Αμοιβαία Κεφάλαια: Απώλειες ρεκόρ το '18

Ως έτος διάψευσης προσδοκιών θα χαρακτηρίζαμε το 2018 για την αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων με τη συντριπτική πλειονότητα των κατηγοριών να καταγράφει απώλειες. Η εντυπωσιακή έναρξη της χρονιάς τον Ιανουάριο, παραχώρησε τη θέση της σε ένα διφορούμενο Α΄ εξάμηνο και τελικά στο κλείσιμό της, αποδείχτηκε κάκιστη για την αγορά των Α/Κ, σε πολλαπλά επίπεδα. Αρνητικές αποδόσεις, υψηλή υποχώρηση του Ενεργητικού, έντονος όγκος εκροών, μείωση του αριθμού των επενδυτικών προϊόντων, αλλά και των ΑΕΔΑΚ.

Σύμφωνα με την ανάλυση του Κώστα Σιαμπράκου, επικεφαλής της εταιρείας KS MEIZON Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες, ως προς το Ενεργητικό, οι απώλειες ανήλθαν σε -9,09% και ήταν από τις μεγαλύτερες των τελευταίων ετών. Το 2018 η αξία των υπό διαχείριση κεφαλαίων είχε ως αφετηρία τα 6,657 δισ. ευρώ και κατέληξε στα 6,052 δισ. ευρώ.

Στην ετήσια απόλυτη υποχώρηση της κεφαλαιοποίησης κατά 605 εκατ. ευρώ, σχεδόν εξίσου διαδραμάτισαν ρόλο, τόσο οι εκροές, όσο και η έντονη πτωτική μέση απόδοση της αγοράς, περί του -5,65%. Από τις 20 κατηγορίες των Α/Κ, οι 4 κατέγραψαν μικρά κέρδη, σε αντίθεση με τις σημαντικές ζημιές των υπολοίπων 16.

Μέση θετική απόδοση είχαν τα Ομολογιακά Α/Κ Διεθνή με 1,53%, τα Α/Κ Διαχείρισης Διαθεσίμων με 1,41%, τα Σύνθετα Α/Κ Absolute Return με 0,72% και τα Ομολογιακά Α/Κ Κρατικά Αναπτυγμένων Χωρών με 0,39%. Το θετικό πρόσημο των κατηγοριών αυτών περισσότερο οφείλεται στην ισοτιμία EUR/USD (-4,5%) και λιγότερο στην απόδοση των τίτλων.

Πρωταγωνιστές μέσης αρνητικής απόδοσης ήταν οι κατηγορίες που δραστηριοποιούνται σε τίτλους του Ελληνικού χρηματιστηρίου: τα Μετοχικά Α/Κ Δείκτη με -22,63% και τα Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας με -16,71%. Ο Γενικός Δείκτης του ΧΑ φέτος ξεκίνησε στις 802,37 μονάδες, έκλεισε στις 613,30 μονάδες .Τα δε spreads των ομολογιακών τίτλων σε εύρος 420 – 440 μονάδες, που οδήγησαν τη μέση απόδοση των Ομολογιακών Α/Κ Ελλάδος, σχεδόν, σε μηδενικά επίπεδα.

Σε μέση αρνητική απόδοση ακολούθησαν τα Μετοχικά Α/Κ Ευρωζώνης με -14,64%, αφομοιώνοντας σε πλήρη βαθμό τα προβλήματα της Ιταλίας, του διεθνούς «εμπορικού πολέμου», του Brexit, κλπ, και διαψεύδοντας σε μεγάλο βαθμό τις προβλέψεις των αναλυτών στην έναρξη της προηγούμενη χρονιάς.

Με σημαντικές, επίσης, μέσες απώλειες τα Μετοχικά Α/Κ Αναπτυσσόμενων Αγορών (-9,18%), τα Funds of Funds Μετοχικά (-8,77%), τα Μετοχικά Α/Κ Αναπτυγμένων Αγορών με -8,34% και τα Μικτά Α/Κ με -7,97%.

Το 2018 ήταν η χρονιά των Funds of Funds Μικτών που κέρδισαν την εμπιστοσύνη των επενδυτών, καθώς ο ρυθμός μεριδίων τους αυξήθηκε αδιάκοπτα, για να κλείσει τελικά στο 9,57%. Ο δε εισροές, που ξεπέρασαν τα 100 εκατ. €., είχαν ως αποτέλεσμα ήταν να αναρριχηθούν στην 3η θέση της κατάταξης των μεριδίων αγοράς έναντι του Ενεργητικού με 11.79%, πίσω από τα πρώτα Μικτά Α/Κ (21,81%) και τα δεύτερα Ομολογιακά Α/Κ Ελλάδας (13,57%). Η εντυπωσιακή αύξηση των μεριδίων της τελευταίας κατηγορίες (187,58%) οφείλεται τόσο στη δημιουργία νέων Α/Κ, όσο και (κυρίως) σε συγχώνευση ή αλλαγή επενδυτικού σκοπού άλλων Α/Κ.

Ο μεγαλύτερος όγκος εκροών έλαβε χώρα στα Α/Κ Διαχείρισης Διαθεσίμων και στα συγγενή Βραχ. Διάρκειας, όπου αθροιστικά ξεπέρασαν τα 400 εκατ. ευρώ, με υποχώρηση μεριδίων -32,93% και -49,30%, αντιστοίχως. Το ελπιδοφόρο μήνυμα αυτών των εξαγορών είναι ένα και μονάδεςαδικό: ότι υπάρχει περισσότερη εμπιστοσύνη στα μακροοικονομικά Ελληνικά δρώμενα. Δυστυχώς, όμως, το μεγαλύτερο κομμάτι αυτών των κεφαλαίων μεταφέρθηκε εκτός του Θεσμού των Α/Κ (πιθανότατα σε απευθείας τραπεζικές καταθέσεις) και μόλις το ένα τέταρτο σε άλλες κατηγορίες με επενδυτικό ενδιαφέρον.

Σε μερίδιο αγοράς, τα Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας, ήταν από τις (ουσιαστικά) χαμένες κατηγορίες, καθώς υποχώρησαν στην 4η θέση με 10,92%. Η συρρίκνωση, όμως, έλαβε χώρα μόνον από τις αρνητικές αποδόσεις και όχι από ρευστοποιήσεις. Αντιθέτως, η κατηγορία κινήθηκε με εισροές στο μεγαλύτερο διάστημα του έτους (πχ, στις 30/9/ άγγιζαν τα 26,366 εκατ. ευρώ, αλλά το κλίμα «χάλασε» το τελευταίο τρίμηνο).

Είναι ουσιαστικά η πρώτη χρονιά εισροών σε διάστημα άνω της 5ετίας και, κυρίως, οφείλονται:

α) στις υψηλές εκροές στα Α/Κ Διαχείρισης Διαθεσίμων Βραχ. Διάρκειας και στα Διαχείρισης Διαθεσίμων, όπου ένα πολύ μικρό μέρος κατευθύνθηκε προς τα Μετοχικά,

β) το ΧΑ παραμένει σε χαμηλά επίπεδα,

γ) πολύ χαμηλότερα spreads Ελληνικών ομολόγων σε σύγκριση με την τελευταία 5ετία,

δ) απομάκρυνση του φόβου Grexit και περισσότερη εμπιστοσύνη στα Ελληνικά μακροοικονομικά δρώμενα,

ε) κυνήγι καλύτερης απόδοσης έναντι χαμηλών επιτοκίων στις Ελληνικές τράπεζες και αρνητικών στις Ευρωπαϊκές,

στ) μεταφορές από Μετοχικά Α/Κ Εξωτερικού προς τα Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας, που προέρχονται από διακράτηση παρελθόντων κερδών και πρόβλεψη πιθανής υψηλής μελλοντικής μεταβλητότητας