Η Κύπρος αλλάζει πρόσωπο και προσελκύει επενδύσεις
Για πολύ καιρό η Κύπρος, εκτός από φορολογικός παράδεισος, θεωρείτο τεράστιο καταφύγιο «μαύρου» χρήματος, υποστηρίζει η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt προσθέτοντας ότι τώρα η κυπριακή κυβέρνηση υπό την πίεση των ΗΠΑ, κλείνει τους ύποπτους λογαριασμούς.
Το νέο θέμα που αναδεικνύεται τώρα στην Κύπρο είναι η εξόρυξη του φυσικού αερίου, που μπορεί να οδηγήσει σε οικονομικό θαύμα τη χώρα, ενώ και σε αυτό οι ΗΠΑ έχουν ρόλο-κλειδί.
Σύμφωνα με την Handelsblatt μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, η Κύπρος έγινε δημοφιλής τόπος ξεπλύματος «μαύρου» χρήματος, προερχόμενου κυρίως από τη Ρωσία και την Ουκρανία, με τα ανεπίσημα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου να εκτιμούν ότι το ποσό ανερχόταν στα 12 δισ. ευρώ πριν έξι χρόνια, ενώ σήμερα σε λιγότερο από 5 δισ. ευρώ.
Όπως αναφέρεται, οι ΗΠΑ πιέζουν τη Λευκωσία να σταματήσει κυρίως τις ύποπτες συναλλαγές Ρώσων ολιγαρχών στη χώρα. Η εισροή ρωσικού χρήματος στην Κύπρο δημιούργησε μια γιγάντια φούσκα, καθώς το 2010 ο ισολογισμός των εμπορικών τραπεζών ήταν εννεαπλάσιος του ΑΕΠ της χώρας. Όπως αναφέρει η γερμανική εφημερίδα οι κυπριακές τράπεζες επένδυαν μεγάλο μέρος των χρημάτων στα υψηλής απόδοσης, αλλά ταυτόχρονα υψηλού ρίσκου, ελληνικά ομόλογα και το 2012 η Κύπρος εισήλθε στη δίνη της ελληνικής οικονομικής κρίσης, με αποτέλεσμα να χρειαστεί πρόγραμμα διάσωσης ύψους 10 δισ. ευρώ από την ΕΕ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Αφού η χώρα αντιμετώπισε τις συνέπειες της κρίσης, η καταπολέμηση του μαύρου χρήματος ήρθε πάλι στο προσκήνιο. «Οι δουλειές αυτές έχουν παρέλθει, δεν τις θέλουμε πλέον», δηλώνει ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης. Οι τράπεζες πλέον εξετάζουν εξονυχιστικά τους πελάτες. Παράκτιες εταιρείες; που δεν παρουσιάζουν επιχειρηματική δραστηριότητα και δεν έχουν φυσική παρουσία στο νησί; καταργούνται. Χωρίς να έχουν δώσει επίσημα στοιχεία οι τράπεζες, άτομα με εσωτερική γνώση του θέματος εκτιμούν ότι έχουν κλείσει γύρω στους 70.000 ύποπτους λογαριασμούς, όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα.
Στο παρελθόν ο οικονομικός τομέας μαζί με τον τουρισμό αποτελούσαν τους πυλώνες τις κυπριακής οικονομίας, αλλά τώρα αναδύεται ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο για τη χώρα που αφορά την εξόρυξη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Η κυπριακή κυβέρνηση εκτιμά ότι περισσότερα από 1 τρισ. κ.μ. θα αποδώσει το κοίτασμα «Αφροδίτη» τα επόμενα 18 χρόνια. Συγκεκριμένα, ο υπουργός Ενέργειας Γ. Λακοτρύπης εκτιμά ότι τα έσοδα θα ανέλθουν στα 8 δισ. ευρώ. Ένα κονσόρτσιουμ εταιρειών που αποτελείται από τη Shell (Ολλανδία), Noble Energy (ΗΠΑ) και Delek (Ισραήλ) θα ξεκινήσει την εξόρυξη το 2024.
Και η «Αφροδίτη» αποτελεί ένα μόνο από τα κοιτάσματα που έχουν εντοπιστεί στην Κύπρο. Ο ενεργειακός κολοσσός Exxon Mobil ανακοίνωσε το Φεβρουάριο ότι το πλοίο-γεωτρύπανο «Stena Max» εντόπισε νοτιοδυτικά της Κύπρου «ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα φυσικού αερίου της τελευταίας τριετίας», ενώ ένα χρόνο πριν η ιταλική Eni επίσης εντόπισε κοίτασμα φυσικού αερίου.
Ωστόσο, ο εντοπισμός των κοιτασμάτων φυσικού αερίου αποτελεί από πολιτικής άποψης «εκρηκτική ύλη», καθώς η Τουρκία, που κατέχει το βόρειο τμήμα του νησιού από το 1974, διεκδικεί μέρος της κυπριακής ΑΟΖ. Το 2017, η Τουρκία κατέπλευσε με πολεμικά πλοία στη διεκδικούμενη περιοχή, εμποδίζοντας τη γεώτρηση πλοίου της Eni. Αν και οι Ιταλοί υποχώρησαν, οι Αμερικανοί ξεκαθαρίζουν τη θέση τους, αναφέρει η εφημερίδα. Η Exxon Mobil έχει τη στήριξη της Ουάσιγκτον για το σχέδιο εξόρυξης φυσικού αερίου στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου. Οι ΗΠΑ επίσης υποστηρίζουν το σχέδιο Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ για την κατασκευή αγωγού που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Ανατολική Μεσόγειο στη Δυτική Ευρώπη. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο συναντήθηκε με τους ηγέτες των τριών χωρών για την προώθηση του έργου. Η Ουάσιγκτον βλέπει το σχέδιο για τον αγωγό της Ανατολικής Μεσογείου ως αντίβαρο στo Nord Stream 2- που θα μπορούσε να συμβάλλει στον περιορισμό της ρωσικής επιρροής στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας.