Brexodus: Η επόμενη μέρα και τα σενάρια του May-Exit

Οι μέρες κατά τις οποίες η Τερέζα Μέι χόρευε το αγαπημένο της τραγούδι των «Abba», ανήκουν για τα καλά στο παρελθόν καθώς πλέον η πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, χορεύει άρρυθμα και βαρύθυμα στο τέμπο του Brexit. Ενός Brexit που κανείς δεν περίμενε να έρθει έτσι.

Ήδη από την Πέμπτη, η καταστροφική συνεδρίαση της Βουλής των Κοινοτήτων αποτέλεσε για πολλούς το «κύκνειο άσμα» για τη συντηρητική πολιτικό. Η Τερέζα Μέι λοιπόν, κατά τη συντριπτική πλειονότητα, διάγει τις τελευταίες ημέρες της σύντομης -σχετικά- θητείας της και οι ομάδες των Συντηρητικών (ευρωσκεπτικιστές και ευρωπαϊστές) είτε την εγκαταλείπουν ένας προς έναν, είτε έχουν στραφεί με μένος εναντίον της. Η ημέρα της κρίσης στο Κοινοβούλιο για το σχέδιο της Μέι τελείωσε με σειρά παραιτήσεων, έντονη αμφισβήτηση από το κόμμα της και επιβεβαίωση των χειρότερων σεναρίων για το Brexit: αβεβαιότητα, κοινωνική, οικονομική, πολιτική.

Οι λάτρεις δε των λογοπαιγνίων, έχουν εμπλουτίσει και με το παραπάνω τα λεξικά της Οξφόρδης με νεοσύστατους όρους όπως «May-Exit» και «Brexodus», θέλοντας να αποδώσουν συνοπτικά το χάος που έχει απλωθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις συγκρούσεις γύρω από το σχέδιο συμφωνίας που επέλεξε η Τερέζα Μέι για την έξοδο της χώρας από την Ε.Ε.

Κάποιοι μιλούν για εκλογές, άλλοι για νέο δημοψήφισμα, ορισμένοι ζητούν παράταση στην αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, πάντως ένας είναι ο κοινός παρανομαστής - η Μέι θα αποτελέσει παρελθόν. Όπως μάλιστα αναφέρει χαρακτηριστικά ο Μάρτιν Γουλφ στους «Financial Times», «η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι κατάφερε να ενώσει το βαθιά διχασμένο έθνος σε ένα πράγμα: Ολοι πιστεύουν ότι η συμφωνία την οποία συνέταξε η ομάδα της Ντάουνινγκ Στρι, είναι άθλια!». Οι πολέμιοι του Brexit πιστεύουν ότι το σχέδιο που ορίζει μια «ημι-μόνιμη κατάσταση» και χωρίζει τη Βόρεια Ιρλανδία από την υπόλοιπη χώρα επ’ αόριστον, είναι μακράν χειρότερη από την ιδιότητα του μόνιμου μέλους της Ε.Ε., ενώ οι θιασώτες της εξόδου από την Ε.Ε. θεωρούν ότι αυτή η ενδιάμεση κατάσταση θα είναι πολύ χειρότερη από μια καθαρή έξοδο. Συνεπώς, η Οξφορδιανή πολιτικός έχει καταφέρει να τους έχει όλους εναντίον της! Στις τάξεις των Συντηρητικών, στη Βουλή, στον λαό.

Υπενθυμίζεται, ότι μετά την ανακοίνωση στο Κοινοβούλιο του σχεδίου της συμφωνίας με την Ε.Ε., παραιτήθηκαν δύο υπουργοί και δύο υφυπουργοί, εκ των οποίων και οι αρμόδιοι για το Brexit! Ο αρμόδιος για το Brexit, Ντόμινικ Ράαμπ, η υπουργός Εργασίας, Εσθέρ ΜακΒέι, καθώς και οι υφυπουργοί Σουέλα Μπρέιβμαν (για το Brexit) και Σαϊσέλ Βάρα (Βόρειας Ιρλανδίας) υπέβαλαν τις παραιτήσεις τους διαφωνώντας με το σχέδιο της Μέι. Την ίδια ώρα, ο σκληρός ευρωσκεπτικιστής βουλευτής των Τόρις, Τζέικομπ Ρις-Μογκ, κατέθεσε πρόταση μομφής κατά της πρωθυπουργού από κοινού με άλλους 20 βουλευτές (για την πρόταση μομφής για έναν ηγέτη του Συντηρητικού Κόμματος χρειάζονται τουλάχιστον 48 επιστολές, καθώς πρέπει να υπερψηφιστεί από το 50% των Συντηρητικών βουλευτών).

