Ο αμφιλεγόμενος Ζάϊρ Μπολσονάρου

«Ο Μπολσονάρου δεν είναι Μπερλουσκόνι. Είναι Γκαίμπελς». Αυτός ήταν ο πρόσφατος τίτλος άρθρου που αναρτήθηκε στο ForeignPolicy ενώ το BBC αναρωτιόταν αν ο Βραζιλιάνος ακροδεξιός είναι « Ο Τραμπ της τροπικής ζώνης».

Τίνος σύμπτωμα είναι λοιπόν ο Ζάϊρ Μπολσονάρου που κέρδισε τον πρώτο γύρο των εκλογών στη Βραζιλία αποσπώντας 46% στον πρώτο γύρο έναντι 29% του αριστερού Φερνάντο Αντάντ; Εν όψει του δεύτερου γύρου που θα διεξαχθεί την 28^η Οκτωβρίου, ειδικοί αναλυτές επιχειρούν να ερμηνεύσουν το φαινόμενο ανόδου της ακροδεξιάς στη χώρα της σάμπας και του φούτμπολ που βιώνει τα τελευταία χρόνια τις συνέπειες της πιο βαθιάς οικονομικής κρίσης από τη δεκαετία του 30. «Η Βραζιλία έχει γίνει το διεθνές πολιτικό εργαστήριο μιας νέας πιθανής συμμαχίας μεταξύ του νεοφιλελευθερισμού και του λαϊκισμού της άκρας δεξιάς» υποστηρίζει ο Ζοέλ Μπιρμάν, Βραζιλιάνος Καθηγητής Ψυχιατρικής και Ψυχανάλυσης στο Πανεπιστήμιο του Ρίο ντε Τζανέιρο αναδεικνύοντας την άμεση σχέση μεταξύ οικονομίας, ψυχολογίας και πολιτικής.

Ο Μπολσονάρου εκμεταλλεύτηκε πολιτικά λοιπόν το θυμό των κατοίκων των μεγάλων πόλεων που έχουν έρθει αντιμέτωποι με την εκτίναξη της ανεργίας και την έλλειψη προοπτικής. Όπως εκμεταλλεύτηκε και το πολιτικό κενό που δημιούργησε η κατάρρευση των παραδοσιακών κομμάτων κυρίως εξαιτίας των σκανδάλων διαφθοράς.

Πως όμως ένας εθνικιστής πολιτικός έχει καταφέρει να πείσει πως θα κάνει μια φιλελεύθερη στροφή που θα ευεργετήσει τη χώρα και για ποιο λόγο οι αγρότες τον υποστηρίζουν; Η απάντηση μπορεί σε ένα πρώτο επίπεδο να στριμωχτεί στα τρία B “ Βίβλος, βόδι, σφαίρα ( balle)» δεδομένου πως οι ψηφοφόροι του είναι κάτοικοι της υπαίθρου και πιστοί Ευαγγελιστές. Η επιτυχία όμως του Μπολσονάρου κρύβεται στα λόμπι των μεγαλοαγροτών που φιλοδοξούν να επωφεληθούν από την πολιτική του ατζέντα που συνδυάζει σκληρά νεοφιλελεύθερα μέτρα με κοινωνικό συντηρητισμό. Γι’ αυτό προφανώς – μεταξύ άλλων- ο Economist τον χαρακτήρισε πρόσφατα ως την ύστατη απειλή στη Λατινική Αμερική.