Στουρνάρας: Δύο μειώσεις επιτοκίων πριν τις καλοκαιρινές διακοπές και άλλες δύο έως το τέλος του 2024

Στον απόηχο των σχολίων της Κριστίν Λαγκάρντ, οι χρηματαγορές διατήρησαν τα στοιχήματα σχετικά με το εύρος των μειώσεων του κόστους δανεισμού φέτος.

Την άποψη ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πρέπει να μειώσει τα επιτόκια δύο φορές πριν από τις θερινές διακοπές του Αυγούστου και άλλες δύο φορές πριν από το τέλος του έτους, εξέφρασε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος σε συνέντευξή του στο διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg. Μάλιστα ο Γιάννης Στουρνάρας τόνισε ότι η ΕΚΤ στη χαλάρωση αυτή της νομισματικής της πολιτικής, θα πρέπει να προχωρήσει δίχως να λαμβάνει υπόψη και να επηρεασθεί από την χωρίς να επηρεαστεί από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ

«Πρέπει να αρχίσουμε να μειώνουμε τα επιτόκια σύντομα, ώστε η νομισματική μας πολιτική να μην γίνει πολύ περιοριστική», δήλωσε ο Στουρνάρας «Είναι σκόπιμο να γίνουν δύο μειώσεις επιτοκίων πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές και τέσσερις μειώσεις κατά τη διάρκεια του έτους φαίνονται λογικές. Στο μέτρο αυτό, συμφωνώ με τις προσδοκίες των αγορών».

Η ΕΚΤ διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκια την περασμένη εβδομάδα για τέταρτη συναπτή συνεδρίαση, με τους αξιωματούχους να συγκλίνουν προς τον Ιούνιο ως την κατάλληλη συγκυρία για να αρχίσει η χαλάρωση. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αισθάνονται πιο σίγουροι ότι ο πληθωρισμός οδεύει προς τον στόχο του 2%, από την άλλη όμως αναζητούν περαιτέρω διαβεβαιώσεις προτού αποφασίσουν για τις μειώσεις των επιτοκίων.

Οι επόμενες συνεδριάσεις της ΕΚΤ είναι προγραμματισμένες για τις 11 Απριλίου, 6 Ιουνίου και 18 Ιουλίου και δεν θα συνεδριάσει ξανά πριν από τις 12 Σεπτεμβρίου. Όπως αναφέρει το Bloomberg, ο Γιάννης Στουρνάρας συγκαταλέγεται στα «περιστέρια» (υπέρ μιας πιο χαλαρής νομισματικής πολιτικής) του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, αν και πρόσφατα ευθυγραμμίστηκε με τα «γεράκια» για να εξεταστεί η πρώτη μείωση των επιτοκίων από τον προσεχή Ιούνιο.

«Θα έχουμε ελάχιστες νέες πληροφορίες πριν από τη συνεδρίαση του Απριλίου, ειδικά για τους μισθούς στις αρχές του 2024, όμως θα έχουμε πολύ περισσότερα στοιχεία πριν από τη συνεδρίαση του Ιουνίου», σχολίασε, σε πλήρη εναρμόνιση με τις δηλώσεις της προέδρου της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ την περασμένη εβδομάδα. «Νομίζω ότι για να μειώσουμε τα επιτόκια τον Απρίλιο θα πρέπει να δούμε την οικονομία να καταρρέει και δεν αναμένω κάτι τέτοιο».

Προς τον Ιούνιο προσανατολίζονται οι χρηματαγορές

Στον απόηχο των σχολίων της Κριστίν Λαγκάρντ, οι χρηματαγορές διατήρησαν τα στοιχήματα σχετικά με το εύρος των μειώσεων του κόστους δανεισμού φέτος, με την πρώτη κίνηση κατά 25 μονάδες βάσεως να θεωρείται πιθανή μέχρι τον Ιούνιο, ακολουθούμενη από άλλες δύο με πιθανότητα 70% και για μια τέταρτη.

Ο κ. Στουρνάρας δήλωσε ότι «η οικονομική ανάπτυξη της Ευρωζώνης είναι πολύ ασθενέστερη από ό,τι αναμενόταν και οι κίνδυνοι είναι καθοδικοί, ενώ ο πληθωρισμός έχει μειωθεί σημαντικά και οι κίνδυνοι είναι ισορροπημένοι».

Υποβάθμισε επίσης τις ακόμη ισχυρές ονομαστικές αυξήσεις των μισθών, τονίζοντας ότι οι πραγματικοί μισθοί θα φθάσουν στα προ πανδημίας επίπεδα από το 2025.

«Άρα οι μισθοί εξακολουθούν να καλύπτουν τη διαφορά, χωρίς να προηγούνται του πληθωρισμού. Δεν θα πρέπει να υπερβάλλουμε με τον κίνδυνο για ένα σπιράλ μισθών-τιμών. Πολύ περισσότερο που η ονομαστική αύξηση των μισθών μετριάζεται και τα κέρδη απορροφούν μέρος των μισθολογικών αυξήσεων», ανάφερε.

Υπογραμμίζοντας την ανάγκη να μειωθεί σύντομα το κόστος δανεισμού, ο κ. Στουρνάρας αναφέρθηκε στις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος ότι «το 30% της σύσφιξης των προηγούμενων αυξήσεων των επιτοκίων είναι ακόμη στο στάδιο της προετοιμασίας».

«Συν τοις άλλοις, ο ισολογισμός της ΕΚΤ θα συρρικνωθεί κατά περίπου 800 δισ. ευρώ φέτος, μέσω των αποπληρωμών του TLTRO και της σταδιακής κατάργησης των επανεπενδύσεων από τα προγράμματα APP και PEPP. Όπως και οι αυξήσεις των επιτοκίων, έτσι και αυτό από μόνο του οδηγεί σε αυστηρότερες χρηματοπιστωτικές συνθήκες», προσέθεσε.

