Οι οικονομικές επιπτώσεις μιας σύγκρουσης Ιράν – ΗΠΑ
Η αμερικανική οικονομία προσπαθεί το τελευταίο διάστημα να απορροφήσει τις συνέπειες του «εμπορικού πολέμου» μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, που έχει άμεσες συνέπειες στην κερδοφορία πολλών επιχειρήσεων, ενώ πλήττει σημαντικά τους αγρότες, τους οποίους η κυβέρνηση Τραμπ προσπαθεί να ενισχύσει με επιδοτήσεις για τη ζημιά τους. Ωστόσο, ένας πραγματικός πόλεμος θα μπορούσε να οδηγήσει σχεδόν στην καταστροφή μία οικονομία που ευημερεί εδώ και μία δεκαετία.
Όπως τονίζουν αναλυτές σε έρευνα του οικονομικού δικτύου του CNN, οι επενδυτές θα πρέπει να παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στη σχέση μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Τεχεράνης, όπου η ένταση έχει κλιμακωθεί επικίνδυνα τις τελευταίες ημέρες, μετά την απόφαση του Ιράν να αποσυρθεί από ένα μέρος της συμφωνίας για τα πυρηνικά, η οποία είχε βγάλει τα τελευταία χρόνια – τουλάχιστον μερικώς – την Τεχεράνη από τη διπλωματική και οικονομική απομόνωση των προηγούμενων χρόνων.
Μία σύρραξη στη Μέση Ανατολή παρότι μοιάζει κάπως απίθανη θα είχε ως πρώτη συνέπεια την εκτίναξη των διεθνών τιμών πετρελαίου, πράγμα που θα έπληττε καίρια τις καταναλωτικές δαπάνες – που αποτελούν τον κινητήριο μοχλό της αμερικανικής οικονομίας. Άλλωστε, η ιστορία μας διδάσκει ότι οι μεγάλες αυξήσεις των τιμών πετρελαίου είναι η βασική αιτία ύφεσης της οικονομίας των ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια.
«Τα πετρελαϊκά σοκ έχουν σκοτώσει τα τελευταία 40 χρόνια περισσότερες φορές την άνθηση της αμερικανικής οικονομίας από οποιαδήποτε άλλη αιτία», γράφει επενδυτής σε σημείωμα προς τους πελάτες του. Για παράδειγμα, εκτός από τις τεράστιες ουρές στα βενζινάδικα, το εμπάργκο πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας το 1973 – 1974 έδωσε τέτοια ώθηση στις τιμές που οδήγησαν σε τεράστιες ζημιές την αμερικανική οικονομία.
Επίσης, η αμερικανική οικονομία πήρε την κάτω βόλτα και μετά την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ το 1990, αλλά και την ανατροπή του δικτάτορα, Σαντάμ Χουσεΐν, από τις ΗΠΑ το 2003. «Ιστορικά, έχουμε δει άνοδο των τιμών πετρελαίου πριν ξεκινήσει ύφεση», τονίζουν αναλυτές.
Η Μεγάλη Ύφεση ξεκίνησε από τη φούσκα των ακινήτων, αλλά και τις υπερτιμημένες μετοχές στη Wall Street. Ωστόσο, το γεγονός ότι οι τιμές πετρελαίου έφτασαν το καλοκαίρι του 2008 στα ύψη, στα 140 δολάρια το βαρέλι, συνέβαλε στο βάθος της κρίσης. Αναλυτές θεωρούν ότι οι τιμές πετρελαίου ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Το τρομακτικό με τα πετρελαϊκά σοκ είναι το γεγονός ότι διογκώνουν δραματικά τα έξοδα των νοικοκυριών και πλήττουν την καταναλωτική εμπιστοσύνη. Οι υψηλές τιμές πετρελαίου επηρεάζουν πολλούς τομείς της οικονομίας, αυξάνοντας το κόστος στα πάντα, από αεροπορικά εισιτήρια έως και προϊόντα, όπως τα μηχανήματα.
Η ανάκαμψη της οικονομίας από την κρίση του 2008 αποδείχτηκε ανθεκτική, ξεπερνώντας πολλές ανησυχίες, όπως τα αποτελέσματα του Brexit, την επιβράδυνση της ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας και την Ευρωπαϊκή κρίση χρέους. Τώρα, όμως, η αμερικανική οικονομία πιέζεται από τον «εμπορικό πόλεμο» ΗΠΑ – Κίνας.
Ταυτόχρονα, η ένταση στη Μέση Ανατολή κλιμακώθηκε και από τις κατηγορίες της Σαουδικής Αραβίας ότι τάνκερ έγιναν στόχος σαμποτάζ και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις έγιναν στόχος drone – μη επανδρωμένων αεροσκαφών δηλαδή – του στρατού.
Από τα χαμηλά των 42,53 δολαρίων το βαρέλι στις αρχές της χρονιάς, οι τιμές πετρελαίου έχουν ενισχυθεί κατά 50%, αλλά το μεγαλύτερο ποσοστό καταγράφεται από τότε που ξεκίνησε η κρίση με την Τεχεράνη.