Τεχνητή νοημοσύνη: θα δημιουργήσει και θα καταστρέψει δουλειές -Τι μαθήματα μας έχει διδάξει η ιστορία

Η άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης προαναγγέλλει μια νέα βιομηχανική επανάσταση, όπου οι μηχανές σκέφτονται και μπορούν να κυριαρχήσουν σε πολλές εργασίες που κάποτε προορίζονταν για τον άνθρωπο. Αυτή η φάση θα είναι εξίσου ανατρεπτική με όλες τις προηγούμενες.
Το ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα «φάει» κάποιες θέσεις εργασίας από τους ανθρώπους είναι βέβαιο. Κάθε βιομηχανική επανάσταση καταστρέφει αλλά και δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. Ωστόσο δεν είναι βέβαιο πόσες νέες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν, επισημαίνει με άρθρο της η ιστοσελίδα Barron's.

Ορισμένοι μελετητές χωρίζουν τη Βιομηχανική επανάσταση σε τρία στάδια. Τον ατμό που ξεκίνησε γύρω στο 1770, τον ηλεκτρισμό το 1870 και την πληροφορική στο 1950. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η αυτοκινητοβιομηχανία που αντικατέστησε το εμπόριο αμαξών και αλόγων τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα και η πληροφορική που αντικατέστησε ορισμένες δουλειές γραφείου τις τελευταίες δεκαετίες.

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, κάποιοι άνθρωποι μένουν πίσω. Οι νέες θέσεις εργασίας μπορεί να είναι πολύ διαφορετικές από αυτές που αντικαθιστούν, απαιτώντας νέες δεξιότητες, ίσως και μετεγκατάσταση, όπως από την φάρμα στα αστικά κέντρα κατά την πρώτη βιομηχανική επανάσταση.

Την ώρα που οι μετοχές των εταιρειών που ασχολούνται με την τεχνητή νοημοσύνη σημειώνουν άνοδο, οι ανησυχίες για την ασφάλεια των θέσεων εργασίας έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Η τεχνητή νοημοσύνη βρίσκεται το δρόμο της σε όλες τις πτυχές της ζωής. Από τα Chatbots μέχρι τις χειρουργικές επεμβάσεις και τα Drones στο πεδίο της μάχης. Η τεχνητή νοημοσύνη βρέθηκε στο επίκεντρο με πολλούς κλάδους, όπως για παράδειγμα αυτός των σεναριογράφων του Χόλιγουντ, να εκφράζουν έντονες ανησυχίες για το μέλλον της δουλειάς τους. Η τεχνητή νοημοσύνη ήταν επίσης στο επίκεντρο της πρόσφατης κουβέντας που είχε ο Τζο Μπάιντεν με τον Σι Τζινπίνγκ.

Οι εξελίξεις στον κλάδο της τεχνητής νοημοσύνης έρχονται με μεγάλη ταχύτητα και δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι το σημείο καμπής που οι μηχανές θα εξελίσσονται πέρα από τον ανθρώπινο έλεγχο, δεν είναι μακριά. Βέβαια αν αυτό ισχύει, οι απώλεια των θέσεων εργασίας θα πρέπει να είναι το λιγότερο που μας απασχολεί.

«Ο μετριασμός του κινδύνου εξαφάνισης από την τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να αποτελέσει παγκόσμια προτεραιότητα μαζί με τους κινδύνους κοινωνικής κλίμακας όπως οι πανδημίες και ο πυρηνικός πόλεμος», έγραψε φέτος μια ομάδα αποτελούμενη από ηγέτες της βιομηχανίας, της τεχνολογίας και ορισμένους ακαδημαϊκούς.

Αν πάρουμε το καλύτερο σενάριο, της μη καταστροφής της ανθρωπότητας, τι μπορούμε να περιμένουμε στο μέλλον για το πώς θα δουλέψουμε με ή για τις μηχανές;

Πίσω στην Αγγλία του 1800 ορισμένοι τεχνίτες προκάλεσαν καταστροφές σε εργοστάσια μεταποίησης. Όχι γιατί ήταν εναντίων των μηχανών, όσο γιατί το εργοστασιακό σύστημα δεν εκτιμούσε πλέον τις ικανότητές του.

Η δεύτερη βιομηχανική επανάσταση, που ξεκίνησε με την ολοκλήρωση του διηπειρωτικού σιδηροδρόμου το 1869, οδήγησε τις ΗΠΑ στην παγκόσμια κυριαρχία. Οι ανακαλύψεις όπως ο ηλεκτρισμός και η μαζική παραγωγή μεταμόρφωσαν τον κόσμο και προσέφεραν στον κόσμο συσκευές που έμοιαζαν με θαύματα, όπως για παράδειγμα τα αυτοκίνητα, τα αεροπλάνα, τα ψυγεία και τα ραδιόφωνα. Μπορεί όλα τα παραπάνω να έγιναν αναπόσπαστα κομμάτια της ζωής του ανθρώπου αλλά δεν έλειψαν οι αντιδράσεις από τους εργαζόμενους που είδαν την ειδικότατη τους να μένει πίσω.

Η τρίτη βιομηχανική επανάσταση, εν τω μεταξύ, σήμανε το τέλος για τους χειριστές τηλεφωνικών κέντρων, τους στοιχειοθέτες εφημερίδων και σχεδόν όλους όσοι η δουλειά τους μπορούσε να γίνει από έναν υπολογιστή.

Αυτές οι χαμένες θέσεις εργασίας αντικαταστάθηκαν σε μεγάλο βαθμό. Η άνοδος των προσωπικών υπολογιστών και του διαδικτύου οδήγησε άμεσα στην απώλεια 3,5 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ από το 1980, σύμφωνα με το McKinsey Global Institute το 2018. Ταυτόχρονα, οι νέες τεχνολογίες δημιούργησαν 19 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας.

Κοιτάζοντας προς το μέλλον, το MGI εκτιμά ότι η τεχνολογική πρόοδος μπορεί να αναγκάσει έως και 375 εκατομμύρια εργαζόμενους παγκοσμίως, από τα 2,7 δισεκατομμύρια συνολικά, να αλλάξουν επάγγελμα μέχρι το 2030.

Μια έρευνα που διεξήχθη από το LinkedIn για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ προσφέρει ενδείξεις για το που θα επικεντρωθεί η ζήτηση της απασχόλησης. Από τους πέντε ταχύτερα αναπτυσσόμενους τομείς εργασίας μεταξύ 2018 και 2022, όλοι εκτός από έναν αφορούν ανθρώπινες δεξιότητες: πωλήσεις, ανθρώπινο δυναμικό και απόκτηση δεξιοτήτων- μάρκετινγκ και επικοινωνία. Επίσης ένας άλλος κλάδος που θα χρειαστεί ανθρώπινο δυναμικό είναι η τεχνολογία και η πληροφορική. Ακόμη και οι μηχανές θα χρειάζονται τους ανθρώπινους χειριστές τους.

Κάθε κύμα της Βιομηχανικής Επανάστασης έφερε μεγαλύτερη ευημερία -ακόμη κι αν δεν ήταν εξίσου μοιρασμένη-, πρόοδο στην επιστήμη και την ιατρική, φθηνότερα αγαθά και έναν πιο συνδεδεμένο κόσμο. Το κύμα της τεχνητής νοημοσύνης ίσως μπορέσει να προσφέρει ακόμα περισσότερα.