DW: Στον αέρα ο αγωγός Nord Stream 2;

Πολλά δεν είχαν απομείνει ακόμη να γίνουν. Ο αγωγός φυσικού αερίου Nord Stream 2 επρόκειτο ήδη από το Δεκέμβριο του 2019 να τεθεί σε λειτουργία και να μεταφέρει φυσικό αέριο από τη Ρωσία μέσω της Βαλτικής προς τη Γερμανία και την Ευρώπη. Από τα 2.360 χιλιόμετρα αγωγών τα 2.200 είναι έτοιμα. Ωστόσο από τον περασμένο Δεκέμβριο το έργο κατασκευής έχει σταματήσει λόγω αμερικανικού νόμου, που προβλέπει κυρώσεις σε βάρος της ολλανδικής εταιρείας Allseas, η οποία αναγκάστηκε τελικά να αποσύρει ειδικό σκάφος από την περιοχή των εργασιών.

Οι πιέσεις ήταν αφόρητες, κι αυτό το γνωρίζει πολύ καλά ο βουλευτής Κλάους Ερνστ από το κόμμα της Αριστεράς, ο οποίος είναι επικεφαλής της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων στη γερμανική βουλή. Ο Ερνστ αναφέρεται συγκεκριμένα σε επιστολή που απέστειλαν δύο Αμερικανοί γερουσιαστές στον επικεφαλής της Allseas. Στην επιστολή απείλησαν ότι θα παγώσουν όλα τα περιουσιακά αποθέματα της εταιρείας που βρίσκονται στις ΗΠΑ, θα σταματήσουν τις τραπεζικές συναλλαγές της μέσω αμερικανικών τραπεζών και θα ανακαλέσουν βίζες εργαζομένων της, εάν δεν σταματήσουν την τοποθέτηση των αγωγών.

Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση μάλιστα που η ολλανδική εταιρεία επιχειρούσε να κάνει χρήση μεταβατικής προθεσμίας ενός μηνός που προβλέπεται στον νόμο. “Εάν επιχειρήσετε να ολοκληρώσετε τον αγωγό σε αυτό το διάστημα, θα καταστραφεί η αξία των μετοχών σας, και η μελλοντική οικονομική επιβίωση της εταιρείας σας” αναφέρεται στην επιστολή. ‘Έτσι, η Allseas απέσυρε τα πλοία της και οι εργασίες σταμάτησαν. Στο μεταξύ υπάρχουν σχέδια να χρησιμοποιηθούν ρωσικά πλοία για την τοποθέτηση των τελευταίων αγωγών. Αλλά και πάλι οι ΗΠΑ θέλουν να σταματήσουν κι αυτά τα σχέδια με το λεγόμενο Protecting Europe's Energy Security Clarification Act.

Πρόκειται για νομοσχέδιο με αναδρομική ισχύ από τις 19 Δεκεμβρίου, δηλαδή από την ημέρα επιβολής των κυρώσεων, που κυκλοφορεί εδώ και μια εβδομάδα στην Ουάσιγκτον και υποστηρίζεται από Ρεπουμπλικανούς και Δημοκρατικούς. Με αυτά τα “εργαλεία” οι ΗΠΑ μπορούν να επιβάλλουν κυρώσεις σε όλους όσους ασχοληθούν με τη συνέχιση του έργου. Πρόσωπα, εταιρείες, ασφαλιστικοί οργανισμοί, υπηρεσίες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, αλλά και κάθε επιχείρηση ή πρόσωπα που συμβάλλουν στον εξοπλισμό των πλοίων ή συμμετέχουν στην τοποθέτηση των αγωγών, συνοψίζει ο Μίχαελ Χαρμς, Γενικός Διευθυντής της Επιτροπής Ανατολικής Ευρώπης της Γερμανικής Οικονομίας. Και όχι μόνο.

