Τα σχέδια των τεχνολογικών κολοσσών για «ίντερνετ παντού»

Ο Τζεφ Μπέζος έχει ένα όραμα. Κάθε άτομο σε κάθε γωνιά του κόσμου θα πρέπει να είναι σε θέση να παραγγείλει οποιαδήποτε προϊόντα στο διαδίκτυο ανά πάσα στιγμή. Αν μπορεί φυσικά, να παραγγέλνει στην Amazon, την εταιρεία που ίδρυσε ο Μπεζος το 1994 και που τον έκανε τον πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο. Τι θέλει ο Τζεφ Μπέζος; Ο πελάτης του να μπορεί να παραγγείλει γυαλιά ηλίου στην Amazon ακόμη και από το κέντρο της Σαχάρας με το smartphone του, όπως εύστοχα γράφει η γερμανική εφημερίδα Sueddeutsche.

Στην Αφρική, άλλωστε, και σε πολλές περιοχές της Ασίας εξακολουθούν να υπάρχουν περιοχές χωρίς πρόσβαση στο δίκτυο.

Οι αμερικανικές τεχνολογικές εταιρείες, όπως η Amazon, το Facebook, η Google -γνωστές με τα αρχικά GAFA -αλλά και η Space-X, τοποθετούν τώρα υποθαλάσσια καλώδια ή στέλνουν δορυφόρους στο διάστημα για να μην υπάρχει περιοχή στον κόσμο χωρίς πρόσβαση στο Διαδίκτυο.

Όπως προκύπτει από έρευνα του ΑΠΕ-ΜΠΕ, εκτός από τους τεχνολογικούς γίγαντες και πολλές νεοσύστατες εταιρείες συμμετέχουν και σε αυτόν τον αγώνα. Στόχος; Η σύνδεση στο Internet παντού. Αλλά σε πολλές περιοχές λείπει η υποδομή. Μόνο πέρυσι, το Διαδίκτυο ξεπέρασε ένα όριο: Περισσότερο από το ήμισυ της ανθρωπότητας έχει πλέον πρόσβαση στο internet . Αλλά αυτό σημαίνει ότι το άλλο μισό, περίπου 3,8 δισεκατομμύρια άνθρωποι, δεν μπορούν να παραγγείλουν από την Amazon. Στην Αφρική, σχεδόν τα δύο τρίτα του πληθυσμού της δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Δεν μπορούν να «googlάρουν» με τίποτα, δεν στέλνουν e-mail, δεν διαβάζουν online ειδήσεις ,ούτε καν τη Wikipedia - με συνέπειες για τη δημοκρατία, τον πολιτισμό και την οικονομία.

Ο Μπέζος συμφωνεί με άλλους δισεκατομμυριούχους του Διαδικτύου, όπως ο Μαρκ Ζακερμπεργκ ( Facebook ) ή ο Ελον Μουσκ (Tesla): Όλοι τους μισούν τις περιοχές χωρίς Διαδίκτυο. «Οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών έχουν επενδύσει σημαντικά στην υποδομή του Διαδικτύου τα τελευταία χρόνια. Αλλά οι εταιρείες τεχνολογίας δεν προχωρούν αρκετά γρήγορα. Μέχρι στιγμής, έχουν την ευθύνη για το περιεχόμενο του Διαδικτύου και φυσικά κερδίζουν πολλά χρήματα. Τώρα όμως αποφάσισαν να πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους» δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ Έλληνας επιστήμονας που ειδικεύεται στα διαστημικά προγράμματα.

Η Amazon θέλει να στείλει δορυφόρους στο διάστημα για συνδέσεις στο Internet, όπως και η διαστημική εταιρεία Space-X του Ελον Μουσκ. Το Facebook ποντίζει υποβρύχια καλώδια, η Google θέλει να στείλει αερόστατα ηλίου στη στρατόσφαιρα για να διευκολύνει τις συνδέσεις στο Internet. Είναι ένας νέος, ακριβός αγώνας τεχνολογίας μεταξύ των δισεκατομμυριούχων.«Το νέο πρόγραμμα της Amazon ονομάζεται Kuiper, από τον αστρονόμο Gerard Kuiper. Η εταιρεία σκοπεύει να στείλει περισσότερους από 3.000 δορυφόρους σε διάφορες τροχιές γύρω από τη γη, έτσι ώστε να υπάρχει γρήγορη πρόσβαση στο Internet στην Αφρική και άλλες περιοχές που δεν καλύπτονται. Πρόκειται για ένα μακροπρόθεσμο έργο που στοχεύει να βοηθήσει δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπων που δεν έχουν πρόσβαση στο ευρυζωνικό Διαδίκτυο», ανέφερε η εταιρεία. «Θα περάσουν χρόνια πριν ολοκληρωθεί το έργο Kuiper. Η Amazon θέλει να υλοποιήσει το έργο με συνεργάτες. Πιθανός συνεργάτης, η Blue Origin, που θέλει να στείλει τους τουρίστες στο διάστημα» τονίζει η Sueddeutsche Zeitung.

Όπως έγραψε το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Space-X έστειλε πέρυσι δύο δορυφόρους στο διάστημα στο πλαίσιο του προγράμματος StarLink, που προβλέπει αρχικά την ανάπτυξη σε τροχιά 4.425 μικρό-δορυφόρων και αργότερα συνολικά σχεδόν 12.000. Συνολικά, το έργο εκτιμάται ότι θα κοστίσει περίπου δέκα δισεκατομμύρια δολάρια. Τα φιλόδοξα προγράμματα των εταιρειών του Διαδικτύου στο διάστημα ξεπερνούν κάθε φαντασία από την εποχή του Sputnik και του Apollo. Σύμφωνα με την ερευνητική εταιρεία Northern Sky Research, ο αριθμός των ενεργών δορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη γη θα μπορούσε να τριπλασιαστεί έως το 2027 και θα προστεθούν πάνω από 7.000 νέοι δορυφόροι. Εκτός από τους τεχνολογικούς γίγαντες, συμμετέχουν επίσης νεοσύστατες επιχειρήσεις, όπως η Swarm, η Astrocast και η Sky και Space Global. Η πιο προηγμένη είναι η One Web, μια εταιρεία που χρηματοδοτείται από εταιρείες όπως η Softbank, η Virgin και η Coca-Cola αλλά και από την κυβέρνηση της Ρουάντα. Εκτόξευσε τους πρώτους έξι μίνι-δορυφόρους τον Μάρτιο. Συνολικά έχουν προγραμματιστεί 900 μικροδορυφόροι , οι οποίοι κοστίζουν περίπου ένα εκατομμύριο δολάρια ο καθένας. Σχεδόν όλα τα μεγάλα νέα έργα έχουν κάτι κοινό: αντί μερικών μεγάλων δορυφόρων, οι εταιρείες τεχνολογίας θέλουν να στείλουν αρκετούς μικρούς δορυφόρους και σε χαμηλότερη τροχιά. Όσο πιο κοντά στη γη τόσο πιο γρήγορα για τον χρήστη του Διαδικτύου. Οι χρόνοι απόκρισης στο Διαδίκτυο είναι μικρότεροι και για τη λήψη του σήματος δεν χρειάζεται καμία πρόσθετη συσκευή. «Φυσικά αυξάνεται ο κίνδυνος να συγκρουστούν όλοι αυτοί οι μικροδορυφόροι στο διάστημα. Επιπλέον, δημιουργούνται όλο και περισσότερα σκουπίδια στο διάστημα» δήλωσε η ίδια πηγή στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και εξηγεί : «Ακόμα και σήμερα, γύρω στα 34.000 αντικείμενα με διάμετρο πάνω από δέκα εκατοστά περιστρέφονται στο διάστημα γύρω από τη γη, ενώ υπάρχουν και πάνω από 100 εκατομμύρια μικρότερα κομμάτια από συντρίμμια. Είναι το αποτέλεσμα περισσότερων από 60 χρόνων διαστημικών ταξιδιών και της σχετικής ανυπαρξίας κανονισμών για να διατηρηθεί το διάστημα καθαρό».

Υπάρχουν μάλιστα και οι πρώτες εταιρείες που ειδικεύονται στη συλλογή αποβλήτων στο διάστημα . Η Astroscale από την Ιαπωνία έχει επενδύσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για το σκοπό αυτό.

Οι εταιρείες δεν περιορίζονται φυσικά μόνο στο διάστημα στην προσπάθεια τους να εξαπλωθούν το Διαδίκτυο. Η Google, για παράδειγμα, θέλει να στείλει αερόστατα ηλιου «Loon» σε ύψος περίπου 18 χιλιομέτρων και έτσι να στείλει το Διαδίκτυο σε περιοχές που δεν έχουν επίγεια πρόσβαση με κεραίες. «Η Google εργάζεται για το πρόγραμμα Loon εδώ και χρόνια, η τεχνολογία λειτουργεί καλά, και φέτος το πρόγραμμα ξεκινά στην Κένυα» σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Ακόμη ,κάπου 13,8 δισ. δολάρια έχουν διατεθεί για υποθαλάσσια καλώδια από το 2016 έως το 2020.

Συνολικά ,107 νέες υποθαλάσσιες γραμμές μήκους άνω των 400.000 χιλιομέτρων προορίζονται για τη μεταφορά δεδομένων, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών αγοράς Telegeography. Τα περισσότερα από τα χρήματα προέρχονται από την Google, το Facebook, την Amazon και τη Microsoft.

Ακόμα και το Facebook δημιουργεί σειρά από έργα υποδομής. Η ομάδα αυτή τη στιγμή εργάζεται, σύμφωνα με αναφορές των μέσων ενημέρωσης, όχι στο διάστημα αλλά βαθιά στη θάλασσα: Ποντίζει υποβρύχια καλώδια για την Αφρική. Το έργο φέρεται να φέρει το όνομα Simba, από τον ομώνυμο λέοντα -ήρωα της ταινίας «Lion King». Η εταιρεία έχει ήδη συνδέσει τη Βόρεια Θάλασσα, την Ευρώπη και την Ανατολική Ασία μέσω υποβρύχιων καλωδίων σε πολλά έργα και συνήθως μοιράζεται το κόστος με τις παραδοσιακές εταιρείες τηλεπικοινωνιών. 

«Με περισσότερους ανθρώπους να χρησιμοποιούν το Internet, η υπάρχουσα υποδομή του Διαδικτύου δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει όλη την κίνηση», δήλωσε εκπρόσωπος της Facebook. Τα υποβρύχια καλώδια θα πρέπει να βοηθήσουν στην εξάλειψη των σημείων συμφόρησης. Στην Αφρική, όχι μόνο το ίδιο το κοινωνικό δίκτυο, αλλά και η υπηρεσία του Facebook Whatsapp είναι δημοφιλής. Αλλά οι κακές συνδέσεις στο διαδίκτυο παρεμποδίζουν την ανάπτυξη της.

Η Google επενδύει ακόμη περισσότερο σε υποβρύχια καλώδια από το Facebook. Σύμφωνα με την Telegeography, οι εταιρείες του Διαδικτύου συνδεονται με περίπου τα τέσσερα πέμπτα των προγραμματισμένων επενδύσεων στα υπερατλαντικά καλώδια μεταξύ 2018 και 2020.

Ο CEO του Facebook Μαρκ Ζάκερμπεργκ θέλει να παρουσιαστεί ως ένας σωτήρας του κόσμου, ο οποίος φέρνει το Διαδίκτυο στις μάζες και επομένως τη δημοκρατία, την ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στην Αφρική και την Ινδία, πάντως, οι επικριτές του κάνουν λόγο «ψηφιακό αποικισμό». Υποπτεύονται ότι ο Ζάκερμπεργκ ψάχνει πρωτίστως για νέους χρήστες του Facebook - και ο Μπεζος για πελάτες που να μπορούν να παραγγέλνουν γυαλιά ηλίου από το Amazon στη Σαχάρα.