Τα πράγματα λοιπόν, έχουν φτάσει σχεδόν στο απροχώρητο για την Βρετανίδα πρωθυπουργό και πλέον οι επιλογές όλο και μειώνονται. Όσον αφορά το τι ξημερώνει για το Ηνωμένο Βασίλειο, έξι δείχνουν να είναι τα επικρατέστερα σενάρια:

1. Η Βουλή, «μπλοκάρει» το σχέδιο συμφωνίας της Μέι. Αν 51 Συντηρητικοί ευρωσκεπτικιστές, οι Εργατικοί, το Εθνικό Κόμμα Σκοτίας (SNP) και το συντηρητικό βορειοϊρλανδικό DUP ταχθούν κατά του σχεδίου, είναι εξαιρετικά πιθανόν να συμβεί. (Πιθανότητα να συμβεί: 40%)
2. Πρόταση μομφής από Συντηρητικούς. Εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, θα συγκεντρωθούν οι απαιτούμενες 48 επιστολές και εντός εβδομάδας θα συζητηθεί η πρόταση δυσπιστίας. Αν νικήσει η Μέι, δεν θα μπορεί κανείς να την κουνήσει για τους επόμενους 12 μήνες. Αν χάσει, ξεκινά η διαδικασία της διαδοχής. (Πιθανότητα να συμβεί: 30%)
3. Η Μέι κάνει πίσω, δέχεται την πολιτική της ήττα και αποσύρει το σχέδιό της. Αν υποχωρήσει και ζητήσει επαναδιαπραγμάτευση με την Ε.Ε., αφενός είναι εξαιρετικά αμφίβολο το αν οι Βρυξέλλες θα συμφωνήσουν κι αφετέρου είναι σαν να ομολογεί την πολιτική της ήττα. (Πιθανότητα να συμβεί: 10%)
4. Παράταση της ημερομηνίας αποχώρησης (29 Μαρτίου) μέσω επιμήκυνσης του άρθρου 50. Απίθανο το να δεχόταν κάτι τέτοιο η Ε.Ε., καθώς αρκετές ευρωπαϊκές χώρες ζητούν Brexit το ταχύτερο δυνατόν. (Πιθανότητα να συμβεί: 10%)
5. Προκήρυξη νέων εκλογών. Αν δεν κερδίσει την υποστήριξη του Κοινοβουλίου η Μέι, χρειάζονται τα 2/3 του Κοινοβουλίου για να αποφανθεί το Σώμα πως πρέπει να γίνουν εκλογές. Αν ψηφίσουν θετικά, οι εκλογές θα γίνουν μέχρι το τέλος Ιανουαρίου! Παρά το χάος, οι αναλυτές δεν δίνουν πολλές πιθανότητες σε αυτό το σενάριο. (Πιθανότητα να συμβεί: 9%)
6. Δεύτερο δημοψήφισμα. Ένα σχεδόν απίθανο σενάριο καθώς η Μέι το απέκλεισε και δεν φαίνεται πιθανόν να το ψηφίσει η Βουλή. Πάντως, το επιθυμεί το 55% των πολιτών. (Πιθανότητα να συμβεί: 1%)

Ένας μεγάλος φόβος των Βρετανών συζητιέται τελευταία και όσο το χάος παρατείνεται, τόσο το απίθανο σενάριο μοιάζει να δείχνει όλο και λιγότερο αδύνατο. Όσο απίστευτο κι αν ακούγεται, το Brexit θα μπορούσε να οδηγήσει στην ένωση της Βόρειας Ιρλανδίας με τη «μητέρα» Ιρλανδία! Υπενθυμίζεται πως το σχέδιο της Ντάουνινγκ Στριτ, ορίζει ότι σε πρώτη φάση δεν θα υπάρξουν «σκληρά σύνορα» μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της Ιρλανδικής Δημοκρατίας, που αποτελεί κράτος-μέλος της Ε.Ε.

Έτσι, οι ευρωσκεπτικιστές κατηγορούν τη Μέι ότι αποδέχεται ειδικό καθεστώς σε τμήμα που ανήκει στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς το σύνολο της Βρετανίας και η Ε.Ε. θα εξακολουθήσουν να αποτελούν ενιαία τελωνειακή επικράτεια. Παράλληλα, το φιλοβρετανικό Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (DUP) της Βόρειας Ιρλανδίας, το οποίο στηρίζει με ψήφο ανοχής την κυβέρνηση των Συντηρητικών, έχει ενοχληθεί και ζητεί την απομάκρυνση της Μέι από την πρωθυπουργία, αλλιώς θα καταψηφίσει το σχέδιο συμφωνίας για το Brexit.