Τεράστιο σκάνδαλο βάζει λουκέτο σε βραζιλιάνικο κολοσσό
Ο βραζιλιάνικος όμιλος-κολοσσός των κατασκευών Odebrecht SA, αντιμέτωπος με υψηλά χρέη και πολυετείς έρευνες για διαφθορά, ανακοίνωσε χθες Δευτέρα ότι υπέβαλε αίτηση προστασίας από τους πιστωτές του, με στόχο να αναδιαρθρωθούν οφειλές του ύψους μεταξύ 13 και 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η εξέλιξη σηματοδότησε την έναρξη μιας διαδικασίας που δεν αποκλείεται να αποδειχθεί η μεγαλύτερη αναδιάρθρωση εταιρικών χρεών στην ιστορία της Λατινικής Αμερικής.
Η αίτηση υπαγωγής στον πτωχευτικό κώδικα ακολουθεί τα ολοένα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετώπιζε τα τελευταία χρόνια η Οντεμπρέχτ, για καιρό η μεγαλύτερη κατασκευαστική εταιρεία της Λατινικής Αμερικής και το μεγαλύτερο όνομα που ενεπλάκη στην ευρεία και σαρωτική έρευνα για διαφθορά πολιτικών στη Βραζιλία και σε όλη την περιοχή.
Σε ανακοίνωσή της, η διεύθυνση της Οντεμπρέχτ εξήγησε ότι η προστασία από τους πιστωτές της θα της προσφέρει τον καλύτερο δυνατό τρόπο να προχωρήσει στην αναδιάρθρωση του χρέους της, καθώς αρκετοί από τους επενδυτές που το διακρατούν προχωρούν σε κινήσεις για την συντηρητική κατάσχεση πόρων της ως εγγύηση για ανεξόφλητες οφειλές της.
Η αναδιάρθρωση χρέους αφορά τόσο τη μητρική εταιρεία, όσο και το δίκτυο των δεκάδων θυγατρικών και εταιρειών συμμετοχών της.
Από τη διαδικασία εξαιρούνται πάντως καίριες λειτουργικές μονάδες του ομίλου, ιδίως η εταιρεία η οποία για κάποιους είναι το πετράδι του στέμματος, η Braskem SA, η μεγαλύτερη πετροχημική εταιρεία στη Λατινική Αμερική. Εξαιρούνται ακόμη η κατασκευαστική OEC, η πετρελαϊκή Ocyan, τα ναυπηγεία Enseada, η επιχείρηση μεταφορών Odebrecht Transport και η κατασκευάστρια κατοικιών Incorporadora OR.
Η θυγατρική του ομίλου που παράγει αιθανόλη και ζάχαρη, η Atvos Agroindustrial Participacoes SA, που έχει υποβάλει χωριστά αίτηση προστασίας από τους πιστωτές της, επίσης εξαιρείται από τη διαδικασία η οποία κινήθηκε χθες.
Η πτώση της αυτοκρατορίας Οντεμπρέχτ άρχισε εβδομήντα χρόνια μετά την ίδρυσή της (1944), το 2014, όταν ο όμιλος μετατράπηκε στον κύριο στόχο της μεγαλύτερης έρευνας για πολιτική διαφθορά στην ιστορία της Βραζιλίας.
Ο πρώην διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Μαρσέλου Οντεμπρέχτ, εγγονός του ιδρυτή της αυτοκρατορίας, συνελήφθη το 2015 και αργότερα καταδικάστηκε να εκτίσει 19 χρόνια κάθειρξη για ενεργητική διαφθορά. Η ποινή του μειώθηκε κατόπιν σε 10 χρόνια κάθειρξη. Τελεί υπό κατ' οίκον κράτηση από τα τέλη του 2017 και δεν έχει πλέον λόγο στη διοίκηση του ομίλου.
Το 2016, ο όμιλος Οντεμπρέχτ δέχθηκε να πληρώσει το υψηλότερο πρόστιμο στην ιστορία της Βραζιλίας για διαφθορά κατόπιν συμφωνίας με εισαγγελείς στη Βραζιλία, στις ΗΠΑ και στην Ελβετία. Κατέβαλε τουλάχιστον 3,5 δισεκ. δολάρια. Το σκάνδαλο εξαπλώθηκε σε πολλές ακόμη χώρες όπου δραστηριοποιείται η εταιρεία, ιδίως στο Περού — ο πρώην πρόεδρος Άλαν Γκαρσία, που φερόταν να ενέχεται στην υπόθεση, αυτοκτόνησε τον Απρίλιο — αλλά και στο Μεξικό, στην Αργεντινή, στην Κολομβία, στον Ισημερινό.
Έκτοτε, ο όμιλος εκποιεί πόρους για να εξασφαλίζει ρευστό, καθώς τα κόστη του δανεισμού του απογειώθηκαν. Τα τελευταία χρόνια, η εταιρεία αποχέτευσης Odebrecht Ambiental πωλήθηκε στην καναδική Brookfield Asset Management έναντι 800 εκατ. δολαρίων, ενώ το υδροηλεκτρικό φράγμα Chaglla πωλήθηκε στην κινεζική Three Gorges Corporation έναντι 1,4 δισεκ. δολαρίων. Μολαταύτα, αρκετές από τις άλλες εταιρείες του ομίλου μπήκαν σε διαδικασία αναδιάρθρωσης των χρεών τους.
Το αίτημα επιτρέπει σε μια υπερχρεωμένη εταιρεία, υπό την προϋπόθεση πως δεν έχει κηρύξει στάση πληρωμών, να συνεχίζει τη δραστηριότητά της, να κρατά τους υπαλλήλους της, ενώ της δίνει προθεσμία έξι μηνών για την ρύθμιση των δικαστικών προσφυγών των πιστωτών της ενόσω προχωρά στην αναδιοργάνωσή της.
Ανάμεσα στους κυριότερους πιστωτές του ομίλου είναι βραζιλιάνικες τράπεζες (BNDES, Banco do Brasil, Caixa Económica Federal), ξένα επενδυτικά ταμεία και ιδιώτες.
Το αίτημα υπαγωγής στον πτωχευτικό κώδικα, που υποβλήθηκε σε δικαστήριο στο Σαν Πάουλου, θεωρείται ότι επιταχύνθηκε εξαιτίας της αναστολής της διαδικασίας πώλησης της Braskem στην ολλανδική LyondellBasell.