Ακόμη και σε υπηρεσίες μπορούν να επιβληθούν κυρώσεις για χειρισμούς διοικητικής και νομικής φύσης. “Πρόκειται για μια απροκάλυπτη ανάμειξη στο νομικό σύστημα της ΕΕ και παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Γερμανίας και της Ευρώπης” αναφέρει ο Κλάους Ερνστ. “Υπάλληλος που δίνει άδεια κατά το γερμανικό ή ευρωπαϊκό δίκαιο, θα πρέπει να έχει στο πίσω μέρος του κεφαλιού του ότι μπορεί να απειληθεί προσωπικά από αμερικανικές κυρώσεις, για παράδειγμα με απαγόρευση εισόδου στις ΗΠΑ”. Ο επικεφαλής της Επιτροπής Οικονομικών έχει οργιστεί και ζητά από τη γερμανική κυβέρνηση να κάνει ό,τι το δυνατόν για να εμποδίσει την εφαρμογή του νομοσχεδίου. Να καλέσει τον Αμερικανό πρέσβη και να του δώσει να αντιληφθεί ότι η απειλή κυρώσεων είναι μη φιλική πράξη. Ο Κλάους Ερνστ θεωρεί ότι και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να αντιδράσει. Μπορεί ο Nord Strean 2 να διατρέχει τη Ρωσία και τη Γερμανία, αλλά στη χρηματοδότηση του έργου συμμετέχουν κι άλλες 4 χώρες της ΕΕ και το φυσικό αέριο θα φτάσει μέχρι τη Τσεχία και θα μοιραστεί σε ολόκληρη την Ευρώπη.

“Η Κομισιόν πρέπει να πάρει θέση και να καταδικάσει τις επιθέσεις των ΗΠΑ εναντίον των κυριαρχικών δικαιωμάτων των χωρών μελών της” τονίζει ο Ερνστ. “Μαζί με τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Πέτερ Αλτμάιερ οι αρμόδιοι Επίτροποι πρέπει να πετάξουν στην Ουάσιγκτον και να κάνουν σαφείς τις γερμανικές και ευρωπαϊκές θέσεις, ώστε να μην επιδέχονται παρερμηνείας”. Ως έσχατο μέσο ο Γερμανός βουλευτής αφήνει να εννοηθεί ότι θα μπορούσαν να επιβληθούν τιμωρητικοί δασμοί σε αμερικανικό φυσικό αέριο και κυρώσεις σε βάρος Αμερικανών πολιτικών.

Τόσο μακριά δεν θέλει να πάει ο Μίχαελ Χαρμς, γενικός διευθυντής της Επιτροπής Ανατολικής Ευρώπης της γερμανικής οικονομίας, γι αυτό απορρίπτει κυρώσεις επί των κυρώσεων. Στηρίζει μεν τα πολιτικά αιτήματα του Ερνστ, αλλά αμφιβάλλει για το κατά πόσο μπορεί κανείς να σταματήσει τους Αμερικανούς με αυτόν τον τρόπο. Αντίθετα θεωρεί ότι η γερμανική κυβέρνηση και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να τοποθετήσουν ένα οικονομικό “προστατευτικό δίχτυ” πάνω από το έργο. “Θα μπορούσε να είναι ένα καλό μέτρο αντίστασης για να δοθεί το μήνυμα στην Ουάσιγκτον ότι οι κυρώσεις δεν θα έχουν καμιά επιτυχία” σημειώνει ο Χαρμς. “Εκτός αυτού οι εμπλεκόμενες εταιρείες χρειάζονται νομική συνδρομή”.

Ωστόσο, οι Έρνστ και Χαρμς συμφωνούν ότι η επιβολή κυρώσεων εκτός αμερικανικής επικράτειας κλιμακώνει έτι περαιτέρω τις ήδη επιβαρυμένες γερμανοαμερικανικές σχέσεις. “Δεν πρέπει να υποκύψουμε” ζητά ο Κλάους Ερνστ. Όπως λέει, πριν από την πανδημία, επισκέφθηκε πολλές φορές τις ΗΠΑ και είχε πολλές συζητήσεις. Η εντύπωση που αποκόμισε είναι ότι οι ΗΠΑ δεν θέλουν να σταματήσουν την κατασκευή του αγωγού μόνο για να πουλήσουν στην Ευρώπη το δικό τους φυσικό αέριο. “Υπάρχει η επιθυμία που διαπερνά και τα δύο κόμματα, να τιμωρηθεί η Ρωσία, και λόγω της ανάμιξής της στις εκλογές. “Θα πρέπει να προειδοποιεί κανείς συνεχώς τους Αμερικανούς ότι η επίτευξη εξωτερικοπολιτικών στόχων δεν θα πρέπει να πλήττει συμμάχους”.

Ζαμπίνε Κίνκαρτς

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου