Λαγκάρντ (ΕΚΤ): Πρόωρο να μιλάμε για μειώσεις των επιτοκίων – «Κλειδί» η πορεία των μισθών για τις αποφάσεις μας

Τους λόγους για τους οποίους η ΕΚΤ αποφάσισε να διατηρήσει τα επιτόκιά της αμετάβλητα ανέλυσε η επικεφαλής της

Κοινή συναίνεση στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στη σημερινή συνεδρίαση για τον καθορισμό της νομισματικής πολιτικής, ήταν ότι είναι πρόωρο να συζητήσουμε για το ενδεχόμενο μείωσης των επιτοκίων. Αυτό δήλωσε η επικεφαλής της ΕΚΤ, ερωτηθείσα κατά τη διάρκεια της καθιερωμένης συνέντευξης τύπου μετά το πέρας της συνεδρίασης για το πότε θα έρθει η πρώτη μείωση των επιτοκίων.

Υπενθυμίζεται ότι σήμερα Πέμπτη, η ΕΚΤ αποφάσισε να διατηρήσει τα επιτόκιά της αμετάβλητα, ήτοι το διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων στο 4%, των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης στο 4,5% και το διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης στο 4,75%.

Σε ένα σημείο όμως που στάθηκε αρκετές φορές η Κρίστιν Λαγκάρντ, ήταν στους μισθούς και στην πορεία τους. Όπως ανέφερε, η εικόνα της αγοράς εργασίας παραμένει ισχυρή με το ποσοστό ανεργίας να βαίνει μειούμενο στο 6,4%.

Από την άλλη, η αύξηση των μισθών δείχνει σημάδια επιβράδυνσης και αυτό είναι κάτι που σύμφωνα με την επικεφαλής της ΕΚΤ είναι πολύ σημαντικό για τις επόμενες αποφάσεις του δ.σ.

Αν οι μισθοί εξακολουθήσουν να αυξάνονται, τότε οι πληθωριστικές πιέσεις δύσκολα θα υποχωρήσουν και οι τιμές θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα.

Το πόσο σημαντικό είναι οι μισθοί στον καθορισμό των αποφάσεων της ΕΚΤ, το αποκάλυψε η ίδια η Κριστίν Λαγκάρντ σε ερώτηση που της έγινε. Συγκεκριμένα δημοσιογράφος είπε ότι η ΕΚΤ στις ανακοινώσεις της τονίζει ότι εξαρτάται από τα δεδομένα που έχει στη διάθεσή της για να αποφασίσει πώς θα κινηθεί. «Μπορείτε να μας πείτε ποια είναι αυτά τα δεδομένα;», ρώτησε ο δημοσιογράφος.

Οι μισθοί και οι διαπραγματεύσεις τους είναι ένα από τα βασικότερα στοιχεία που εξετάζουμε απάντησε η διοικήτρια της ΕΚΤ, κάτι που επανέλαβε αρκετές φορές στη διάρκεια της σημερινής συνεδρίασης.

Κατά την αρχική της τοποθέτηση η Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε:

Οικονομική δραστηριότητα

Η οικονομία της ζώνης του ευρώ ενδέχεται να έχει παραμείνει στάσιμη το τελευταίο τρίμηνο του 2023. Τα εισερχόμενα στοιχεία εξακολουθούν να σηματοδοτούν αδυναμία στο εγγύς μέλλον. Ωστόσο, ορισμένοι εμπροσθοβαρείς δείκτες υποδηλώνουν ανάκαμψη της ανάπτυξης.

Η αγορά εργασίας έχει παραμείνει ισχυρή. Το ποσοστό ανεργίας, στο 6,4% τον Νοέμβριο, έχει υποχωρήσει στο χαμηλότερο επίπεδο από την υιοθέτηση του ευρώ και περισσότεροι εργαζόμενοι έχουν εισέλθει στο εργατικό δυναμικό. Ταυτόχρονα, η ζήτηση για εργασία επιβραδύνεται, με λιγότερες κενές θέσεις εργασίας..

Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να συνεχίσουν να περιορίζουν τα μέτρα στήριξης που σχετίζονται με την ενέργεια για να αποφύγουν την αύξηση των μεσοπρόθεσμων πληθωριστικών πιέσεων. Οι δημοσιονομικές και διαρθρωτικές πολιτικές θα πρέπει να σχεδιαστούν για να καταστήσουν την οικονομία μας πιο παραγωγική και ανταγωνιστική, καθώς και για να μειώσουν σταδιακά τους υψηλούς δείκτες του δημόσιου χρέους. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις για την ενίσχυση της ικανότητας εφοδιασμού της ζώνης του ευρώ -οι οποίες θα υποστηριχθούν από την πλήρη εφαρμογή του προγράμματος Next Generation, μπορούν να συμβάλουν στη μεσοπρόθεσμη μείωση των πιέσεων στις τιμές, υποστηρίζοντας παράλληλα την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Μετά την πρόσφατη συμφωνία του Συμβουλίου ECOFIN για τη μεταρρύθμιση του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης της Ε.Ε., η νομοθετική διαδικασία θα πρέπει να ολοκληρωθεί γρήγορα, ώστε οι νέοι κανόνες να εφαρμοστούν χωρίς καθυστέρηση. Επιπλέον, είναι επιτακτική ανάγκη να επιταχυνθεί η πρόοδος προς την κατεύθυνση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών και της ολοκλήρωσης της Τραπεζικής Ένωσης.

Πληθωρισμός

Ο πληθωρισμός αυξήθηκε στο 2,9% τον Δεκέμβριο, καθώς ορισμένα από τα προηγούμενα δημοσιονομικά μέτρα για την άμβλυνση των επιπτώσεων των υψηλών τιμών της ενέργειας αποσύρθηκαν, αν και η ανάκαμψη ήταν ασθενέστερη του αναμενόμενου. Εκτός από αυτή την επίδραση, η συνολική τάση της υποχώρησης του πληθωρισμού συνεχίστηκε. Ο πληθωρισμός στις τιμές των τροφίμων έπεσε στο 6,1% τον Δεκέμβριο. Ο πληθωρισμός χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα μειώθηκε επίσης εκ νέου, στο 3,4%, λόγω της πτώσης του πληθωρισμού των αγαθών στο 2,5%. Ο πληθωρισμός των υπηρεσιών παρέμεινε σταθερός στο 4%.

Ο πληθωρισμός αναμένεται να υποχωρήσει περαιτέρω κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους, καθώς εξασθενούν οι επιπτώσεις των ενεργειακών επιπτώσεων του παρελθόντος, των συμφορήσεων στον εφοδιασμό και της μετά την πανδημία επαναλειτουργίας της οικονομίας, ενώ η αυστηρότερη νομισματική πολιτική συνεχίζει να επιβαρύνει τη ζήτηση.

Σχεδόν όλα τα μέτρα του υποκείμενου πληθωρισμού μειώθηκαν περαιτέρω τον Δεκέμβριο. Ο ρυθμός αύξησης των μισθών και η πτώση της παραγωγικότητας της εργασίας διατηρούν υψηλά τις εγχώριες πιέσεις στις τιμές, αν και και αυτές έχουν επίσης αρχίσει να υποχωρούν. Ταυτόχρονα, τα χαμηλότερα κέρδη έχουν αρχίσει να μετριάζουν την πληθωριστική επίδραση της αύξησης του κόστους εργασίας. Οι μετρήσεις των βραχυπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό έχουν μειωθεί αισθητά, ενώ οι μετρήσεις των μακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό κυμαίνονται ως επί το πλείστον γύρω στο 2%.

Αξιολόγηση κινδύνου

Οι κίνδυνοι για την οικονομική ανάπτυξη εξακολουθούν να συγκλίνουν προς τα κάτω. Η ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι χαμηλότερη εάν οι επιπτώσεις της νομισματικής πολιτικής αποδειχθούν ισχυρότερες από τις αναμενόμενες. Μια ασθενέστερη παγκόσμια οικονομία ή μια περαιτέρω επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου θα επιβάρυνε επίσης την ανάπτυξη της ζώνης του ευρώ. Ο αδικαιολόγητος πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η τραγική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή αποτελούν βασικές πηγές γεωπολιτικού κινδύνου. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά να έχουν βλέπουν απαισιόδοξα το μέλλον και το παγκόσμιο εμπόριο να διαταραχθεί. Η ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι υψηλότερη εάν η αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων σημαίνει ότι οι δαπάνες αυξάνονται περισσότερο από ό,τι αναμενόταν ή εάν η παγκόσμια οικονομία αναπτύσσεται πιο έντονα από το αναμενόμενο.

Στους ανοδικούς κινδύνους για τον πληθωρισμό περιλαμβάνονται οι αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις, ιδίως στη Μέση Ανατολή, οι οποίες θα μπορούσαν να ωθήσουν τις τιμές της ενέργειας και το κόστος μεταφοράς υψηλότερα βραχυπρόθεσμα και να επιβαρύνουν το παγκόσμιο εμπόριο. Ο πληθωρισμός θα μπορούσε επίσης να κινηθεί υψηλότερα του αναμενόμενου, εάν οι μισθοί αυξηθούν περισσότερο από το αναμενόμενο ή τα περιθώρια κέρδους αποδειχθούν πιο ανθεκτικά. Αντίθετα, ο πληθωρισμός μπορεί να εκπλήξει αρνητικά αν η νομισματική πολιτική εξασθενίσει τη ζήτηση περισσότερο από το αναμενόμενο ή αν το οικονομικό περιβάλλον στον υπόλοιπο κόσμο επιδεινωθεί απροσδόκητα. Επιπλέον, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να μειωθεί ταχύτερα βραχυπρόθεσμα, αν οι τιμές της ενέργειας εξελιχθούν σύμφωνα με την πρόσφατη καθοδική μετατόπιση των προσδοκιών της αγοράς για τη μελλοντική πορεία των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.

Χρηματοπιστωτικές και νομισματικές συνθήκες

Τα επιτόκια της αγοράς έχουν κινηθεί σε γενικές γραμμές πλάγια από την τελευταία μας συνεδρίαση. Η περιοριστική νομισματική μας πολιτική εξακολουθεί να μεταδίδεται έντονα στις ευρύτερες συνθήκες της χρηματοδότησης. Τα επιτόκια δανεισμού στα επιχειρηματικά δάνεια μειώθηκαν ελαφρώς, στο 5,2% το Νοέμβριο, ενώ τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων αυξήθηκαν περαιτέρω στο 4%.

Τα υψηλά επιτόκια δανεισμού, με τη συνακόλουθη μείωση των επενδυτικών σχεδίων και των αγορών κατοικιών, οδήγησαν σε περαιτέρω υποχώρηση της ζήτησης για πιστώσεις το τέταρτο τρίμηνο, όπως αναφέρεται στην τελευταία μας έρευνα για τον τραπεζικό δανεισμό. Ενώ η αυστηροποίηση των πιστωτικών προτύπων στα δάνεια προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά μετριάστηκε, παρέμεινε αυστηρή, με τις τράπεζες να ανησυχούν για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι πελάτες τους.

Σε αυτό το πλαίσιο, η δυναμική των πιστώσεων βελτιώθηκε κάπως, αλλά συνολικά παραμένει αδύναμη. Τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις παρέμειναν στάσιμα τον Νοέμβριο σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα -μετά από συρρίκνωση τον Οκτώβριο- καθώς η μηνιαία ροή των βραχυπρόθεσμων δανείων ανέκαμψε. Τα δάνεια προς τα νοικοκυριά αυξήθηκαν με υποτονικό ετήσιο ρυθμό 0,5%.

Συμπέρασμα

Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να διατηρήσει αμετάβλητα τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ. Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει εγκαίρως στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%. Με βάση την τρέχουσα αξιολόγησή μας, θεωρούμε ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ βρίσκονται σε επίπεδα που, αν διατηρηθούν για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, θα συμβάλουν ουσιαστικά στην επίτευξη αυτού του στόχου. Οι μελλοντικές μας αποφάσεις θα διασφαλίσουν ότι τα βασικά μας επιτόκια θα διαμορφώνονται σε επαρκώς περιοριστικά επίπεδα για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί. Θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε μια προσέγγιση που εξαρτάται από τα δεδομένα για τον καθορισμό του κατάλληλου επιπέδου και της διάρκειας του περιορισμού.

Σε κάθε περίπτωση, είμαστε έτοιμοι να προσαρμόσουμε όλα τα μέσα που διαθέτουμε στο πλαίσιο της εντολής μας για να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας και να διατηρήσουμε την ομαλή λειτουργία της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.