Οι εξαγωγικές ευκαιρίες στις αναδυόμενες αγορές της Αφρικής

*Της Βίκυ Μακρυγιάννη

Μέσα στα χρόνια της κρίσης (2009-2018) οι ελληνικές επιχειρήσεις κατάφεραν να αυξήσουν τις εξαγωγές τους κατά 83%, ξεπερνώντας τα 33 δις ευρώ το 2018. Είναι μια επίδοση ρεκόρ για τα ελληνικά οικονομικά δεδομένα, είναι η μέγιστη επίδοση στην ιστορία των ελληνικών εξαγωγών.

Είναι αυτό το ζενίθ των ελληνικών εξαγωγών; Οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν διευρύνει τα τελευταία χρόνια την εξαγωγική τους βεντάλια. Πέρα από τους παραδοσιακούς εξαγωγικούς προορισμούς όπως είναι η Γερμανία, η Τουρκία και η Ιταλία, έχουν πλέον εισέλθει, σε νέες, μεγάλες και γοργά αναπτυσσόμενες αγορές, όπως η υποσαχάρια Αφρική και η Νότιο-Ανατολική Ασία.

Αποτελεί η αναδυόμενη Αφρική αντίδοτο στην εγχώρια στασιμότητα; Αυτά τα ερωτήματα είναι καίρια τόσο για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις μας όσο και για την περαιτέρω ανάπτυξη της οικονομίας.

Συγκεκριμένα στις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, οι ελληνικές εξαγωγές αυξάνονται σταθερά. Τη διετία 2016-2018 αυξήθηκαν κατά 57%, με οδηγό τη μεταποίηση.

Οι εξαγωγικές προοπτικές για αυτές τις χώρες είναι ευοίωνες μιας και σύμφωνα με τον ΟΗΕ, μέχρι το 2025, το αγοραστικό κοινό της Αφρικής θα ξεπεράσει σε αριθμό εκείνο της Κίνας. Επίσης, έως το 2050, αναμένεται ότι το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού θα συγκεντρωθεί σε εννέα χώρες, εκ των οποίων οι 5 (Νιγηρία, Κονγκό, Αιθιοπία, Τανζανία, Ουγκάντα) βρίσκονται στην υποσαχάρια Αφρική.

Οι χώρες της υποσαχάριας Αφρικής έχουν, στην πλειονότητά τους, τρία βασικά χαρακτηριστικά: οικονομική άνθηση (ανάπτυξη 3,4% το 2019), νέο σε ηλικία πληθυσμό (ηλικίες 15-24 ανέρχονται σε περίπου 200 εκατ.), αυξανόμενες καταναλωτικές και αναπτυξιακές ανάγκες.

Δεν είναι τυχαίο ότι κυβερνήσεις από όλον τον κόσμο, σπεύδουν να ενισχύσουν τους διπλωματικούς και στρατηγικούς δεσμούς τους με τις χώρες αυτές. Από το 2010 έως το 2016 άνοιξαν περισσότερες από 320 πρεσβείες ξένων χωρών στην υποσαχάρια Αφρική. Το ίδιο ισχύει και για τις επιχειρήσεις. Επιχειρηματικές αποστολές από όλον τον κόσμο καταφτάνουν καθημερινά στις περισσότερες από αυτές τις χώρες για να τοποθετηθούν έγκαιρα στις νέες αγορές .

Την τάση αυτή καλείται να ακολουθήσει και η Ελλάδα. Είναι θετικό ότι το Υπουργείο Εξωτερικών στηρίζει την ενίσχυση των εμπορικών και επιχειρηματικών μας σχέσεων με τις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής.

Όμως, με μόνο έξι ελληνικές πρεσβείες να καλύπτουν 49 χώρες και μόνο έναν Οικονομικό και Εμπορικό Ακόλουθο στην Πρεσβεία της Νότιας Αφρικής, η διπλωματική και οικονομική παρουσία της χώρας μας χρήζει αναβάθμισης.

Για να βοηθήσει τους Έλληνες εξαγωγείς να διεισδύσουν στις αγορές αυτές, ο ΣΕΒ παρέχει στους εξαγωγείς μέσω τις πρωτοβουλίας ExportReady, ένα ευρύ πλέγμα εξατομικευμένων υπηρεσιών για την αναβάθμιση της εξαγωγικής δυναμικής τους.

Βασισμένο σε αντίστοιχες καλές πρακτικές του εξωτερικού και σε επιτυχημένα παραδείγματα επιχειρήσεων μελών του, το ExportReady, προσφέρει στις επιχειρήσεις εμπεριστατωμένη στρατηγική πληροφόρηση, σε 125 χώρες συμπεριλαμβανομένης και της Αφρικής. Σε στρατηγική συνεργασία με τον Όμιλο Fitch, παρέχονται στοιχεία για το εξαγωγικό και οικονομικό ρίσκο, τα εμπόδια εισόδου στην αγορά, τους ανταγωνιστές κ.ά.

Επίσης, με την υποστήριξη του Υπουργείου Εξωτερικών, έχουμε διοργανώσει 6 επιχειρηματικές αποστολές στην υποσαχάρια Αφρική. Με τη συμμετοχή 61 ελληνικών επιχειρήσεων, έχουμε επισκεφθεί τόσο παραδοσιακά σημαντικές αφρικανικές αγορές όπως η Νότιος Αφρική, η Νιγηρία και η Κένυα όσο και πιο γοργά αναπτυσσόμενες όπως η Αιθιοπία, η Μοζαμβίκη και η Μποτσουάνα. Συνεχίζουμε την εστίαση στη συγκεκριμένη περιοχή με την επόμενη αποστολή στην Ζάμπια και στην Τανζανία.

*Η κ. Βίκυ Μακρυγιάννη είναι Associate Advisor στον Τομέα Βιομηχανίας, Αναπτυξιακών Πολιτικών και Δικτύων του ΣΕΒ