Ο νομισματικός πόλεμος του Ντόναλντ Τραμπ
Δεν είναι μυστικό ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος θέλει να αποδυναμώσει την ισοτιμία του δολαρίου ώστε να τονώσει την εγχώρια οικονομία. Σε διάφορες περιστάσεις έχει αφήσει να εννοηθεί ότι το δολάριο είναι πολύ ισχυρό έναντι των αντίπαλων νομισμάτων – και κάποιοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι ίσως έχει δίκιο. Το αμερικανικό δολάριο ίσως είναι όντως υπερτιμημένο, πιέζοντας το εμπόριο στο εξωτερικό, αλλά και τις βιομηχανικές δραστηριότητες, που είναι ένα πολύ σημαντικός τομέας για την επανεκλογή του Τραμπ.
Εδώ και μέρες, υπάρχει έντονη φημολογία ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα προχωρήσει σε συγκεκριμένες δράσεις ώστε να αποδυναμώσει το δολάριο κάνοντας μία εντυπωσιακή – και ενδεχομένως – επικίνδυνη μεταστροφή της πολιτικής που ακολουθεί η Ουάσιγκτον εδώ και χρόνια. Ωστόσο, δεν είναι σαφές το πόσο αποτελεσματική θα ήταν αυτή η στρατηγική και, φυσικά, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να γυρίσει μπούμερανγκ σε περίπτωση που άλλες χώρες κάνουν αντίποινα, αυξάνοντας τις τιμές στα εισαγόμενα προϊόντα και αποδυναμώνοντας την αγοραστική δύναμη των αμερικανικών νοικοκυριών.
«Θα μπορούσε να ξεκινήσει νομισματικός πόλεμος», προειδοποίησε σε σημείωμά της η Bank of America, προειδοποιώντας τους πελάτες της για τις εξελίξεις.
Η κυβέρνηση διαθέτει διάφορα μέσα για να αποδυναμώσει το δολάριο. Το πρώτο θα ήταν η εγκατάλειψη μετά από δύο και πλέον δεκαετίες της πολιτικής του ισχυρού δολαρίου. Επίσης, ο Τραμπ θα μπορούσε να πει στο υπουργείο Οικονομικών να πουλήσει δολάρια ώστε να μειωθεί η αξία τους. Βέβαια, κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί από το 1995.
Ειδικοί τονίζουν ότι οποιαδήποτε κίνηση της κυβέρνησης θα πρέπει να συνοδευτεί από τη στήριξη της Ομοσπονδιακής Τράπεζας για να είναι επιτυχής. Ο Ντόναλντ Τραμπ, από την πλευρά του, έχει μιλήσει πολλές φορές για την ανάγκη να αποδυναμωθεί το δολάριο, ενώ έχει κατηγορήσει την Κίνα, αλλά και την Ευρώπη, ότι «παίζουν» με τα νομίσματά τους. Τον περασμένο μήνα, μάλιστα, κατηγόρησε ανοιχτά τη διοίκηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι το δολάριο είναι υπερτιμημένο σε σχέση με όλα σχεδόν τα ισχυρά νομίσματα στον κόσμο, με αποτέλεσμα κάποιοι αναλυτές να υποστηρίζουν ότι ο Τραμπ έχει δίκιο σε κάποια σημεία.
Όσον αφορά το δολάριο, η ισοτιμία του εκτοξεύθηκε στα μέσα του 2016 και έκτοτε συνεχίζει να κινείται σε υψηλά επίπεδα, στο πλαίσιο των διεθνών ισοτιμιών των ισχυρών νομισμάτων του πλανήτη. Βέβαια, η άνοδος αυτή οφείλεται μεταξύ άλλων στην αδυναμία της παγκόσμιας οικονομίας, αλλά και στις πολιτικές του τραμπ, που έδωσε ώθηση στην αμερικανική οικονομία και τα εταιρικά κέρδη, καθώς προχώρησε σε δραστικές μειώσεις στους φόρους.
Ένας ακόμα λόγο για την ισχύ του δολαρίου είναι το γεγονός ότι πρόκειται για παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Αυτό δημιουργεί ισχυρή ζήτηση, με αποτέλεσμα να είναι πολύ δύσκολο να χάσει την αξία του.
Παρόλα αυτά, ο Τραμπ και συνεργάτες τους έχουν προσπαθήσει στο παρελθόν να αποδυναμώσουν το δολάριο, με μία σχετική επιτυχία.
Σύμφωνα με την Bank of America, ο καλύτερος τρόπος για να το κάνουν αυτό θα ήταν να ανακοινώσουν ότι εγκαταλείπουν την πολιτική του «ισχυρού δολαρίου», που ξεκίνησε ο Μπιλ Κλίντον το 1995. Κάτι τέτοιο θα ήταν αποτελεσματικό, λένε αναλυτές της Bank of America, και θα μπορούσε να οδηγήσει σε πτώση του αμερικανικού νομίσματος κατά 5% έως 10%.
Σε αυτή την περίπτωση, υπάρχει ένας μεγάλος κίνδυνος: άλλες χώρες θα απαντούσαν απέναντι στην αλλαγή της πολιτικής των ΗΠΑ αποδυναμώνοντας επίσης τα εθνικά τους νομίσματα.
Ένας άλλος τρόπος για να αποδυναμωθεί το δολάριο θα ήταν μία ευθεία παρέμβαση στην αγορά συναλλάγματος, κάτι που θα έπρεπε να γίνει σε συνεργασία με τη Fed, καθώς το υπουργείο Οικονομικών έχει πρόσβαση μόνο σε μικρό μέρος των αποθεμάτων της χώρας. Μην ξεχνάμε ότι στις αγορές διαπραγματεύονται περίπου 5 τρισ. δολάρια την ημέρα, σχεδόν το πενταπλάσιο ποσό σε σχέση με το 1995, που ξεκίνησε η πολιτική του ισχυρού δολαρίου.
Ωστόσο, η Goldman Sachs και πολλοί αναλυτές προειδοποιούν για τους κινδύνους που ενέχει η παρέμβαση στις αγορές συναλλάγματος.