο.

«Οι αθέμιτες πρακτικές της Κίνας έβλαψαν κοινότητες στο Μίσιγκαν, στην Πενσυλβάνια και σε όλη τη χώρα, οι οποίες έχουν τώρα την ευκαιρία να επιστρέψουν», δήλωσε στους δημοσιογράφους, αναφερόμενη σε δύο πολιτείες που είναι κρίσιμες για το εκλογικό αποτέλεσμα.