Πώς κινήθηκε η Wall Street από τον Ρήγκαν μέχρι τον Τραμπ
Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, έχει επανειλλημένως θεωρήσει την πορεία του Χρηματιστηρίου ως μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της διακυβέρνησής του. Ωστόσο, κατά τα δύο πρώτα χρόνια της προεδρίας του ο δείκτης S&P 500 έχει καταγράψει κέρδη που προσεγγίζουν το 18% και από την εποχή του Ρήγκαν αυτή είναι η δεύτερη καλύτερη απόδοση προέδρου.
Συγκεκριμένα, όσον αφορά την πρώτη διετία, επί Ομπάμα ο δείκτης S&P 500 είχε καταγράψει κέρδη 59%, επί Τραμπ 18%, επί Τζορτζ Μπους του πρεσβύτερου κατά 16%, επί Ρήγκαν κατά 11%, επί Μπιλ Κλίντον 7% και επί Τζορτζ Μπους του νεότερου σημαντικές απώλειες κατά 33%.
Η πρώτη τετραετία του Ρήγκαν στο Λευκό Οίκο δεν ήταν και τόσο καλή για τη Wall Street. Ο «πόλεμος» που κήρυξε ο επικεφαλής της Fed, Πωλ Φώκνερ, στον πληθωρισμό είχε ως αποτέλεσμα η οικονομία να πέσει σε ύφεση τον Ιούλιο του 1981 και η ανεργία να φτάσει το 11%. Όμως οι αυξήσεις επιτοκίων του Φώκνερ και οι περικοπές της φορολογίας στις επιχειρήσεις μείωσαν τον πληθωρισμό και έδωσαν ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη. Υπό τον Ρήγκαν, η Αμερική αύξησε τις δαπάνες στην άμυνα ώστε να καμφθεί η Σοβιετική Ένωση. Παρά την ισχυρή οικονομία, η Wall Street πέρασε τη χειρότερη μέρα της επί Ρήγκαν χάνοντας 22% τη Μαύρη Δευτέρα. Ωστόσο, ο S&P 500 πέρασε τέσσερα χρόνια συνεχούς ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένου του 1985 που ενισχύθηκε κατά 26%. Κατά την πρώτη τετραετία του Ρήγκαν, ο S&P 500 ενισχύθηκε συνολικά κατά 30% και τη δεύτερη κατά 67%.
Η οικονομία και το Χρηματιστήριο πήγαν πολύ καλά κατά τη θητεία του Μπους. Το 1989, ο S&P 500 ενισχύθηκε κατά 27%, όμως μετά ήρθε η κρίση του Πολέμου του Κόλπου. Οι τιμές του πετρελαίου υπερδιπλασιάστηκαν όταν το Ιράκ εισέβαλε στο Κουβέιτ, η ανάπτυξη επιβραδύνθηκε και τον Ιούλιο του 1990, η αμερικανική οικονομία έπεσε σε ύφεση. Το Μάρτιο του ΄91 είχε βγει από την ύφεση, όμως δύο χρόνια μετά, η ανεργία κυμαινόταν στο 7%. Η οικονομία οδήγησε στην ήττα του Μπους το ’92, παρά το γεγονός ότι ο S&P 500 ενισχύθηκε κατά 51% στην πρώτη και μοναδική του θητεία στο Λευκό Οίκο.
Η δεκαετία του ΄90 ήταν πολύ καλή για τις αγορές. Ο S&P 500 ενισχύθηκε κατά την οκταετία του Μπιλ Κλίντον κατά 210%, καθώς οι επενδυτές πανηγύριζαν για την άνοδο του Ίντερνετ και την οικονομική ανάπτυξη. Ο Κλίντον ήταν Πρόεδρος δύο από τις καλύτερες χρονιές στην ιστορία του δείκτη: το 1995 και το 1997. Το ΑΕΠ των ΗΠΑ ενισχυόταν κατά 4% τα πέντε από τα οκτώ χρόνια της Προεδρίας του Κλίντον, ενώ η ανεργία υποχώρησε κάτω από το 4%. Η χώρα έζησε τη μεγαλύτερη περίοδο οικονομικής συνεχούς ανάπτυξης στη νεότερη ιστορία της. Η εποχή σημαδεύτηκε και από την έκρηξη των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας, με τον Nasdaq να επταπλασιάζεται από το 1993 έως τις αρχές του 2000. Στην πρώτη θητεία του, ο S&P 500ενισχύθηκε κατά 79% και στη δεύτερη κατά 73%.
Οι επενδυτές που ήταν βέβαιοι πως ένας επιχειρηματίας στο Λευκό Οίκο θα σήμαινε αυτόματα κέρδη για την οικονομία απογοητεύτηκαν από τη θητεία του Τζορτζ Μπους του νεότερου. Ο δείκτης S&P 500 έχασε το 40% της αξίας του κατά την προεδρία του, καταγράφοντας τη χειρότερη απόδοση στη σύγχρονη ιστορία. Ο Μπους κληρονόμησε τη φούσκα των τεχνολογικών εταιρειών, που έσκασε στα χέρια του και μετατράπηκε σε ύφεση, ενώ η κατάσταση επιδεινώθηκε μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου. Η ανάπτυξη επανήλθε το 2004 και το 2005 χάρη στα χαμηλά επιτόκια και της έξαρσης στον κατασκευαστικό κλάδο. Όμως και αυτή η φούσκα έσκασε στη χειρότερη οικονομική κρίση εδώ και μία γενιά. Στο τελευταίο τρίμηνο της θητείας Μπους, το ΑΕΠ υποχώρησε κατά 8,4% σε ετήσια βάση, η ανεργία εκτινάχθηκε και ο S&P 500 βούλιαξε κατά 38% το 2008 στη χειρότερη χρονιά του από τη Μεγάλη Ύφεση. Στην πρώτη θητεία υποχώρησε κατά 12% και στη δεύτερη κατά 31%.
Η αναταραχή στη Wall Street συνεχίστηκε και κατά τους πρώτους μήνες της Προεδρίας του Ομπάμα. Ο χρηματοοικονομικός τομέας και η αυτοκινητοβιομηχανία έφτασαν στα όρια της κατάρρευσης και χρειάστηκαν διάσωση από το κράτος. Η ανεργία έφτασε το 10% το 2009, έχοντας διπλασιαστεί μέσα σε ένα χρόνο. Το Χρηματιστήριο έπιασε πάτο το Μάρτιο του 2009 και, στη συνέχεια, η οικονομία άρχισε να ανακάμπτει και οι αγορές να καταγράφουν μακροχρόνια άνοδο. Σε μία προσπάθεια να ενισχύσει την οικονομία, η Fed έριχνε φρέσκο χρήμα στο σύστημα στέλνοντας τις μετοχές σε νέα ύψη, κάτι που τελικά όμως είχε ως αποτέλεσμα την ανισότητα στον πλούτο και την άνοδο του λαϊκισμού. Κατά την πρώτη θητεία Ομπάμα, ο S&P 500 ενισχύθηκε κατά 85% και τη δεύτερη κατά 53%.
Η ανησυχητική νίκη Τραμπ έδωσε σημαντική ώθηση στην αγορά, που πραγματοποίησε ένα ανοδικό ράλι, μετά και την ατζέντα του Προέδρου για φορολογικές περικοπές, απελευθέρωση των αγορών και αύξηση των δαπανών για υποδομές. Ο Dow εκτοξεύθηκε από τις 18.332 μονάδες στις 21.000 το Μάρτιο του 2017. Η μείωση των φόρων στις επιχειρήσεις έδωσε νέα ώθηση στις μετοχές και ο Dow βρέθηκε και πάνω από τις 26.000 μονάδες. Η ανάπτυξη έφτασε το 4% στα μέσα του 2018, τα εταιρικά κέρδη ενισχύθηκαν και η ανεργία υποχώρησε στο 3,7%. Όμως το ράλι έχασε τη δυναμική του πριν από μερικούς μήνες. Ο εμπορικός πόλεμος έριξε τις αγορές στην αβεβαιότητα και η περικοπή των φόρων αύξησε τα χρέη αναγκάζοντας τη Fed να ξεκινήσει το γύρο αύξησης των επιτοκίων. Το 2018, ο S&P 500 πέρασε τη χειρότερη χρονιά της δεκαετίας. Συνολικά, όμως τη διετία Τραμπ, ο S&P 500 ενισχύθηκε κατά 18%. Μένει να δούμε τη συνέχεια…