Φυσικό αέριο: Νέες συμφωνίες ανατρέπουν τα δεδομένα – Ποια συμφωνία βρίσκεται στο στόχαστρο της Ε.Ε.

Έντονη κινητικότητα καταγράφεται στην αγορά φυσικού αερίου ενόψει του επερχόμενου χειμώνα, καθώς οι συμφωνίες για την προμήθεια του ορυκτού καυσίμου ανεβάζουν ταχύτητα.

Μόλις σήμερα ανακοινώθηκε νέα συμφωνία ανάμεσα στο Κατάρ και την Ιταλία (η τρίτη μεγάλη με ευρωπαϊκή χώρα για τη χώρα του Περσικού Κόλπου) στη διάρκεια του Οκτωβρίου.

Από την άλλη, όπως αναφέρει με δημοσίευμά του το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg, από το μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα περάσει η συμφωνία Βουλγαρίας – Τουρκίας για την προμήθεια φυσικού αερίου της πρώτης από τη δεύτερη.

Σύμφωνα επίσης με το Bloomberg, η Eni υπέγραψε 27ετή συμφωνία για προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου με την QatarEnergy. Σημειώνεται ότι νωρίτερα αυτό το μήνα, η TotalEnergies και η Shell -επίσης επενδυτές στην επέκταση LNG του Κατάρ- υπέγραψαν παρόμοια συμβόλαια.

Από το 2026, η κοινοπραξία μεταξύ της εταιρείας Μέσης Ανατολής και της Eni θα παραδίδει έως και 1,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα LNG ετησίως στον πλωτό τερματικό εισαγωγών στο Πιομπίνο της Ιταλίας, όπως ανακοίνωσαν οι δύο εταιρείες.

Οι ευρωπαϊκές εταιρείες σπεύδουν να κλείσουν συμφωνίες για την προμήθεια LNG καθώς η Γηραιά Ήπειρος προετοιμάζεται για τον δεύτερο χειμώνα της μετά τη διακοπή της παροχής φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Οι μεγάλης διάρκειας συμφωνίες που προτιμά το Κατάρ -το οποίο ανταγωνίζεται τις ΗΠΑ και την Αυστραλία ως ο κορυφαίος προμηθευτής LNG στον κόσμο- έχουν καταστεί πιο ελκυστικές, από τη στιγμή που η Ευρώπη αναγκάστηκε να δώσει προτεραιότητα στην ασφάλεια του εφοδιασμού.

Ταυτόχρονα, εγείρουν ερωτήματα σχετικά με τους κλιματικούς στόχους της Ευρώπη, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να στοχεύει σε καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050, ενώ επίσης απαιτεί τη σταδιακή κατάργηση των περισσότερων ορυκτών καυσίμων παγκοσμίως.

Από τη μεριά του, το Κατάρ ψάχνει να βρει αγοραστές, μετά την επένδυση αξίας δεκάδων δισ. δολαρίων, προκειμένου να αυξήσει την παραγωγή του κατά 64% έως το 2027. Η παραγωγή στο έργο North Field East -στο οποίο η Eni είναι συνεργάτης- εκτιμάται ότι θα ανέρχεται στα 32 εκατ. τόνους ετησίως, ενώ η επέκταση γνωστή ως North Το Field South θα επιφέρει επιπλέον 16 εκατ. τόνους τον χρόνο. Συμπεριλαμβανομένου του συμβολαίου της Eni, το Κατάρ έχει μέχρι στιγμής δεσμεύσει σχεδόν 20 εκατ. τόνους ετησίως αυτής της πρόσθετης χωρητικότητας LNG, ή περισσότερο από το 40% του παραγόμενου όγκου.

Η Eni -ένας από τους μεγαλύτερους αγοραστές ρωσικού φυσικού αερίου πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία- εισάγει ήδη 2,9 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου τον χρόνο από το Κατάρ στην Ευρώπη με μακροπρόθεσμο συμβόλαιο από το 2007. Σύμφωνα με την ιταλική εταιρεία, η νέα συμφωνία συμβάλλει περαιτέρω στην ασφάλεια του εφοδιασμού της Ιταλίας. είπε η εταιρεία. Οι συμφωνίες με το Κατάρ, στοχεύουν «να αυξήσουν σταδιακά τον ρόλο του φυσικού αερίου στην παραγωγή της Eni, φτάνοντας το 60% έως το 2030», αναφέρει στην ανακοίνωσή της η εταιρεία.

Στο στόχαστρο της Ε.Ε. έχει μπει η συμφωνία ανάμεσα στην κρατική εταιρεία Bulgargaz EAD της Βουλγαρίας και την τουρκική Bota για προμήθεια φυσικού αερίου, καθώς στις Βρυξέλλες εκφράζονται ανησυχίες ότι μπορεί να παραβιάζει τους κανόνες για τον ανταγωνισμό.

Όπως ανακοινώθηκε σήμερα Δευτέρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει στείλει αιτήματα για πληροφορίες στις εταιρείες και «δεν θα διστάσει να λάβει τα κατάλληλα μέτρα» εάν βρει στοιχεία ότι το σύμφωνο παραβιάζει τους κανόνες της Ε.Ε., δημιουργώντας ισχυρούς προμηθευτές οι οποίοι ενδεχομένως να ασκούν πιέσεις στην αγορά.

Βάσει της συμφωνίας που υπογράφηκε τον περασμένο Ιανουάριο, η Bulgargaz θα μπορεί να εισάγει υγροποιημένο φυσικό αέριο μέσω των τερματικών σταθμών και του δικτύου της Τουρκίας για 13 χρόνια. Η Βουλγαρία θα μπορεί να λαμβάνει περίπου 1,5 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, ένας όγκος που καλύπτει σχεδόν το ήμισυ της εγχώριας ζήτησης της Βουλγαρίας.

Οι πληροφορίες που ζητούν οι Βρυξέλλες επικεντρώνονται στις συνεργασίες καθώς και στις λεπτομέρειες των προμηθειών, σύμφωνα με την ανακοίνωση του κρατικού προμηθευτή φυσικού αερίου της Βουλγαρίας.

«Η εταιρεία βρίσκεται σε τακτική επαφή με την Επιτροπή και παρέχει βοήθεια για διάφορα θέματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά της κατά καιρούς», δήλωσε η Bulgargaz.

Για χρόνια, η Βουλγαρία εξαρτιόταν σχεδόν εξ ολοκλήρου από το φυσικό αέριο του ρωσικού αγωγού για τον εφοδιασμό της. Η συνεργασία αυτή διακόπηκε την περασμένη άνοιξη, αφού αρνήθηκε να πληρώσει σε ρούβλια μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η συμφωνία με την Botas εξασφαλίζει εναλλακτικές προμήθειες στη Βουλγαρία, όμως η έλλειψη λεπτομερειών δημιούργησε αμφιβολίες για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά της και ανησυχίες μεταξύ των ειδικών ότι μπορεί να ανοίγει τον δρόμο για προμήθειες από τη Ρωσία.

Προηγουμένως, ο συντομότερος τρόπος πρόσβασης της Βουλγαρίας στο LNG ήταν μέσω της Ελλάδας, με τους αγοραστές όμως να πρέπει να ανταγωνίζονται για τις θέσεις ελλιμενισμού σύμφωνα με τους κανόνες της Ε.Ε.

Η Τουρκία που δεν είναι κράτος-μέλος της Ε.Ε., ωστόσο είναι συνδεδεμένη με αυτήν μέσω αγωγού, δεν δεσμεύεται από αυτούς τους κανόνες και διαθέτει αποθέματα για να προμηθεύει άλλες χώρες.