Το μεγάλο κόλπο με το χρυσό της Αφρικής

Χρυσός αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων βγαίνει κάθε χρόνο από την Αφρική μέσω των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Μέσης Ανατολής – περιοχές που αποτελούν πύλες εισόδου για την Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού – όπως αποκαλύπτει το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters σε αποκλειστικό ρεπορτάζ του.

Σύμφωνα με στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το πρακτορείο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα εισήγαγαν το 2016 χρυσό αξίας 15,1 δισ. δολαρίων, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα του πλανήτη και σημαντικά αυξημένο από την εισαγωγή των μόλις 1,3 δισ. δολαρίων πριν από μία δεκαετία. Το βάρος του χρυσού έφτανε τους 446 τόνους – με διάφορους βαθμούς καθαρότητας – αυξημένος σημαντικά από τους 67 τόνους του 2006.

Σημαντικό μέρος του χρυσού δεν είχε καταγραφεί στις εξαγωγές Αφρικανικών χωρών. Ειδικοί αναλυτές και traders που ερωτήθηκαν από το Reuters, απάντησαν ότι αυτό σημαίνει ότι μεγάλες ποσότητες χρυσού έφυγαν από την Αφρική χωρίς να πληρωθούν φόροι στη χώρα που τον εξόρυξε.

Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που βγαίνουν στην επιφάνεια εμπεριστατωμένα ρεπορτάζ για τη μαύρη αγορά στο χρυσό από τις Αφρικανικές χώρες, στα χρυσωρυχεία των οποίων δουλεύουν ακόμα και μικρά παιδιά. Μάλιστα, αρκετές φορές δεν ευθύνονται καν οι εταιρείες εκμετάλλευσης, δεδομένου ότι η κρατική επίβλεψη είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη.

Ωστόσο, αυτή είναι η πρώτη φορά που ένα πρακτορείο, όπως το Reuters, δίνει μία εκτίμηση του μεγέθους του μαύρου εμπορίου.

Στην αλυσίδα του παρεμπορίου, δεν είναι όλοι παράνομοι. Οι περισσότεροι εργαζόμενοι σε ορυχεία εργάζονται νόμιμα. Αυτοί στέλνουν το χρυσό σε ενδιάμεσους, οι οποίοι στέλνουν το χρυσό στο εξωτερικό ή κάνουν εμπόριο σε διάφορες χώρες της Αφρικής. Για παράδειγμα, το Κογκό είναι από τους μεγαλύτερους παραγωγούς χρυσού παγκοσμίως, όμως οι επίσημες εξαγωγές αποτελούν ένα μικρό μόνο ποσοστό της εκτιμώμενης παραγωγής. Το σημαντικότερο μέρος βγαίνει παράνομα προς την Ουγκάντα ή το Ρουάντα.

Τα στοιχεία από τα τελωνεία που φτάνουν σε επίσημους οργανισμούς δείχνουν ότι ο περισσότερος χρυσός από την Αφρική αποστέλλεται στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Το 2015, η Κίνα – ο μεγαλύτερος εισαγωγέας χρυσού παγκοσμίως – εισήγαγε περισσότερο χρυσό από την Αφρική παρά από τα ΗΑΕ.

Όμως το 2016, τα ΗΑΕ εισήγαγαν σχεδόν τη διπλάσια ποσότητα χρυσού από αυτή που πούλησαν στην Κίνα. Με τις εισαγωγές από Αφρική να φτάνουν τα 8,5 δισ. δολάρια το χρόνο, η Κίνα ήρθε δεύτερη και η Ελβετία – ο παγκόσμιος κόμβος εμπορίου χρυσού – ήρθε τρίτη με 7,5 δισ. δολάρια. Ο περισσότερος χρυσός εμπορεύεται στο Ντουμπάι.

Τα ΗΑΕ δήλωσαν εισαγωγές χρυσού από 26 Αφρικανικές χώρες, όμως οι 25 εξ αυτών δεν έδωσαν ποτέ επίσημα στοιχεία εξαγωγών. Για τις υπόλοιπες 21, τα ΗΑΕ δήλωσαν πολύ μεγαλύτερες ποσότητες από τις αντίστοιχες που δήλωσαν οι χώρες της Αφρικής σε ποσό που αγγίζει τα 3,9 δισ. δολάρια ή 67 τόνους χρυσού.