ΕΚΤ: Διχασμένοι οι αξιωματούχοι από τις πιέσεις των τραπεζών για διανομή κερδών στους μετόχους

Δυσαρεστημένες εμφανίζονται τόσο οι τράπεζες στην Ευρώπη όσο και οι ρυθμιστικές αρχές του συγκεκριμένου κλάδου με τη σκληρή στάση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αναφορικά με τη διανομή κερδών στους μετόχους. Σύμφωνα με δημοσίευμα του διεθνούς ειδησεογραφικού πρακτορείου Bloomberg, οι ρυθμιστικές αρχές ετοιμάζονται να πιέσουν και να ζητήσουν χαλάρωση, υποστηρίζοντας ότι η ΕΚΤ ευθύνεται εν μέρει για τις χαμηλές αποτιμήσεις των τραπεζών.

Οι αξιωματούχοι οι οποίοι βρίσκονται στο Εποπτικό Συμβούλιο της ΕΚΤ και διαφωνούν εδώ και καιρό με τη γραμμή του προέδρου Αντρέα Ενρία Enria, θέλουν να χαλαρώσουν οι κεφαλαιακές απαιτήσεις που πρέπει να πληρούν οι τράπεζες για τα μερίσματα και να καταργηθεί η χρονοβόρα διαδικασία έγκρισης για τα προγράμματα επαναγοράς μετοχών, σύμφωνα με άτομα με γνώση επί του θέματος.

Οι ρυθμιστικές αρχές θεωρούν την αποχώρηση του Ενρία στο τέλος του έτους ως μια ευκαιρία να ασκήσουν πιέσεις στη διάδοχό του Κλόντια Μπουτς για μια λιγότερο περιοριστική προσέγγιση, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές που μίλησαν με τον όρο της ανωνυμίας. Ωστόσο, θα πρέπει να κάμψουν τις αντιστάσεις άλλων μελών του διοικητικού συμβουλίου που θέλουν να διατηρηθούν οι υπάρχουσες συνθήκες.

Η διανομή κερδών στους μετόχους αποτελεί εδώ και καιρό βασικό σημείο διαμάχης μεταξύ της ΕΚΤ και των τραπεζών, οι οποίες καταβάλουν προσπάθειες να προσελκύσουν τους επενδυτές μετά από χρόνια πενιχρών κερδών, όταν αναγκάστηκαν να δημιουργήσουν κεφαλαιακά αποθέματα μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Ενώ ο κλάδος επωφελήθηκε πρόσφατα από την άνοδο των επιτοκίων που επέτρεψε σε πολλές τράπεζες να δεσμευθούν για επιστροφή κερδών στους μετόχους, οι μετοχές των περισσοτέρων τραπεζών εξακολουθούν να διαπραγματεύονται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με αυτά των τραπεζών που είναι εισηγμένες στη Wall Street.

Η στάση της Μπουτς, αντιπρόεδρος επί του παρόντος της Bundesbank, θα είναι ενδεχομένως καθοριστική όταν διεξάγονται οι συζητήσεις. Οι υποστηρικτές της μεγαλύτερης ευελιξίας, θεωρούν ότι θα είναι ανοιχτή σε συζητήσεις στο πλαίσιο μιας ευρύτερης αναθεώρησης της εποπτείας της ΕΚΤ που έχει προγραμματιστεί για το επόμενο έτος.

Ωστόσο, άνθρωποι που έχουν συνεργαστεί με τη Μπουτς λένε ότι η προηγούμενη προσέγγισή της για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις των τραπεζών ήταν αυστηρή και δεν υποδηλώνει ότι θα ταχθεί υπέρ κάποιας χαλάρωσης.

Σε όλο τον κόσμο, η διανομή κερδών στους μετόχους αποτελούν τακτική πηγή συγκρούσεων. Οι ρυθμιστικές αρχές θέλουν οι τράπεζες να διατηρούν κεφάλαια για να αποφύγουν δυνητικές ζημίες σε περίπτωση ύφεσης, ενώ οι τράπεζες βλέπουν την απόδοση κερδών ως έναν τρόπο για να προσελκύσουν περισσότερους επενδυτές και να ανεβάσουν την αξία των μετοχών τους. Στην Ευρώπη, η εμπιστοσύνη και στις δύο πλευρές έχει διαβρωθεί από τις υπερβολικά προσεκτικές προειδοποιήσεις της ΕΚΤ κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς και από την έλλειψη διακυβέρνησης στις τράπεζες.

Η ΕΚΤ επέτρεψε στις τράπεζες να διανείμουν τα κεφάλαια που δημιούργησαν κατά τη διάρκεια των περιορισμών για την πανδημία και αρκετές τράπεζες υλοποιούν πολυετή σχέδια για την καταβολή δισεκατομμυρίων ευρώ επιπλέον. Ωστόσο, πολλές μετοχές των ευρωπαϊκών τραπεζών εξακολουθούν να διαπραγματεύονται κάτω από τη λογιστική τους αξία, καθώς οι επενδυτές αναρωτιούνται αν οι αποδόσεις τους θα επιβαρυνθούν από φόρους ή θα περιοριστούν με άλλο τρόπο από τις ρυθμιστικές αρχές.