Ανεξάρτητη η ΕΚΤ από τη Fed

Ο επικεφαλής της Τράπεζας της Ελλάδος απέρριψε κατηγορηματικά το εγχείρημα ότι μπορεί να προκληθούν προβλήματα ή κίνδυνοι, αν η ΕΚΤ χαλαρώσει τη νομισματική της πολιτική πριν από την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ.

«Δεν αγοράζω καθόλου το επιχείρημα ότι δεν μπορούμε να μειώσουμε τα επιτόκια πριν το κάνει η Fed και σχεδόν όλοι οι συνάδελφοί μου συμφωνούν με αυτό», σημείωσε.

Ο κεντρικός τραπεζίτης της Αυστρίας Ρόμπερτ Χόλζμαν έχει επανειλημμένα δηλώσει, ότι δεν πιστεύει ότι η ΕΚΤ πρέπει να κινηθεί πρώτη, παρόλο που η ίδια η Κριστίν Λαγκάρντ επιμένει ότι η ΕΚΤ πρέπει να δράσει ανεξάρτητα, ισχυρισμό με τον οποίο συμφωνούν αρκετά μέλη του δ.σ. της ΕΚΤ.

«Είμαστε εντελώς ανεξάρτητοι και η Ευρωζώνη είναι μια μεγάλη ανοικτή οικονομία με ευέλικτη συναλλαγματική ισοτιμία. Πρέπει να κάνουμε αυτό που είναι απαραίτητο για την οικονομία της Ευρωζώνης, τίποτα άλλο», υποστήριξε ο Γιάννης Στουρνάρας.

Η κατάσταση στις 20 χώρες της Ευρωζώνης είναι «πολύ διαφορετική» από εκείνη στις ΗΠΑ, όπου η οικονομία αναπτύσσεται, επίσης χάρη σε μια επεκτατική δημοσιονομική πολιτική και ο πληθωρισμός είναι πιο επίμονος. «Η υπόθεση της μείωσης των επιτοκίων είναι πολύ πιο πειστική για την Ευρωζώνη απ' ό,τι για τις ΗΠΑ».

Ο στόχος του 2%

Πέραν του 2024, ο διοικητής της ΤτΕ αναμένει ότι το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων -το οποίο επί του παρόντος βρίσκεται στο υψηλό ρεκόρ του 4%-, «θα μειωθεί σταδιακά στο 2% στο τέλος του 2025 ή στις αρχές του 2026». Ο ίδιος κρίνει ότι αυτό είναι ένα ουδέτερο επίπεδο. «Προς το παρόν δεν βλέπω τα επιτόκια να πέφτουν κάτω από το 2%, όπως συνέβαινε πριν από την πανδημία».

Με την επανεξέταση αυτή την εβδομάδα του επιχειρησιακού πλαισίου της ΕΚΤ, «πήραμε τα μαθήματα των τελευταίων ετών και κάναμε την ΕΚΤ μια πιο σύγχρονη κεντρική τράπεζα», ανέφερε, ενώ τόνισε ότι αυτή τη στιγμή κανείς δεν γνωρίζει ποιο είναι το κατάλληλο επίπεδο των τραπεζικών αποθεμάτων και του ισολογισμού της ΕΚΤ.

«Στο τέλος, οι τράπεζες θα μας το πουν και θα καθορίσουν πόση ρευστότητα χρειάζονται. «Θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο σταδιακά, βήμα προς βήμα, ώστε να μην διακινδυνεύσουμε ακούσιες αναταράξεις».

Αναμένει ότι ο ισολογισμός της ΕΚΤ θα είναι μικρότερος από ό,τι σήμερα, αλλά μεγαλύτερος από ό,τι στο παρελθόν, λέγοντας ότι «δεν θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο τα επόμενα ένα με δύο χρόνια.

Ένα προβλεπόμενο νέο διαρθρωτικό χαρτοφυλάκιο ομολόγων θα βοηθήσει στη σταθεροποίηση της οικονομίας. Οι λεπτομέρειες πρέπει ακόμη να συζητηθούν, όμως το χαρτοφυλάκιο θα περιλαμβάνει και κρατικά ομόλογα. Θα βεβαιωθούμε ότι δεν θα παραβιάζει την απαγόρευση της νομισματικής χρηματοδότησης στη συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης», συμπλήρωσε.

Παράλληλα, υπογράμμισε τις «διάφορες παραμέτρους για να γίνει αυτό -τη διάρκεια, το κεφάλαιο, τον εκδότη και τα όρια της έκδοσης».

Διαφορετικές απόψεις

Υπό συζήτηση βρίσκονται επίσης οι λεπτομέρειες των μελλοντικών πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης.

«Εγώ και κάποιοι άλλοι είμαστε υπέρ της πλήρης κατανομής με σταθερό επιτόκιο και για τις πιο μακροπρόθεσμες πράξεις, άλλοι συνάδελφοι έχουν διαφορετικές απόψεις. Θα το εξετάσουμε σε βάθος και στη συνέχεια θα αποφασίσουμε», επισήμανε.

Στο μεταξύ, εάν χρειαστεί, η ΕΚΤ δεν θα διστάσει να δράσει. «Αν για κάποιο λόγο τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια των χρηματαγορών απομακρυνθούν πολύ από το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων, θα παρέμβουμε με περισσότερη ρευστότητα. Είμαστε πάντα ευέλικτοι και θα αντιδράσουμε ανά πάσα στιγμή με τον κατάλληλο τρόπο», κατέληξε.