Κυβερνητική κρίση στην Ιταλία - Τρία σενάρια

Η κυβέρνηση συμμαχίας στην Ιταλία βρίσκεται ένα βήμα πριν την κατάρρευση με τον υπουργό Εσωτερικών και επικεφαλής του ακροδεξιού κόμματος της Λέγκας, Ματέο Σαλβίνι, να αναδεικνύεται σε ρυθμιστή των εξελίξεων.

Χθές, εξάλλου, απαίτησε πρόωρες εκλογές, πιέζοντας τον πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, προκαλώντας την οργή των εταίρων του στο Κίνημα Πέντε Αστέρων (M5S , «αντισυστημικό»).

«Ας πάμε απευθείας στο κοινοβούλιο για να επιβεβαιώσουμε ότι δεν υπάρχει πλέον [κυβερνητική] πλειοψηφία», υπογράμμισε ο Σαλβίνι, αντιπρόεδρος και ισχυρός άνδρας της ιταλικής κυβέρνησης, σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησε. «Ας δώσουμε την εξουσία πίσω στους ψηφοφόρους», αξίωσε.

Η κυβέρνηση συμμαχίας ήδη τρέκλιζε από νωρίτερα χθες, όταν η Λέγκα χαρακτήρισε την προκήρυξη πρόωρων εκλογών τη «μοναδική εναλλακτική» στον πολιτικό γάμο με το M5S.

Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε χθες βράδυ, ο πρωθυπουργός Κόντε κατηγόρησε τον Σαλβίνι ότι κατασκεύασε την κυβερνητική κρίση και ότι αξιώνει να διεξαχθούν πρόωρες εκλογές για να κεφαλαιοποιήσει το ότι οι δημοσκοπήσεις του δίνουν υψηλά ποσοστά, πάνω από το 30% των προθέσεων ψήφου.

Ο Κόντε, που δεν ανήκει σε κανένα από τα δύο κόμματα της συμμαχίας, κατηγόρησε τον υπουργό Εσωτερικών πως κρύβεται πίσω από «ρητορεία και συνθήματα για τα μέσα ενημέρωσης» και τον προέτρεψε να εξηγήσει στο κοινοβούλιο «γιατί αποφάσισε να διακόψει το έργο αυτής της κυβέρνησης τόσο πρόωρα και αιφνίδια».

Η ένταση ανάμεσα στη Λέγκα και στο M5S σιγόβραζε επί μήνες, αλλά προχθές Τετάρτη ξέσπασε ανοιχτά, αφού το M5S Κίνημα Πέντε Αστέρων καταψήφισε την πρόταση για το έργο σιδηροδρομικής σύνδεσης υψηλής ταχύτητας Γαλλίας-Ιταλίας.

Η κυβέρνηση συμμαχίας είχε φθάσει επανειλημμένα στα πρόθυρα της διάλυσης τον τελευταίο χρόνο, καθώς τα δύο κόμματα συγκρούστηκαν για διάφορα ζητήματα, από την αυτονομία των ιταλικών περιφερειών ως τον κατώτερο μισθό.

Τρία είναι τα σενάρια σε περίπτωση πρόωρων εκλογών για τις πιθανές εκλογικές συμμαχίες και το μοίρασμα των εδρών στο Κοινοβούλιο και τη Γερουσία, όπως προκύπτει από τους υποθετικούς υπολογισμούς, λαμβάνοντας ως γνώμονα την τελευταία δημοσκόπηση της AGI/YouTrend την 1η Αυγούστου. Σε αυτήν τη σφυγμομέτρηση η Λέγκα πιστώνεται με ποσοστό 36,8%, το κεντροαριστερό Pd (Δημοκρατικό Κόμμα) με 21,7%, το Κίνημα 5 Αστέρων με 17,6%, το δεξιό Forza Italia (του Σίλβιο Μπερλουσκόνι) με 7,3% , το ακροδεξιό «Αδέλφια της Ιταλίας» (FdI) με 6,4%, το κεντρώο +Europa με 2,9%, οι Πράσινοι με 2,3% και «Η Αριστερά» με 2%. Και στους τρεις πιθανονολογούμενους εκλογικούς συνδυασμούς, με βάση την κοινή ή όχι κάθοδο των δυνάμεων της Κεντροδεξιάς (που θα υπολογίζει διαφορετικά την κατανομή εδρών με βάση το ποσοστό των δυνάμεων και το άθροισμά του), ο κερδισμένος μένει πάντα ο Σαλβίνι.

Το πρώτο σενάριο προβλέπει μία προγραμματική συνεργασία και κάθοδο στις εκλογές με όλες τις δυνάμεις της Κεντροδεξιάς. Εάν επιβεβαιωθούν τα ποσοστά της δημοσκόπησης, μία κοινή κάθοδος όλων των δυνάμεων της Κεντροδεξιάς (Λέγκα-Forza Italia-FdI) στις εκλογές θα εξέλεγε μία συντριπτική πλειοψηφία τόσο στο Κοινοβούλιο (416 έδρες από τις 618) όσο και στη Γερουσία (210 από 309). Συνεπώς και στα δύο Σώματα η Κεντροδεξιά θα είχε πάνω από τα 2/3 των εδρών. Η μόνη σημαντική δύναμη της αντιπολίτευσης θα έμενε το Pd με 119 έδρες στο Κοινοβούλιο και 57 στη Γερουσία, καθώς θα ήταν το μόνο κόμμα της Αριστεράς που θα ξεπερνούσε το όριο του 3%. Το Κίνημα των 5 Αστέρων, που ήταν το πρώτο κόμμα στις προηγούμενες εκλογές (Μάρτιος 2018) θα εξέλεγε μόνον 81 βουλευτές και 40 γερουσιαστές.

Η δεύτερη υπόθεση προβλέπει την περίπτωση ο Σαλβίνι να επιλέξει μία μοναχική πορεία της Λέγκας στις εκλογές. Με σχεδόν το 37% των ψήφων το κόμμα του θα ήταν μακράν η μεγαλύτερη κοινοβουλευτική παράταξη , με 283 έδρες στο Κοινοβούλιο και 143 στη Γερουσία. Όμως, αυτοί οι αριθμοί δεν αρκούν για να του εξασφαλίσουν μία πλειοψηφία. Σε αυτήν την περίπτωση θα ήταν άκρως απαραίτητοι για τον Σαλβίνι οι 62 βουλευτές και οι 31 γερουσιαστές που θα εξέλεγαν οι Forxa Italia και το ακροδεξιό FdI. Σε μία περίπτωση μοναχικής καθόδου της Λέγκας, το Pd θα εξέλεγε 153 βουλευτές και 73 γερουσιαστές, ενώ το Κίνημα 5 Αστέρων 118 και 60, αντίστοιχα.

Το τρίτο σενάριο προβλέπει μία κοινή κάθοδο της Λέγκας με το FdI, αλλά όχι το Forza Italia. Με πάνω από 43%, αυτή η υποθετική συμμαχία θα εξασφάλιζε μία ευρεία πλειοψηφία με 353 έδρες στη Βουλή και 181 στη Γερουσία. Σε αυτήν την περίπτωση, στα δύο Σώματα του Κοινοβουλίου οι ομάδες της αντιπολίτευσης θα ήταν τρεις: Της Κεντροαριστεράς (131 βουλευτές και 61 γερουσιαστές), του Κινήματος (102-50) και η τρίτη της Forza Italia (30-15).