Δεν είναι σαφές αν οι υποστηρικτές της χαλάρωσης θα μπορέσουν να επηρεάσουν εκείνους που αντιτίθενται στο εποπτικό συμβούλιο. Αρκετές ρυθμιστικές αρχές δήλωσαν στο Bloomberg ότι ανησυχούν ότι μια πιο χαλαρή προσέγγιση ενέχει τον κίνδυνο να αποσυρθεί σημαντικό μέρος των κεφαλαίων από το τραπεζικό σύστημα. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η ΕΚΤ πρέπει να διατηρήσει έναν βαθμό ευελιξίας, επικαλούμενοι την αβεβαιότητα για το πώς θα πάει η οικονομία.

Άλλοι αξιωματούχοι λένε κατ' ιδίαν, ότι η ΕΚΤ ευθύνεται εν μέρει για τις χαμηλές αποτιμήσεις και συμφωνούν με τις τράπεζες ότι πρέπει να είναι ελκυστικές για τους επενδυτές σε περίπτωση που χρειαστεί να αντλήσουν νέα κεφάλαια. Συμπληρώνουν επίσης ότι η απαγόρευση της διανομής κερδών στο αποκορύφωμα της πανδημίας εξακολουθεί να βαραίνει το επενδυτικό κλίμα.

Ο Ενρία έχει τονίσει ότι οι περιορισμοί αυτοί είναι προσωρινοί. Οι τράπεζες μπορούν να αποδίδουν πλεονάζοντα κεφάλαια εάν μπορούν να συνεχίσουν να πληρούν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις της ΕΚΤ «σε ένα αρκετά συντηρητικό δυσμενές σενάριο», είχε δηλώσει σε συνέντευξή του στο Bloomberg τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Αυτό το σενάριο δεν είναι ξεκάθαρο και παρέχει στην ΕΚΤ ένα υπερβολικά μεγάλο περιθώριο να στηρίξει τις τράπεζες για να περιορίσουν τις διανομές κερδών, τονίζουν οι υποστηρικτές της πιο χαλαρής προσέγγισης. Οι ίδιοι επιδιώκουν οι τράπεζες να είναι σε θέση να διανέμουν κεφάλαια που υπερβαίνουν τις απαιτήσεις τους, συμπεριλαμβανομένου και του μη δεσμευτικού αποθέματος ασφαλείας που η ΕΚΤ αποκαλεί «καθοδήγηση».

Ένας άλλος τρόπος για να βοηθηθούν οι τράπεζες να ανεβάσουν τις αποτιμήσεις θα ήταν να καταργηθούν οι επίσημες διαδικασίες έγκρισης για τα μεγάλα προγράμματα επαναγοράς ιδίων μετοχών. Αντ' αυτού, οι ομάδες των εποπτικών αρχών που έχουν οριστεί σε κάθε τράπεζα θα εξετάζουν αυτά τα σχέδια στο πλαίσιο των τακτικών αξιολογήσεων των κεφαλαιακών απαιτήσεων. Κάτι που θα κάνει τις τράπεζες να εφαρμόζουν πιο γρήγορα τα προγράμματα επαναγοράς ιδίων μετοχών και να επωφεληθούν έτσι από τα χαμηλά επίπεδα των μετοχών τους, αναφέρουν οι πηγές.

Σε κοινή συνέντευξή του σε διάφορες ευρωπαϊκές εφημερίδες, ο Ενρία δήλωσε ότι οι ενέργειες της ΕΚΤ σχετικά με τη διανομή κερδών από τις τράπεζες ήταν συνεπείς με τις ανακοινώσεις της.

«Είπα ξεκάθαρα ότι μετά την πανδημία θα επιστρέφαμε στη συνήθη αξιολόγηση των ατομικών, ανά τράπεζα διαδικασιών για την πορεία των κεφαλαίων και των σχεδίων διανομής κερδών, κάτι που κάναμε», δήλωσε στη συνέντευξη που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της ΕΚΤ σήμερα Τετάρτη. «Οι τράπεζες διανέμουν άφθονο χρήμα μέσω επαναγορών και μερισμάτων. Ελπίζω να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη σε αυτό που έχουμε δεσμευτεί να κάνουμε».

Η Μπουτς δεν έχει αναμειχθεί δημόσια στη συζήτηση, πέρα από το να τονίζει τη σημασία των κεφαλαιακών αποθεμάτων για τις τράπεζες γενικά.

«Η ισχυρή εποπτεία πρέπει να διασφαλίζει ότι οι τράπεζες διοικούνται σωστά και διαθέτουν επαρκή κεφαλαιακά αποθέματα και αποθέματα ρευστότητας», είχε δηλώσει Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον περασμένο Σεπτέμβριο.